Trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng

 

Những năm gần đây, số vụ việc có trợ giúp viên pháp lý tham gia tố tụng để đại diện, bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng. Cụ thể, năm 2022 có 442 vụ việc; năm 2023 có 595 vụ việc; năm 2024 có gần 670 vụ việc. Đội ngũ trợ giúp viên pháp lý đã từng bước trưởng thành và khẳng định được vai trò trong thực hiện TGPL, nhất là trong hoạt động tố tụng. Trợ giúp viên pháp lý Bùi Thị Thuyết Anh cho biết, quá trình tham gia tố tụng, trợ giúp viên pháp lý đầu tư thời gian nghiên cứu hồ sơ vụ án, đánh giá toàn diện các tài liệu, chứng cứ, tham gia tranh luận tại phiên tòa; quan điểm kiến nghị, bào chữa, bảo vệ đưa ra có căn cứ pháp lý, có lập luận chặt chẽ và thuyết phục.

Nhờ có trợ giúp viên pháp lý tham gia các giai đoạn tố tụng, giúp người dân tin tưởng vào Hội đồng xét xử hơn, bản án ít bị kháng cáo, kháng nghị. Ngoài ra, chất lượng giải quyết vụ án của các cơ quan tố tụng các cấp được nâng lên, hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp oan sai; giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, dân sự, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người được TGPL. Đơn cử như, Tòa án nhân dân huyện Bình Sơn mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự, gồm các bị cáo N.D.H, N.V.T, T.B.D, N.D.N, N.C.T, T.T.B và N.H.L. Các bị cáo này đa phần là thanh thiếu niên. Trước đó, các bị cáo có hành vi cố ý gây thương tích theo quy định tại Điểm đ, Khoản 2, Điều 134 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017). Căn cứ vào các tình tiết và các quy định pháp luật, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân huyện Bình Sơn đã đề nghị hình phạt, xử lý vật chứng và trách nhiệm dân sự của các bị cáo. Vì các bị cáo đều đang ở độ tuổi thanh thiếu niên nên đã được các trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh hỗ trợ bào chữa. Với vai trò là người bào chữa cho các bị cáo, trợ giúp viên pháp lý đã đưa ra các tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo dựa trên các quy định pháp luật, vừa hợp tình, vừa hợp lý.

Bên cạnh các cơ sở pháp lý và những ý kiến từ đại diện viện kiểm sát và người bào chữa cho các bị cáo, tòa án đã chấp nhận một phần yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho một số bị cáo và quyết định một mức án vừa hợp tình và lý. Từ đó, bản án vừa có tính răn đe, vừa là một bài học để các thanh thiếu niên không thực hiện các hành vi tương tự.

Đặc biệt, Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-TANDTC-VKSNDTC ngày 29/6/2018 của Bộ Tư pháp, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao quy định phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng (Thông tư liên tịch số 10) đã tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới công tác phối hợp về TGPL trong hoạt động tố tụng, quy định rõ hơn trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng và người thực hiện TGPL.

Theo Giám đốc Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Bùi Phú Vũ, chất lượng công tác TGPL ngày càng nâng lên, có chiều sâu, lấy lợi ích hợp pháp của người dân làm trọng tâm theo tinh thần Luật TGPL năm 2017. Trung tâm xác định tập trung thực hiện các hoạt động TGPL, nhất là việc tham gia tố tụng. Đồng thời, tăng cường hoạt động bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp cho các trợ giúp viên pháp lý, thực hiện tốt việc theo dõi, đánh giá, nâng cao hiệu quả hoạt động của các trợ giúp viên tham gia TGPL. Ngoài ra, Trung tâm còn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tiến hành tố tụng triển khai hiệu quả hoạt động theo Thông tư liên tịch số 10, hướng dẫn để các đối tượng thuộc diện được TGPL được tiếp cận với dịch vụ TGPL miễn phí của Nhà nước một cách sớm nhất và tốt nhất, giúp họ vơi bớt những khó khăn khi gặp phải vấn đề pháp lý trong cuộc sống.

Bài, ảnh: TRÍ ANH

TIN, BÀI LIÊN QUAN: