Nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp trong phục hồi môi trường

(Báo Quảng Ngãi)- Thời gian qua, nhờ triển khai thực hiện cơ chế ký quỹ phục hồi môi trường, nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp trong cải tạo, phục hồi môi trường nên công tác bảo vệ cũng như cải tạo, phục hồi môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến tích cực.

Việc yêu cầu doanh nghiệp thực hiện theo Quyết định 18 của Chính phủ về ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản là một chủ trương đúng đắn, với mục đích ràng buộc về mặt tài chính, đảm bảo doanh nghiệp thực thi nghĩa vụ phục hồi môi trường hậu khai thác. Sở TN&MT đã tập trung triển khai công tác kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh thực hiện việc ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường. Đặc biệt, từ tháng 7.2014, khi Quỹ Bảo vệ môi trường của tỉnh chính thức được thành lập và đi vào hoạt động đến nay, đã có 55 mỏ đang khai thác khoáng sản trên địa bàn thực hiện việc ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường với tổng số tiền ký quỹ hơn 10 tỷ đồng.

Hiện trạng “nham nhở” ở một mỏ đất sau khai thác ở tổ dân phố Trường Thọ Đông, phường Trương Quang Trọng- TP.Quảng Ngãi. Ảnh: P.DANH

Theo quy định, sau khi khai thác, nếu doanh nghiệp đảm bảo đưa môi trường, hệ sinh thái tại khu vực môi trường bị tác động về gần với trạng thái môi trường ban đầu hoặc đạt được các tiêu chuẩn, quy chuẩn về an toàn thì số tiền ký quỹ sẽ được trả lại, bao gồm cả tiền ký quỹ và tiền lãi trong thời gian gửi vào Quỹ Bảo vệ môi trường. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc nhận lại tiền ký quỹ, chỉ trong vòng 5 ngày sau khi nhận được giấy xác nhận hoàn thành cải tạo, phục hồi môi trường, Quỹ Bảo vệ môi trường sẽ hoàn trả lại tiền ký quỹ cho doanh nghiệp.
 

Điển hình là vào tháng 10 năm nay, sau khi Công ty TNHH MTV Sơn Anh- doanh nghiệp thực hiện hợp đồng khai thác cát làm vật liệu xây dựng tại mỏ cát thôn Khánh Giang 2, xã Hành Tín Đông (Nghĩa Hành) thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ cải tạo, phục hồi môi trường về như hiện trạng ban đầu đã được Quỹ Bảo vệ môi trường tỉnh hoàn trả khoản tiền ký quỹ là 33 triệu đồng.

Kể từ khi có cơ chế ký quỹ phục hồi môi trường, ý thức trách nhiệm của doanh nghiệp trong cải tạo, phục hồi môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện việc ký quỹ phục hồi môi trường vẫn còn gặp phải một số khó khăn, vướng mắc. Ông Võ Ngọc Dũng - Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường tỉnh cho biết: “Cơ chế ký quỹ phục hồi môi trường mới chỉ là giải pháp ràng buộc về tài chính với doanh nghiệp, nên ngoài những đơn vị thực hiện tốt còn nhiều tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác khoáng sản vẫn chưa thực hiện ký quỹ đúng thời hạn. Đây cũng là một trong những khó khăn  đối với chúng tôi, bởi nguồn nhân lực trong lĩnh vực này vẫn còn khá mỏng nên chưa thể kiểm tra, rà soát được toàn bộ hoạt động của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản”.

Theo thống kê của UBND tỉnh, đến ngày 31.8.2015, có đến 59 doanh nghiệp chưa thực hiện ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường, với tổng số tiền trên 17 tỷ đồng. Theo danh sách trên thì có thể “điểm” ra một số doanh nghiệp “nợ ký quỹ” số tiền lớn, như: Công ty cổ phần Phát triển cơ sở hạ tầng Quảng Ngãi, khai thác đá ở mỏ đá Bình Thanh (xã Bình Thanh Đông, Bình Sơn), tổng số tiền phải ký trên 1,4 tỷ đồng, số tiền phải ký năm 2015 là trên 126,8 triệu đồng; Công ty cổ phần 20/7, khai thác ở mỏ đá thôn 3 xã Trà Thủy (Trà Bồng), tổng số tiền phải ký quỹ trên 110 triệu đồng, năm 2015 phải ký 11,8 triệu đồng...

Ý THU