(Báo Quảng Ngãi)- Hiện tại, Chính phủ đang dự thảo lấy ý kiến Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, cần xem xét, đánh giá một cách thấu đáo vai trò của các KKT ven biển trong quy hoạch vùng. Cần thiết có sự đổi mới, điều chỉnh bổ sung quy hoạch các KKT ven biển theo hướng tích hợp với quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch các KKT ven biển, quy hoạch vùng của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ và quy hoạch tỉnh, nơi có KKT ven biển.
Nhận thấy tiềm năng và lợi thế khu vực ven biển miền Trung trong quá trình mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, nước ta đã chủ trương thành lập các KKT ven biển, với cơ chế chính sách ưu đãi "vượt trội" nhằm tạo đột phá trong thu hút đầu tư, đặc biệt là thu hút đầu tư nước ngoài.
Kể từ khi thành lập đến nay, các KKT ven biển thực sự trở thành trụ cột và có đóng góp lớn cho sự phát triển của các địa phương như Nghi Sơn (Thanh Hóa), Vũng Áng (Hà Tĩnh), Chu Lai (Quảng Nam), Dung Quất (Quảng Ngãi)... Trong đó, đối với KKT Dung Quất, sau hơn 27 năm hình thành và phát triển đã đóng góp đặc biệt quan trọng cho tăng trưởng kinh tế của Quảng Ngãi. Cuối tháng 2/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất đến năm 2045, với diện tích trên 45,3 nghìn héc ta. Định hướng sẽ phát triển Dung Quất thành một trong những trung tâm kinh tế biển năng động, với nền kinh tế tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực quan trọng của quốc gia; lấy cảnh quan đô thị biển làm sức hấp dẫn, lấy nền tảng cơ sở hạ tầng phát triển để đẩy mạnh kinh tế biển, hướng đến sự thịnh vượng.
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động thu hút đầu tư của các KKT ven biển miền Trung thời gian qua vẫn còn những tồn tại, hạn chế nhất định. Khung thể chế và mô hình phát triển KKT ven biển còn chưa hoàn thiện, cơ sở hạ tầng bên trong và bên ngoài KKT vẫn chưa được đầu tư đồng bộ, hiện đại; tính kết nối giữa các KKT ven biển với các trung tâm kinh tế vùng còn nhiều hạn chế. Vì vậy, các KKT ven biển khu vực miền Trung gặp nhiều khó khăn trong thu hút đầu tư, nhất là đầu tư nước ngoài. Mặt khác, hầu hết các dự án đầu tư vào các KKT ven biển chủ yếu là các dự án kinh tế, thiếu các dự án trong lĩnh vực xã hội như giáo dục đào tạo, an sinh xã hội, nhà ở cho công nhân...
Ngoài ra, một số KKT ven biển trong tình trạng "khát" đầu tư nên có tư duy thu hút đầu tư bằng mọi giá mà không đề cao đến yếu tố môi trường và môi sinh cho cư dân địa phương. Đã có không ít KCN, KKT là "điểm đen" về ô nhiễm môi trường, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và bức xúc cho cư dân địa phương sống trong KKT.
Nhiều chuyên gia cho rằng, trong thời điểm Chính phủ đang xây dựng quy hoạch vùng, việc phát triển các KKT ven biển nói chung và hoạt động thu hút đầu tư vào các KKT biển miền Trung nói riêng cần thiết phải được xem xét, đánh giá lại dựa trên các nguyên tắc của phát triển bền vững. Nhà nước cũng cần hoàn thiện các cơ chế chính sách xây dựng và phát triển KKT ven biển để bảo đảm cho các KKT này có một khung pháp lý đủ mạnh, đồng bộ phát triển bền vững. Ngoài ra, cần phát huy nguồn vốn đầu tư của Nhà nước là “vốn mồi” để huy động nguồn lực đầu tư tư nhân vào phát triển KKT ven biển.
PHẠM DANH
TIN, BÀI LIÊN QUAN: