Sử dụng đất đai hiệu quả

(Baoquangngai.vn)- Đất đai là nguồn tài nguyên, tài sản quan trọng của quốc gia, cần phải xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, để phân bổ hợp lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả đất đai. Luật Đất đai năm 2024 đã quy định rất cụ thể về vấn đề này, làm cơ sở đảm bảo việc thực thi đồng bộ, đầy đủ, kịp thời trong thực tế.

Lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

Luật Đất đai năm 2024 đã dành chương V để quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Đây chính là luật hóa chủ trương tại Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao (Nghị quyết số 18-NQ/TW).

Nghị quyết số 18-NQ/TW đã nêu, các quy hoạch quốc gia cũng như quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất phải đảm bảo phù hợp, thống nhất, đồng bộ, gắn kết chặt chẽ, thúc đẩy lẫn nhau để phát triển. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được lập ở cấp quốc gia, cấp tỉnh và cấp huyện, đáp ứng yêu cầu thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững; bảo đảm quốc phòng, an ninh; bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Nội dung quy hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu các loại đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất, hệ sinh thái tự nhiên, thể hiện được thông tin đến từng thửa đất. Việc xác định chỉ tiêu sử dụng đất phải phù hợp với nhu cầu sử dụng đất, tránh lãng phí trong phân bổ, quản lý và sử dụng đất; kế hoạch sử dụng đất phải được ban hành hằng năm. Nhà nước bảo đảm đủ nguồn lực để lập quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất,... 

Tại Chương V của Luật Đất đai năm 2024 đã hoàn thiện các quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đảm bảo đây là nền tảng lâu dài của công tác quản lý nhà nước về đất đai. Việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các cấp phải bảo đảm sự tham gia của tổ chức chính trị - xã hội, cộng đồng, cá nhân; bảo đảm công khai, minh bạch. Theo đó, đối với quy hoạch sử dụng đất, Luật Đất đai năm 2024 quy định bổ sung hoàn thiện nguyên tắc lập quy hoạch sử dụng, đảm bảo thống nhất trong hệ thống quy hoạch. Cụ thể, quy hoạch sử dụng đất các cấp phải tổng hợp, cân đối nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực có sử dụng đất. Quy hoạch sử dụng đất quốc gia phải bảo đảm tính đặc thù, liên kết vùng; bảo đảm sự cân bằng giữa nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực, địa phương. Quy hoạch sử dụng đất cấp trên bảo đảm nhu cầu sử dụng đất của cấp dưới; quy hoạch sử dụng đất của cấp dưới phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của cấp trên.

Nội dung quy hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu sử dụng đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất, hệ sinh thái tự nhiên. Quy hoạch sử dụng đất các cấp được lập đồng thời; quy hoạch sử dụng đất cấp cao hơn phải được quyết định, phê duyệt trước quy hoạch cấp thấp hơn. Kế hoạch sử dụng đất được lập đồng thời với lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cùng cấp. Kế hoạch sử dụng đất năm đầu của quy hoạch sử dụng cấp huyện được lập đồng thời với lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện. Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và quy hoạch sử dụng đất cấp huyện là quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành và được lập theo quy định của pháp luật đất đai.

Luật Đất đai năm 2024 quy định phải lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, nhưng đơn giản hơn, không yêu cầu phải đưa vào kế hoạch này nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất gắn liền với thửa đất ở của hộ gia đình, cá nhân. Đồng thời bổ sung danh mục dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tách ra từ dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư công trong nội dung kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện. Phân cấp thẩm quyền quyết định kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh cho HĐND tỉnh để tạo sự chủ động, linh hoạt trong điều hành của các địa phương.

Đổi mới phù hợp thực tiễn

Luật Đất đai năm 2024 có nhiều điểm mới trong quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Theo đó, quy hoạch sử dụng đất phải kết hợp giữa chỉ tiêu các loại đất gắn với không gian, phân vùng sử dụng đất, hệ sinh thái tự nhiên. Kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được quy định tích hợp trong nội dung quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh. Kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, kế hoạch sử dụng đất an ninh được quy định tích hợp trong nội dung quy hoạch sử dụng đất quốc phòng, quy hoạch sử dụng đất an ninh...

Luật Đất đai năm 2024 bổ sung, hoàn thiện đầy đủ, phù hợp thực tiễn các quy định về việc thực hiện các quyền của người sử dụng đất trong các khu vực quy hoạch. Theo đó, trường hợp đã có quy hoạch sử dụng đất được công bố nhưng  chưa có kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện thì người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng và được thực hiện các quyền của người sử dụng đất. Diện tích đất được xác định trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thu hồi để thực hiện dự án hoặc phải chuyển mục đích sử dụng đất mà sau 2 năm liên tục (quy định của Luật Đất đai 2013 là 3 năm) chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất thì cơ quan phê duyệt kế hoạch đó phải xem xét, đánh giá điều chỉnh, hủy bỏ. Đồng thời, phải công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ để người dân được biết.

Trường hợp không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố công khai thì người sử dụng đất không bị hạn chế về các quyền sử dụng đất đã được pháp luật quy định. Luật Đất đai 2024 cũng quy định cụ thể trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong rà soát, xử lý và công bố công khai việc hủy bỏ, thu hồi đất, chuyển mục đích đối với đất đã được ghi trong kế hoạch sử dụng đất.

THANH NHỊ

TIN, BÀI LIÊN QUAN: