Hỗ trợ nâng tầm muối Sa Huỳnh

(Báo Quảng Ngãi)- Vùng sản xuất muối Sa Huỳnh, phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) được xếp vào loại quy mô và nổi tiếng nhất ở khu vực miền Trung. “Muối Sa Huỳnh” đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) công nhận nhãn hiệu tập thể vào năm 2011. Mới đây, dự án Cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, kiên cố hóa hệ thống thủy lợi đồng muối Sa Huỳnh, với kinh phí 60 tỷ đồng đã được Chính phủ phê duyệt. Đây là cơ hội để muối Sa Huỳnh nâng tầm giá trị. 

Đồng muối Sa Huỳnh hiện có khoảng 100ha, sản lượng muối niên vụ 2023 ước đạt trên 7.000 tấn, giá bán ổn định ở mức từ 2.000 - 3.000 đồng/kg. Qua đó, giúp 515 hộ với hơn 1.100 lao động thuộc 3 tổ dân phố là Tân Diêm, Thạnh Đức 1 và Long Thạnh 1, ở phường Phổ Thạnh cải thiện thu nhập, yên tâm gắn bó với nghề sản xuất muối. 

Ông Nguyễn Văn Út, ở tổ dân phố Long Thạnh 1 cho biết, từ năm 2021 đến nay, muối được mùa, được giá, giúp diêm dân bớt nhọc nhằn. Như niên vụ muối năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, giá muối có lúc từ 4.000 - 4.500 đồng/kg. Vì vậy vụ muối năm 2023, gia đình tôi mạnh dạn đầu tư bạt, vệ sinh ao và nạo vét mương dẫn nước nên năng suất đạt gần 40 tấn, chất lượng cũng được cải thiện, hạt muối lớn và trắng hơn nên được thương lái thu mua với giá 2.500 đồng/kg.

Cùng với ông Út, thời gian qua, nhiều diêm dân Sa Huỳnh đã nỗ lực cải tiến quy trình sản xuất, đầu tư thiết bị nhằm nâng cao năng suất và chất lượng muối, đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp (DN) thu mua và chế biến muối.

Trên địa bàn tỉnh hiện có 3 DN thu mua và chế biến muối, công suất đạt từ 4.000 - 5.000 tấn sản phẩm/năm. Các công ty đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị đồng bộ, đảm bảo các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng muối chế biến. Qua đó, góp phần tiêu thụ và ổn định giá bán muối, giúp muối Sa Huỳnh thoát điệp khúc “được mùa rớt giá”.

Giám đốc Công ty TNHH Muối Phong Phú, xã Đức Chánh (Mộ Đức) Phạm Thanh Phương cho biết, muối là sản phẩm quan trọng trong cuộc sống, là sản phẩm không thể thiếu trong sinh hoạt hằng ngày cũng như sản xuất của một số ngành hàng nên thị trường tiêu thụ rộng. Công ty chúng tôi thu mua gần 2.000 tấn muối hạt, phần lớn là của diêm dân Sa Huỳnh để sơ chế cung cấp cho các DN, cơ sở chế biến gia vị, thực phẩm, thủy sản trong và ngoài tỉnh.

Niên vụ 2023, giá muối cao, nên hiện giờ lượng muối dự trữ trong dân không nhiều, trong khi nhu cầu tiêu thụ muối phục vụ sản xuất giai đoạn cuối năm tăng. Vì thế, công ty phải thu mua muối của các địa phương ngoài tỉnh, để kịp đáp ứng cho các đơn hàng các tỉnh khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Tuy đã có thương hiệu và sở hữu những ưu thế riêng, nhưng muối Sa Huỳnh chưa đáp ứng yêu cầu của thị trường, dẫn đến giá trị thấp, chủ yếu bán muối  thô cho DN hoặc thương lái. Phó Chủ tịch UBND phường Phổ Thạnh Giã Tấn Tàu cho biết, do sản xuất theo phương pháp thủ công nên muối “non” - tức là hạt nhỏ, sẫm màu và lẫn tạp chất nhiều. Trong khi đó, thu nhập từ nghề sản xuất muối thấp, việc tiếp cận tín dụng cũng khó khăn, nên không có nhiều diêm dân đầu tư nâng cấp ruộng muối, cộng với năng lực dự trữ kém, dẫn đến tỷ lệ hao hụt cao.

Để nâng tầm giá trị muối Sa Huỳnh, Nhà nước cần tiếp sức để diêm dân đầu tư đổi mới công nghệ theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn và giá bán sản phẩm tương ứng với chất lượng. Đồng thời, kết nối DN chế biến với diêm dân sản xuất muối để xây dựng và phát triển thương hiệu có tính chủ đạo, dẫn dắt...

Theo các DN chế biến muối trên địa bàn tỉnh, ngành sản xuất và chế biến muối có thị trường tiêu thụ nội địa lẫn xuất khẩu rộng lớn. Do đó, cùng với đầu tư nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất muối, DN mong muốn Nhà nước có chính sách khuyến khích hấp dẫn, đủ mạnh để thu hút DN triển khai xây dựng chuỗi giá trị gắn với xúc tiến thương mại.

Giám đốc Công ty TNHH Muối Sahu (Phổ Thạnh) Phạm Thị Hồng Thắm cho rằng, Nhà nước cần tạo điều kiện cho các DN chế biến muối đầu tư mở rộng quy mô sản xuất gắn với cơ giới hóa chế biến, đa dạng hóa sản phẩm muối. Xây dựng và hoàn thiện các quy định, tiêu chí chất lượng muối đáp ứng yêu cầu của ngành hóa chất, dược phẩm, mỹ phẩm... Đẩy mạnh truyền thông, quảng bá những sản phẩm muối chất lượng, an toàn tới người tiêu dùng.

Đồng hành cùng diêm dân và DN chế biến muối, mới đây, Sở NN&PTNT tham mưu UBND tỉnh kiến nghị Bộ NN&PTNT trình Chính phủ điều chỉnh thời gian thực hiện dự án Cải tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, kiên cố hóa hệ thống thủy lợi đồng muối Sa Huỳnh từ giai đoạn 2026 - 2030 sang 2021 - 2025. Qua đó, kịp thời đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng đường, điện và cải tạo hệ thống thủy lợi đồng muối, xây dựng kho bảo quản với sức chứa 5.000 tấn/năm...

Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương cho biết, để phát triển ngành muối hiệu quả, bền vững, ngành nông nghiệp và chính quyền địa phương nỗ lực hỗ trợ, hướng dẫn diêm dân ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, gắn với thúc đẩy các hoạt động trải nghiệm du lịch trên các đồng muối. Qua đó, quảng bá những giá trị, nét đẹp riêng của đồng muối, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất cũng như thương hiệu muối Sa Huỳnh, đáp ứng yêu cầu trong nước và xuất khẩu. Phấn đấu đến năm 2025, sản lượng muối đạt 12 nghìn tấn và năm 2030 đạt trên 20 nghìn tấn, trong đó, 100% diện tích sản xuất muối sạch theo hướng công nghiệp.

Bài, ảnh: MỸ HOA

 

TIN, BÀI LIÊN QUAN: