Tác giả - Tác phẩm: Đất nước từ những vần thơ

(Báo Quảng Ngãi)- Mỗi nhà thơ khi viết về đất nước đều đặt vào đó một niềm tin, yêu và cả những kỳ vọng về một tương lai tươi sáng. Họ yêu đất nước của mình bằng những cảm nhận sâu sắc từ chính cuộc đời mình, từ trách nhiệm và nghĩa vụ của một người yêu nước.

Những vần thơ viết về tình yêu đất nước mãi vang vọng, nhất là trong những ngày tháng Tư lịch sử. "Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc/ Nguyễn Du viết Kiều đất nước hóa thành văn" (Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? - Chế Lan Viên). Có thể thấy, từ ngàn xưa đến nay, với các nhà thơ, đất nước khi thì mang tầm vóc và hào khí ngút trời trong âm vang "Nam Quốc sơn hà" của Lý Thường Kiệt: "Sông núi nước Nam vua Nam ở/ Rành rành định phận tại sách trời/ Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm/ Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời!".

Và khi thì mềm mại, thiết tha, bay bổng trong những vần thơ mượt mà, thấm đượm tình quê hương xứ sở như trong thơ Nguyễn Khoa Điềm: "Ôi những dòng sông bắt nước từ lâu/ Mà khi về đất nước mình thì bắt lên câu hát/ Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác/ Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi..." (Mặt đường khát vọng).

Quả thật, nhiều thế kỷ trôi qua với những thăng trầm lịch sử, nhưng trong thơ, đất nước vẫn luôn ngời sáng từ những sinh hoạt bình dị đời thường, thân thuộc và gần gũi: "Đất là nơi anh đến trường/ Nước là nơi em tắm/ Đất nước là nơi ta hò hẹn/ Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm" (Mặt đường khát vọng - Nguyễn Khoa Điềm). 

Nhà thơ Thanh Thảo đã thể hiện cảm nhận sâu sắc từ tâm hồn một người lính khi nói về hạnh phúc: "đất nước là nhịp tim có thể khác thường/ là một làn mây mỏng đến bâng khuâng/ là mùi mồ hôi thật thà của lính/ đôi khi là một giọng nữ cao nghe từ Hà Nội/ hay một bữa cơm rau rừng" (Thử nói về hạnh phúc - Thanh Thảo). 

Mỗi nhà thơ khi viết về đất nước mình đều đặt vào đó một niềm tin, yêu và cả những kỳ vọng về một tương lai tươi sáng. Họ yêu đất nước của mình bằng những cảm nhận sâu sắc từ chính cuộc đời mình, từ trách nhiệm và nghĩa vụ của một người yêu nước. Vì thế, mỗi câu thơ đều rung lên những nhịp đập của trái tim, khi thì mãnh liệt, lúc lắng sâu, và những câu thơ ấy đã chạm đến tận cùng tâm cảm của những người yêu thơ và yêu Tổ quốc mình. Chúng ta hãy nghe nhà thơ Trần Vàng Sao tâm sự qua những vần thơ: "Tôi yêu đất nước này như thế/ Như yêu cây cỏ ở trong vườn/ Như yêu mẹ tôi chịu khó chịu thương/ Nuôi tôi thành người hôm nay" (Bài thơ của một người yêu nước mình). 

“Một người yêu nước mình” đã trải lòng mình qua những câu thơ mộc mạc mà thấm đượm ơn sâu của mẹ. Bởi lẽ, chính những người mẹ “chịu khó chịu thương” ấy đã góp phần “làm nên đất nước muôn đời”, đã thắp lên “muôn ngọn lửa ấm” cho hôm qua, hôm nay và đến ngàn sau: "Tổ quốc là tiếng mẹ/ Trải bao mùa bão dông/ Thắp muôn ngọn lửa ấm/ Trên điệp trùng núi sông" (Tổ quốc là tiếng mẹ - Nguyễn Việt Chiến).  Từ góc nhìn ấy, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã đưa chúng ta đến với những vùng lãnh hải thiêng liêng tạc nên hình hài đất nước từ thuở khai thiên lập địa: "Nếu Tổ quốc nhìn từ bao quần đảo/ Lạc Long cha nay chưa thấy trở về/ Lời cha dặn phải giữ từng thước đất/ Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi/ Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể/ Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù/ Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ/ Thương Hòn Mê bão tố phía âm u" (Tổ quốc nhìn từ biển).

Mỗi tấc đất cha ông bao đời gìn giữ, dù nơi núi cao, dải đồng bằng hay dưới biển sâu đều là một phần máu thịt của mỗi người dân Việt Nam - những con người “giản dị và bình tâm” đã “sống và chết” mà không cần “nhớ mặt đặt tên” để “Đất nước này là đất nước của nhân dân”. Và "đất nước của nhân dân" muôn đời là nguồn cảm hứng bất tận của thơ ca. Những vần thơ đất nước sẽ còn vút bay lên trong thế rồng bay để ca ngợi một Việt Nam thịnh vượng trong thời đại mới - thời đại của công nghệ nhưng không thiếu vẻ đẹp tâm hồn đầy ắp thi ca trong mỗi con người Việt Nam yêu đất nước mình. Tất cả sẽ làm nên một “Bản hòa âm đất nước” tuyệt vời!

TRẦN THU HÀ