Khi gặp cơn tăng huyết áp, người bệnh cần được nghỉ ngơi nơi thoáng khí, có thể sử dụng một số loại thuốc hạ áp. Sau khoảng 15 phút, nếu huyết áp bệnh nhân vẫn chưa ổn định, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.
Trung bình ở Việt Nam, cứ 4 người thì có 1 người tăng huyết áp. Tuy nhiên, 1/3 bệnh nhân tăng huyết áp không có triệu chứng và phát hiện thông qua việc khám sức khỏe hoặc khi bệnh đã có biến chứng. Hơn nữa, các dấu hiệu của tăng huyết áp không mang tính chất đặc hiệu và có thể gây nhầm lẫn với một số bệnh lý khác.
Một số dấu hiệu cảnh báo tăng huyết áp có thể gặp:
- Đau đầu hoặc đau xung quanh cả đầu
- Chóng mặt
- Nóng bừng mặt, có các cơn nóng đầu nóng mặt như bốc hỏa
- Hồi hộp, tức ngực
Tuy nhiên, không thể dựa vào các triệu chứng trên để chẩn đoán tăng huyết áp. Tốt nhất, người bệnh nên kiểm tra huyết áp định kỳ để phát hiện bệnh kịp thời.
BS Nguyễn Huy Hoàng thông tin về các dấu hiệu tăng huyết áp người bệnh cần lưu ý.
Khi gặp cơn tăng huyết áp đột ngột, người bệnh thường có dấu hiệu đau ngực, đau đầu dữ dội hoặc thấy người mệt mỏi.
- Nếu người bệnh vẫn còn tỉnh táo, cho người bệnh bình tĩnh nằm nghỉ ngơi nơi thoáng khí. Có thể sử dụng một số thuốc hạ áp như nifedipine hoặc captopril. Sau 15 phút đo lại huyết áp nếu tình trạng không thuyên giảm cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.
- Trong trường hợp hơi thở của bệnh nhân yếu hoặc không còn hay không thấy nhịp tim cần nhanh chóng thực hiện hà hơi thổi ngạt, hô hấp nhân tạo ép tim ngoài lồng ngực.
- Nếu bệnh nhân hôn mê người sơ cứu phải lưu ý giữ cho đường thở của bệnh nhân thông thoáng bằng cách cho bệnh nhân nằm nghiêng về một bên để nếu có chất dịch chảy ra đường thở sẽ không bị chèn ép.
Tăng huyết áp rất khó để phát hiện, người bệnh cần thăm khám định kỳ để phát hiện bệnh sớm. |
Tại Việt Nam, có đến 90% trường hợp tăng huyết áp là không rõ nguyên nhân. Việc phòng ngừa tăng huyết áp chủ yếu tập trung vào các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi. Để phòng ngừa bệnh tăng huyết áp, cần thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày như:
- Duy trì cân nặng hợp lý. Những người thừa cân, béo phì nên cố gắng giảm cân và những người có cân nặng bình thường nên duy trì ở mức hợp lý (chỉ số BMI nên ở mức 18,5 -22,9).
- Có chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng. Một số thực phẩm có thể giúp kiểm soát huyết áp như trái cây và rau quả. Bên cạnh đó, cần hạn chế đồ ăn có chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, đường, thịt đỏ… trong khẩu phần ăn hàng ngày. Bạn có thể áp dụng chế độ ăn DASH – đã được chứng minh giúp kiểm soát huyết áp.
- Cắt giảm muối trong khẩu phần ăn bằng cách giảm các loại thực phẩm đóng gói, chế biến sẵn.
- Thường xuyên tập luyện thể dục, thể thao. Việc vận động hàng ngày giúp kiểm soát huyết áp. Bạn có thể lựa chọn các môn thể dục như: đi bộ, đi xe đạp hoặc vận động ở mức độ vừa phải, duy trì khoảng 30-60 phút mỗi ngày.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá. Uống nhiều rượu có thể làm tăng nguy cơ huyết áp cao. Phụ nữ không nên uống quá 1 ly mỗi ngày và nam giới không nên quá 2 ly.
- Hạn chế căng thẳng, stress trong công việc và cuộc sống. Cần có chế độ nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý.
- Theo dõi huyết áp tại nhà. Nhiều trường hợp huyết áp cao nhưng không có triệu chứng. Do vậy cần thường xuyên đo huyết áp để biết huyết áp của bạn có tăng hay không. Nếu huyết áp của bạn dưới 120/80 mmHg thì nên kiểm tra huyết áp 2 năm/lần, bắt đầu từ tuổi 20. Nếu huyết áp của bạn cao hơn, bạn có thể phải kiểm tra thường xuyên hơn.
Theo SKĐS