Tục phóng sinh: Cần hiểu đúng để hành động đúng

(Baoquangngai.vn)- Phóng sinh là hành động nhằm cứu các loài sinh vật khỏi bị giết hại, giam nhốt và trao cho chúng cơ hội tiếp tục sống. Tuy nhiên, việc phóng sinh chim không đúng cách, còn nặng hình thức trong dịp rằm tháng Bảy đang đánh mất đi ý nghĩa của hành động đẹp này, làm suy giảm đa dạng sinh học, mất cân bằng hệ sinh thái trong tự nhiên.

TRÀN LAN ĐIỂM BÁN CHIM PHÓNG SINH

Nhiều năm nay, tại khu vực phía nam cầu Trà Khúc 1, trên đường Trần Văn Trà, ở phường Trương Quang Trọng (TP.Quảng Ngãi) trở thành nơi tập kết, bán chim hoang dã của những người hành nghề. Trưa 30/8, tức rằm tháng Bảy, một dịp lễ quan trọng đối với người Việt, có rất đông người dân đã đến đây để mua chim, phục vụ cho việc phóng sinh.

Hàng loạt điểm bán chim phóng sinh xuất hiện trên đường Trần Văn Trà, cạnh khách sạn Mỹ Trà, ở phường Trương Quang Trọng (TP.Quảng Ngãi).

Một góc khác trên tuyến đường Trần Văn Trà.

Vừa xong việc trong giờ hành chính, chị H (23 tuổi), ở phường Nguyễn Nghiêm (TP.Quảng Ngãi), vội vàng đi xe máy ra khu vực này mua 10 con chim sẻ với giá 110 nghìn đồng, trong tâm trạng hồ hởi, háo hức. Chị cho hay, năm nào cũng vậy, dù có bận bịu đến đâu cũng ra đây mua chim. Ít thì chục con, nhiều thì vài chục con để phóng sinh lấy công đức. Đây là việc làm thường xuyên, không chỉ dịp rằm tháng Bảy mà còn thực hiện vào những ngày lễ, Tết; mùng Một và ngày Rằm khác trong năm. Không chỉ thả chim mà chị và gia đình còn thực hiện nghi thức thả cá trên sông. Nói rồi, chị nhận số chim vừa mua được, tức tốc lên chùa Thiên Ấn để thắp hương, thả chim phóng sinh để kịp giờ đi làm vào buổi chiều. 

Chị H mua chim để phóng sinh.

Tình trạng vi phạm trật tự an toàn giao thông diễn ra phổ biến tại các điểm bán chim phóng sinh.

Nhiều người không ngại tràn xuống lòng đường bán chim cho người dân.

Tại địa chỉ số 16, đường Trần Văn Trà, chị L (khoảng 30 tuổi) mua hàng chục con chim các loại để phóng sinh. Không giống với suy nghĩ của chị H, chị L mua chim về và phóng sinh ngay tại vườn nhà. Theo chị, điều này thể hiện được tấm lòng hướng thiện của bản thân hơn khi đảm bảo được sự sống cho đàn chim. Bởi lẽ, như đã thành thông lệ, nếu tập trung một điểm phóng sinh tại chùa, chỉ cần hôm sau, bọn “chim tặc” lại quanh lên khu vực xung quanh đó để săn chim, bán lại thị trường. 

Có cầu ắt có cung, những năm gần đây, cứ đến dịp rằm tháng Bảy, khắp các khu “chợ trời” ở Quảng Ngãi, lại tái diễn cảnh ùn ùn người đi mua chim, cá và nhiều loại động vật khác để thực hiện việc phóng sinh. Ngày thường, tại khu vực cầu Trà Khúc 1 chỉ có khoảng từ 5 - 6 điểm, còn trong ngày rằm tháng Bảy có đến hơn 10 điểm kinh doanh, buôn bán chim, kéo dài chưa đầy 2km.

Người dân bán từ trong nhà ra lề đường. Không có mặt bằng, nhiều người ngang nhiên lấn chiếm lòng, lề đường để buôn bán, chèo kéo khách. Bất chấp tai nạn giao thông có thể xảy ra, người có nhu cầu mua chim phóng sinh, sẵn sàng dừng lại  giữa đường để trao đổi, tạo ra khung cảnh lộn xộn; gây mất trật tự an toàn giao thông nhiều giờ liền cho khu vực này. Dù vậy, nơi đây vẫn không thấy bóng dáng của chính quyền địa phương, lực lượng chức năng. 

Hàng trăm con chim bị nhốt trong lồng chật hẹp, giữa trời nắng nóng.

Ở đây, chim nào cũng có, từ vài chục nghìn đến vài trăm nghìn một con. Thế nhưng, loại chim được bày bán phổ biến nhất là chim sẻ, chim ri. Những chiếc lồng chật hẹp chứa hàng trăm con chen chúc. Khi có khách đến xem, chim bay loạn xạ. Nhiều con không trụ nổi, ngã ra chết. Không ít con còn bị cắt cánh để khi thả phóng sinh không thể bay xa hơn.

Không kịp ăn cơm trưa, lụi hụi bỏ vào túi giấy hơn 10 con chim cho khách, chị T, một người bán chim lâu năm ở đây cho hay, hai ngày gần đây, ngày nào chị cũng bán hơn 500 con, giá dao động từ 12 - 16 nghìn đồng/con, tùy loại. Nếu khách hàng yêu cầu chim có giá cao hơn thì vẫn có. Tùy theo khách mà hét giá, có hôm trúng đậm cũng kiếm được tiền triệu. 

Không chỉ bán tràn lan ở chợ, dọc đường, chim phóng sinh còn được ngang nhiên bày bán công khai bên trong các cổng chùa. Ở chùa Thiên Ấn (TP.Quảng Ngãi), một trong những điểm đến nổi tiếng, thu hút nhiều du khách đến tham quan, viếng hương trong dịp lễ Vu Lan, có đến vài điểm bán chim phóng sinh, phục vụ cho người dân và du khách. Giá được đẩy lên khá cao. 

Một hộ dân bán chim phóng sinh khu vực chùa Thiên Ấn.

Bà H (60 tuổi), một người chuyên kinh doanh trong lĩnh vực chim trời, quê ở xã Tịnh Châu (TP.Quảng Ngãi) không bỏ lỡ cơ hội kiếm lời vào dịp rằm tháng Bảy. Bà cho biết, chim bồ câu thường ngày chỉ có giá vài chục nghìn đồng một con, thế nhưng ngày rằm tháng Bảy phải đẩy lên bán khoảng 130 - 150 nghìn đồng/con, còn chim cu gáy Thái Lan có giá khoảng 100 nghìn đồng/con. Thế nhưng, khi một khách hàng trả giá 300 nghìn 5 con chim cu gáy Thái Lan, bà H cũng sẵn lòng giao cho khách.

“Thật ra, nếu đã có ý định mua chim thì chẳng mấy ai trả giá trong dịp này. Hét giá bao nhiêu, họ mua bấy nhiêu. Người có kinh tế eo hẹp, họ sẽ mua với số lượng ít hơn. Buôn bán cả tháng tháng chỉ bằng một vài ngày bán trong dịp rằm tháng Bảy”, bà H chia sẻ.

KHÔNG NÊN PHÓNG SINH CÁC LOÀI CHIM HOANG DÃ

Theo quan niệm dân gian và của Phật giáo, phóng sinh là cứu mạng, kéo dài sự sống của con người hay sinh vật nào đó. Hành động phóng sinh thể hiện cái tâm của người thực hiện. Phóng sinh còn hàm ý sâu xa hơn, đó là phóng thích sự đố kỵ, hơn thua và thù hận ra khỏi con người để tâm hồn được tự do thoải mái, sống thanh thản và bao dung. Tuy nhiên, chuyện phóng sinh hiện đã và đang ngày càng biến tướng, bị thương mại hóa, khiến cho con vật bị quay vòng giữa việc mua đi, bán lại, nặng tính hình thức. 

Đại đức Thích Thông Huy, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh cho hay, phóng sinh tuyệt nhiên không phải là mua nhiều chim, cá rồi đem đi phóng sinh. Chính hành động đó sẽ tiếp tay cho nhiều người chuyên đi săn lùng, bắt các loại chim, cá vào những dịp lễ lớn; tạo điều kiện cho những người hám lợi, thực hiện các hành vi tổn hại đến động vật theo kiểu tận diệt, làm mất đi ý nghĩa nhân văn trong Phật giáo.

Bởi lẽ, để có được một con vật đến với tay người thả phóng sinh, chắc chắn sẽ có nhiều con bị chết vì mệt mỏi, bệnh tật, đói khát. Trước thực trạng nhiều ngôi chùa trên địa bàn tỉnh chưa kiểm soát được hết tình trạng phóng sinh chim vào các dịp lễ lớn, Đại đức Thích Thông Huy khuyến cáo người dân cần phải hiểu đúng để hành động đúng. Việc phóng sinh chỉ nên mang tính tượng trưng, trong một thời điểm, với số lượng được phóng sinh nhất định.

Một bạn trẻ phóng sinh những chú chim vừa mua được bên trong chùa Thiên Ấn.

Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương nhận định, có thể nhận thấy, hiện nay tình trạng săn bắt các loài chim hoang dã ngày càng trở nên nghiêm trọng. Ngoài việc săn bắt chim bán cho các nhà hàng thì việc săn bắt chim phục vụ cho hoạt động phóng sinh trở nên phổ biến, làm suy giảm đa dạng sinh học, mất cân bằng hệ sinh thái tự nhiên; vi phạm các quy định pháp luật về bảo tồn đa dạng sinh học. 

TIN, BÀI LIÊN QUAN:

	Quản lý cơ sở gây nuôi động vật hoang dã
	Những bức ảnh thiên nhiên và động vật hoang dã đẹp nhất năm 2018
	Phát động cuộc thi "Thanh thiếu nhi với bảo vệ động vật hoang dã"