Mùa ra đồng

(Báo Quảng Ngãi)- Khi dòng sông Vệ không còn réo rắt cũng là lúc bãi bồi phù sa đôi bờ sông này đã khô ráo, lúa trên đồng đẻ nhánh phát triển tốt. Nông dân thượng nguồn ven sông Vệ thuộc các xã Hành Thiện, Hành Tín Đông, Hành Tín Tây (Nghĩa Hành) hối hả ra đồng gieo hạt, làm cỏ, bón phân cho lúa, chăm sóc hoa màu.

Thường xuyên thăm đồng

Dọc dài hai bên đường từ huyện Nghĩa Hành đi Ba Tơ vẫn còn vương  không khí tết. Những chậu hoa cúc, hoa mai vẫn còn nở vàng rực rỡ bên những hiên nhà dọc đường. Thế nhưng, trên những cánh đồng, nông dân đã có mặt từ sáng sớm. Không khí làm việc những ngày đầu xuân dọc thượng nguồn ven sông Vệ của bà con nông dân thật khẩn trương, tất bật. Ông Huỳnh Tấn Hùng, thôn Phú Lâm, xã Hành Thiện, vừa rải phân cho ruộng lúa, vừa bảo: “Ăn tết nhưng không quên thăm đồng. Mùng 3 tết đã ra đồng thăm nom, bởi lúa hiện đang trong giai đoạn đẻ nhánh, đứng cái làm đòng rất dễ có chuột, sâu bệnh tấn công. Năm rồi, lại không có lụt lớn nên sợ chuột sinh sôi. Nhờ phòng ngừa từ xa nên giờ lúa phát triển khá tốt. Với đà này, hy vọng lúa sẽ đạt 6 bao lúa chắc khô/sào như mọi năm”.

Sau tết, nông dân vùng thượng nguồn ven sông Vệ khẩn trương ra đồng chăm sóc lúa.

Cạnh ruộng ông Hùng, bà Hồ Thị Xí đang vét mương đưa nước ra ngoài, lo lắng: “Mùa này nước trên hố đổ xuống khá nhiều. Ruộng trũng nên lúa bị ngập nửa thân hoài. Nhà đơn chiếc nên ngày nào cũng phải ra đồng để tháo nước, bón phân chăm sóc lúa, bất kể là ngày tết”.  Theo bà Xí thì lúa hiện đã xuất hiện cục bộ sâu cuốn lá nhỏ, đỏ chòm, là do nước ngập nhiều, không phòng trừ kịp.

Ngược đường lên cánh đồng Bàn Thới, cánh đồng có diện tích khá lớn, quyết định sản lượng lương thực trong năm của xã Hành Thiện. Trong vụ đông xuân này, nhờ thời tiết khá thuận lợi, nông dân thường xuyên thăm đồng nên sâu bệnh ít xuất hiện và một số diện tích nhỏ xuất hiện sâu bệnh thì bà con đã phòng ngừa kịp thời, lúa phát triển khá tốt. Chị Ngô Thị Kim Thi, đang làm cỏ lúa, mồ hôi ướt nhẹp, nhưng vẫn cười tươi: “Giữ được lúa phát triển với đà này thì vụ mùa năm nay sẽ bội thu. Giờ, tranh thủ nhổ cỏ để bón phân cho lúa làm đòng, trổ bông. Năm nay, trời nắng nhiều, lạnh ít nên sâu bệnh, chuột cũng ít xuất hiện hơn so với mọi năm...”. Theo nhiều nông dân ra thăm đồng Bàn Thới, cho rằng sở dĩ chuột ít xuất hiện là nhờ trước khi xuống giống, bà con đã tập trung ra đồng đào hang, xông khói diệt chuột...

Linh hoạt trong sản xuất

Đất sản xuất các xã Hành Tín Đông, Hành Tín Tây, Hành Thiện tuy nằm bên thượng nguồn ven sông Vệ, nhưng nhỏ hẹp nên có phần nằm bên núi, đồng đất có độ dốc quá lớn. Cứ mỗi mùa mưa về, nước trên núi cao đổ xuống rồi chảy tuồn tuột ra sông nên bị xói mòn. Dân nơi đây đã trồng mía, trồng mì, đậu phụng và trồng dưa, nhưng cứ sau tết là trời bắt đầu nắng gắt, hoa màu thiếu nước tưới, khô héo, năng suất không cao. Rút kinh nghiệm từ các năm, bước vào vụ sản xuất năm nay, nông dân đã gieo trồng khá sớm nhằm né hạn trong giai đoạn cây đẻ nhánh, ra hoa.

Anh Huỳnh Văn Trạng, ở thôn Nhơn Lộc xã Hành Tín Đông, cho biết: Nhà nước đã nâng cấp máy bơm nước DK20 để tưới cho một số diện tích hoa màu trồng sau. Trên 15 sào đất dọc ven sông được phân ra thành nhiều khoảnh. Khoảnh tỉa đậu, trồng bắp, trồng dưa và được xuống giống theo từng thời điểm khác nhau để dễ bề chăm bón. Tuy nhiên, trong thời điểm này, loại hoa màu nào cũng cần nước tưới. Những đám ven sông thì dùng mô tơ chạy đưa nước từ sông lên tưới hoa màu, những đám nằm sâu bên trong, tôi cùng bà con đầu tư giếng khoan bơm tưới.

Bên cạnh chú trọng đầu tư thâm canh kỹ thuật, nhiều hộ nông dân ven sông Vệ đã linh hoạt chuyển đổi cây trồng cho phù hợp với thời tiết và thổ nhưỡng đồng đất qua từng năm. Như trên 10 sào đất dọc ven sông Vệ, anh Đặng Bảy, thôn Nhơn Lộc 1 đã có không biết bao lần chuyển đổi cây trồng. Có năm anh tỉa đậu, trồng mì, mía, năm anh trồng dưa. Theo anh Bảy trồng dưa, có lúc đạt hiệu quả kinh tế khá cao, nhưng có lúc giá rớt thê thảm. Vì vậy trên 10 sào đất, bao giờ anh cũng trồng nhiều loại rau màu, để dưa có thất thu thì anh có nguồn thu nhập khác cải thiện cuộc sống gia đình.

Linh hoạt trong cách nghĩ, cách làm, chuyên cần trong sản xuất, vùng đất khó nơi thượng nguồn ven sông Vệ đã đem lại cuộc sống no ấm cho nhiều hộ gia đình trong nhiều năm qua. Bây giờ, mùa xuân về đi dọc dài con đường nối Nghĩa Hành – Ba Tơ đoạn qua các xã phía tây huyện Nghĩa Hành thấy màu xanh non mơn mởn của lúa, của các loại rau màu đan xen trong cùng chân đất nà, đất thổ, hứa hẹn một mùa bội thu.

Bài, ảnh: MAI HẠ