(Báo Quảng Ngãi)- Cứ tưởng những chiếc máy kích điện chỉ dùng vào việc bắt cá, thì nay nhiều người dùng vào việc bắt giun đất. Chỉ cần bỏ ra vài ba triệu đồng tùy vào công suất của máy là có thể sở hữu một chiếc máy kích điện này. Người sử dụng cắm 2 chiếc tuốc nơ vít nối với dây điện xuống đất, sau đó kẹp máy phát xung điện vào ắc quy và bật công tắc.
Sau vài tiếng “gầm rít”- thứ âm thanh rất ghê tai được phát ra từ máy xung điện, lập tức đủ các loại côn trùng sống trong đất, nhất là loài giun sẽ ngoi lên. Người kích điện cứ thế mà đi nhặt giun. Mỗi ký giun, thương lái đến tận nhà thu mua với giá từ 30 - 50 nghìn đồng tùy kích cỡ. Giun sấy khô được mua với giá 600 nghìn đồng/kg. Một chiếc máy kích giun mỗi ngày có thể “diệt” cả tạ giun nếu gặp chỗ đất mà loài giun sinh sôi nhiều. Như vậy, một người có thể kiếm cả triệu đồng từ việc làm này. Người dân ở một số tỉnh phía bắc sẵn sàng bỏ việc đồng áng để đi bắt giun từ việc kích điện như thế.
Từ năm 2020, một số thương lái Trung Quốc sang Việt Nam rao bán các loại máy kích điện để bắt giun và đặt vấn đề bao tiêu toàn bộ số giun bắt được. Họ cũng sẵn sàng bao tiêu nếu như các hộ gia đình làm lò sấy giun sau khi “giết mổ” giun theo quy trình mà họ hướng dẫn. Lập tức các lò sấy giun thủ công mọc lên khá nhiều ở vùng nông thôn. Tuy nhiên, dịch Covid-19 đã làm gián đoạn việc thu mua giun này, cho đến những ngày gần đây thì việc mua giun trở lại.
Các thương lái cả người Trung Quốc lẫn người Việt Nam đã “giữ lời”, nghĩa là họ đã thu mua toàn bộ số giun mà những người dùng kích điện để bắt hoặc đã sấy khô. Cũng như râu bắp, đỉa, móng trâu, lá xoài non... một thời được các thương lái lùng sục khắp các làng quê để mua, loài giun cũng vậy. Không ai hiểu rõ mục đích của việc mua giun và loài giun có tác dụng gì trong đời sống; chỉ biết rằng, giun ngày càng có giá và nó là con vật dễ bắt nên rất nhiều người tham gia vào việc tận diệt loài giun.
Người dùng kích điện để bắt giun chỉ thấy cái lợi trước mắt, tức thu nhập có thể lên đến cả triệu đồng mỗi ngày nhưng hoàn toàn không biết về mối nguy hại từ việc làm của mình. Ngoài việc dùng giun để chữa một số bệnh theo y học cổ truyền, loài giun còn giúp ích rất nhiều trong việc cải tạo đất phục vụ cây trồng. Chúng tạo các đường mòn, khe hở từ việc đào hang trong lòng đất. Nhờ đó, nước, không khí và chất dinh dưỡng được lưu thông, phân tán đều trong đất. Hệ thống thoát nước tự nhiên của đất cũng hoạt động tốt hơn. Đất trở nên tơi xốp, giàu chất dưỡng khí, rễ cây hô hấp dễ dàng, hấp thu dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh. Giun đất còn giúp tiêu diệt các vi sinh có hại gây bệnh cho cây trồng.
Chính vì tác dụng của nó cho cây trồng nên một số vườn cam, xoài của nhiều hộ gia đình bị rụng trái và vàng lá rồi chết hàng loạt chỉ sau một vài đêm bị những người kích điện bắt giun càn quét qua vườn.
Cái khó hiện nay là chưa có chế tài để phạt những người dùng kích điện bắt giun, nên hình thức cao nhất là tịch thu bộ kích điện mà giá của bộ kích điện thì chỉ đi kích giun vài ba hôm là đủ tiền mua! Do đó, cần phải có chế tài để xử phạt hành vi nguy hại này.
TRẦN ĐĂNG
