(QNĐT)- Trong những ngày tết cổ truyền của dân tộc, ở mỗi gia đình Việt đều có những món ngon đãi khách đầu năm. Trong những món ăn đặc trưng ở Quảng Ngãi thì cá niên ở thượng nguồn thuộc các huyện Trà Bồng, Tây Trà, Ba Tơ luôn được ưa thích, nhất. Thế nhưng năm nay không còn thấy cá niên xuất hiện ở huyện Tây Trà nơi được xem có số lượng cá niên nhiều nhất trong tỉnh .
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Đi tìm nguyên nhân tại sao giống cá này tự biến mất trong thời gian ngắn, thì chắc rằng ai cũng trả lời được, vì nguyên nhân chính vẫn là nạn khai thác vàng bừa bãi, quy mô lớn ở các dòng sông suối trong thời gian dài đã làm nguồn nước ô nhiễm không con nơi cư trú cho loài cá này.
 |
Cá niên thường sống ở các dòng suối lớn nơi thượng nguồn, có lượng nước chảy mạnh và trong thì cá mới sinh sống được, nhưng từ ngày có nạn khai thác vàng các dòng sông này ngày nào cũng đục nên loài cá này đã dần biến mất.
Ông Hồ Văn Đại ở xã Trà Phong, người thường đi bắt cá niên cho chúng tôi biết: “Những năm trước tôi và bà con trong bản đi bắt cá niên nhiều lắm, trước là về để anh em nhậu, làm thức ăn trong gia đình và bán lại cho các quán ở Tây Trà nhất là trong dịp lễ tết. Thế nhưng những năm gần đây số lượng cá thưa dần và mất hẳn.
Việc món cá niên biến mất trong những ngày Tết chắc hẳn chúng ta sẽ nhớ món cá này với cách chế biến đơn giản mà rất ngon như: Món cá niên nướng không cần gia vị gì, và đặc bịêt không được làm ruột cá, vì ruột cá niên chỉ có thức ăn là rong đá nên khi ăn vào có vị đắng rất lạ miệng. Theo bà con địa phương thì ruột cá niên có thể phòng bệnh rối loạn tiêu hoá, nhất là trong những ngày Tết. Ngoài món nướng thì cá còn được chế biến món cá luộc đơn giản, chỉ cho vào ít nước hấp cá chín rồi chấm với muối ớt rất thơm ngon.
Phải nói rằng món cá niên là món đặc sản không thể thiếu đối với bà con miền núi cũng như miền xuôi, nhất là trong những dịp lễ tết.
Con cá niên đã gắn liền với cuộc sống bà con miền núi từ đời này qua đời khác, bà con xem như tài sản quý từ thiên nhiên nơi đại ngàn ban tặng, vì lúc thiếu thốn thức ăn bà con chỉ cần ra suối bắt cá. Ngày lễ tết ngoài làm món ăn đãi khách bà con cũng kiếm ít tiền nhờ nguồn cá niên dồi dào ở các nhánh sông này.
Đình Long
