Để đô thị phát triển xứng tầm

(Báo Quảng Ngãi)- Định hướng phát triển của TP.Quảng Ngãi đến năm 2025 là sẽ cơ bản hoàn chỉnh các tiêu chí của đô thị loại II, đồng thời đạt một số tiêu chí đô thị loại I. Để hoàn thành mục tiêu này, thành phố còn nhiều việc phải làm.

Hoàn chỉnh đô thị loại II

Đến nay, TP.Quảng Ngãi đạt 55/63 tiêu chuẩn của đô thị loại II. Còn lại 8 tiêu chuẩn chưa đạt, gồm: Thu nhập bình quân đầu người/năm so với trung bình cả nước, diện tích nhà ở bình quân đầu người, mức tiêu thụ nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung bình quân đầu người, tỷ lệ dân số đô thị được cấp nước sạch, tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý, nhà tang lễ, tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng và công trình xanh.

Theo Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi Trà Thanh Danh, một trong những nguyên nhân chính khiến địa phương chưa hoàn thành các tiêu chuẩn trên là do gặp khó khăn về nguồn lực, dẫn đến việc đầu tư cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, hoàn chỉnh, nhất là hạ tầng cấp nước, xử lý nước thải, xử lý chất thải, nghĩa trang, công viên tập trung. Mặt khác, đối với tiêu chuẩn liên quan đến nhà tang lễ, theo quy định, thành phố phải đảm bảo có 2 nhà tang lễ mới đủ chuẩn. Trong khi đó, dù thành phố đã đầu tư xây dựng 1 nhà tang lễ, nhưng từ khi xây dựng đến nay, công trình không phát huy hết công năng, vì người dân hiếm khi sử dụng.

Đối với tiêu chuẩn về diện tích nhà ở bình quân đầu người, theo UBND TP.Quảng Ngãi, dự kiến đến năm 2025, tổng diện tích sàn đạt khoảng 33m2/người, đạt tiêu chuẩn đô thị loại II. Đối với tiêu chuẩn công trình xanh, TP.Quảng Ngãi đang tiếp tục quy hoạch và đầu tư xây dựng các mảng xanh đô thị trong Đồ án Quy hoạch thành phố đến năm 2040. Ngoài chuẩn bị các bước để đầu tư xây dựng công viên trung tâm ở xã Tịnh Khê, với diện tích 150ha (đất trồng cây xanh 50ha), chính quyền thành phố đang triển khai lập Quy hoạch chi tiết 1/500 khu vực Công viên Thiên Bút để sớm triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, đối với 2 tiêu chuẩn liên quan đến nước sạch (mức tiêu thụ nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung bình quân đầu người, tỷ lệ dân số đô thị được cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung và được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh), thành phố chỉ có thể đạt khi Công ty CP Cấp thoát nước và Xây dựng Quảng Ngãi hoàn thành và đưa vào sử dụng dự án Mở rộng hệ thống cấp nước TP.Quảng Ngãi (nâng công suất từ 20 nghìn mét khối/ngày, đêm lên 45 nghìn mét khối/ngày, đêm). Riêng tiêu chuẩn về tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý, thành phố sẽ hoàn thành khi hạng mục nhà máy xử lý nước thải, với công suất khoảng 15 nghìn mét khối/ngày, đêm (thuộc dự án Phát triển hạ tầng thích ứng TP.Quảng Ngãi, sử dụng vốn vay Ngân hàng Thế giới) đi vào hoạt động.

Đối với tiêu chuẩn về thu nhập bình quân đầu người/năm cao hơn 1,4 lần so với trung bình cả nước, đang là vấn đề nan giải đối với chính quyền thành phố. Bởi, TP.Quảng Ngãi tuy là đô thị, nhưng tỷ lệ phường còn ở mức thấp, đời sống người dân tại các địa phương vùng ven còn nhiều khó khăn. Để hoàn thành tiêu chuẩn này đòi hỏi chính quyền địa phương nỗ lực hơn nữa trong khai thác tiềm năng, lợi thế, thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế. 

Còn tiêu chuẩn về tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng, thành phố sẽ nghiên cứu xây dựng đài hỏa táng và tuyên truyền vận động người dân sử dụng hình thức này nhằm tiết kiệm quỹ đất, đảm bảo cảnh quan môi trường. Riêng đối với tiêu chuẩn về nhà tang lễ, theo Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi Trà Thanh Danh, đây là tiêu chuẩn thành phố nhận thấy không phù hợp và sẽ không phát huy hiệu quả khi đầu tư. Do vậy, thành phố không phấn đấu xây dựng hoàn thành tiêu chí này.

Nâng cao tỷ lệ đô thị hóa

Theo UBND TP.Quảng Ngãi, việc tiếp tục xây dựng các xã Tịnh Ấn Tây, Tịnh Khê, Tịnh Long, Nghĩa Dõng, Nghĩa Dũng, Tịnh An, Nghĩa Phú đủ điều kiện đến năm 2025 trở thành phường là nhiệm vụ rất quan trọng. Đây là một trong nhiều giải pháp góp phần nâng cao tỷ lệ đô thị hóa của thành phố và thực hiện các nhiệm vụ đột phá được đề ra trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XVI nhiệm kỳ 2020 - 2025, các chỉ tiêu theo Nghị quyết số 03-NQ/TU ngày 26/10/2021 của Thành ủy khóa XVI về tiếp tục đầu tư, xây dựng đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng để TP.Quảng Ngãi sớm hoàn thiện các tiêu chí của đô thị loại II và đạt một số tiêu chí của đô thị loại I. 

Hiện tại, để phát triển lên phường, đối với các chỉ tiêu cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội (cân đối thu, chi ngân sách, tỷ lệ hộ nghèo trung bình 3 năm gần nhất, tỷ lệ lao động phi nông nghiệp toàn phường), chỉ có xã Tịnh Khê đạt 2/3 chỉ tiêu. Còn lại, các xã Tịnh Ấn Tây, Nghĩa Dõng, Nghĩa Dũng, Nghĩa Phú đạt 1/3 chỉ tiêu. Riêng 2 xã Tịnh Long, Tịnh An chưa đạt chỉ tiêu nào. Đối với tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng, hầu hết các xã đều chưa đạt tiêu chuẩn về mật độ đường cống thoát nước chính, cấp điện sinh hoạt bình quân đầu người, tỷ lệ đường được chiếu sáng. Cùng với đó, khi đánh giá tiêu chuẩn đơn vị hành chính phường, gồm quy mô dân số toàn phường, diện tích tự nhiên, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội, hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị, hầu hết các xã đều chưa đạt tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội.

“Khó khăn chung đối với 7 xã là có xuất phát điểm về kinh tế thấp, tỷ lệ hộ nghèo ở một số xã còn ở mức cao so với bình quân chung của thành phố, cơ sở hạ tầng kỹ thuật vừa thiếu vừa yếu, chưa hoàn chỉnh. Nguồn lực đầu tư từ ngân sách và ngoài ngân sách cho địa bàn các xã còn hạn chế nên chưa tạo được bứt phá trong phát triển kinh tế”, Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi Trà Thanh Danh nhận định.

Từ thực tế trên, dựa vào khả năng cân đối nguồn lực, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, UBND thành phố đã ưu tiên bố trí vốn hơn 2.100 tỷ đồng để thực hiện các công trình, dự án trên các lĩnh vực giao thông, giáo dục - đào tạo, hạ tầng kỹ thuật và phát triển đô thị... Trong đó, có một số dự án trọng điểm như: Khu hành chính tập trung TP.Quảng Ngãi tại xã Tịnh An; đường bờ tây sông Kinh Giang, xã Tịnh Khê; tuyến đường nối từ đường Trần Anh Tông đến Khu dân cư 623C Nghĩa Dũng, đường Trần Khánh Dư (đoạn từ Đinh Tiên Hoàng - Bích Khê)...

Tin rằng, khi các công trình, dự án trên được hoàn thành sẽ tạo động lực cho các địa phương lên phường, góp phần nâng cao tầm vóc, diện mạo đô thị để TP.Quảng Ngãi xứng tầm là đô thị trung tâm của tỉnh.

Tiếp tục nâng tầm đô thị Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Công Hoàng cho rằng, tỷ lệ số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn TP.Quảng Ngãi mới đạt hơn 39%. Đây là một con số khá thấp đối với một đô thị giữ vai trò là đô thị trung tâm của tỉnh. Vì vậy, từ nay đến năm 2025, TP.Quảng Ngãi cần tập trung, nỗ lực hơn nữa để đưa thêm 6 - 7 xã lên phường, qua đó nâng tầm đô thị, nâng cao tỷ lệ đô thị hóa của thành phố và của tỉnh.

 

Bài, ảnh: Ý THU