Xây dựng nông thôn mới thực chất, bền vững

(Báo Quảng Ngãi)- Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn tỉnh đang thực hiện với phương châm “thực chất, bền vững, không chạy theo thành tích”.

Đến thời điểm này, UBND huyện Bình Sơn đã hoàn thành việc thẩm tra hồ sơ và mức độ đạt chuẩn xã NTM 2023 đối với xã Bình An, để gửi Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh tổ chức kiểm tra, thẩm định. Chủ tịch UBND xã Bình An Võ Thanh Tuấn cho biết, xã Bình An “lỡ hẹn” với kế hoạch về đích NTM năm 2022, vì vậy năm 2023, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương đã nỗ lực thực hiện, hoàn thành 19/19 tiêu chí.

Trong đó, một số tiêu chí “lõi” có mức độ đạt cao, như: Thu nhập trên 47 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn 1,7%; 100% tuyến đường xã đã được nhựa hóa, bê tông và trên 80% diện tích sản xuất nông nghiệp được tưới tiêu nước chủ động.

“Bên cạnh sự đồng thuận của hệ thống chính trị và nhân dân, xã tranh thủ nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia, đồng thời tận dụng thế mạnh của địa phương để phát triển các mô hình chăn nuôi theo hướng gia trại, trang trại, nhằm đa dạng sinh kế cho người dân. Hiện toàn xã có 92 trang trại chăn nuôi heo, gà và nhiều mô hình nuôi bò cái lai sinh sản, góp phần ổn định và nâng cao thu nhập, tạo động lực thúc đẩy chương trình xây dựng NTM tại địa phương”, ông Võ Thanh Tuấn cho biết thêm.

Xã Bình An là một trong 8 xã đăng ký phấn đấu về đích NTM năm 2023 và cũng là địa phương duy nhất hoàn thành 19/19 tiêu chí. Còn 7 xã chưa hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM, gồm: Xã Ba Điền, Ba Liên, Ba Vì (Ba Tơ); Trà Tân, Trà Giang (Trà Bồng); Sơn Kỳ, Sơn Trung (Sơn Hà). Theo Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh, hầu hết các xã trên chưa đạt tiêu chí thu nhập và hộ nghèo đa chiều. Bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2021 - 2025 quy định, năm 2023, tiêu chí thu nhập bình quân đạt 42 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều dưới 5%, trong khi các xã chỉ đạt từ 35 - 40 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều từ 14,85% đến trên 42,8%. 

Giám đốc Sở NN&PTNT, Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng NTM tỉnh Hồ Trọng Phương cho biết, không chỉ các xã đăng ký về đích NTM năm 2023, mà các xã đã đạt chuẩn NTM cũng đang gặp khó khăn trong thực hiện tiêu chí tăng thu nhập, giảm hộ nghèo đa chiều. Qua rà soát, hiện có đến 38/94 xã NTM bị “rớt” 2 tiêu chí trên, trong đó huyện Mộ Đức có 11/12 xã, Nghĩa Hành 10/11 xã, Bình Sơn 3/18 xã, TX.Đức Phổ 2/7 xã... Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến số xã về đích NTM nâng cao năm 2023 chỉ đạt 5/53 xã so với kế hoạch (trên 9,4%) và chưa có thêm đơn vị cấp huyện đạt chuẩn NTM.

Dù chỉ tiêu xã NTM, NTM nâng cao, huyện NTM năm 2023 chưa đạt kế hoạch, nhưng không vì thế mà các địa phương “chạy” theo thành tích. Các địa phương đã thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, vướng mắc để tập trung tháo gỡ và thực hiện các tiêu chí đảm bảo thực chất, bền vững. Chủ tịch UBND TP.Quảng Ngãi Trà Thanh Danh cho biết, vì nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, thành phố chưa hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM theo kế hoạch đã đề ra. Thời gian qua, hệ thống chính trị thành phố nỗ lực tháo gỡ những khó khăn liên quan đến các tiêu chí NTM, nhất là hạ tầng thương mại và môi trường. Mục tiêu cao nhất là đảm bảo công trình phát huy hiệu quả, phục vụ nhu cầu thiết thực của người dân cũng như phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. 

Với vai trò là cơ quan thường trực, Sở NN&PTNT đã chủ động rà soát, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, đơn vị chức năng tổ chức đoàn kiểm tra thực tế, thẩm định đầy đủ, chặt chẽ các chỉ tiêu, tiêu chí NTM. Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương cho biết, công tác thẩm tra, thẩm định các tiêu chí NTM tại các địa phương đảm bảo công khai, minh bạch, khách quan. Đơn cử tại xã Long Hiệp (Minh Long), địa phương chưa về đích NTM năm 2022 vì vướng tiêu chí về quốc phòng và an ninh. Sau 1 năm nỗ lực khắc phục, mới đây, xã Long Hiệp hoàn thiện hồ sơ trình cấp thẩm quyền thẩm định, xét công nhận xã đạt chuẩn NTM năm 2023. Tuy nhiên, sau khi phối hợp thẩm tra hồ sơ cùng với ý kiến của Công an huyện Minh Long, Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh cho biết xã Long Hiệp hiện chưa đáp ứng tiêu chí này; đồng thời tham mưu Hội đồng thẩm định xét, công nhận xã đạt chuẩn NTM tỉnh xem xét không công nhận xã Long Hiệp đạt chuẩn NTM năm 2023.

Kế hoạch đến năm 2025, có ít nhất 80% số xã trong toàn tỉnh, 138 thôn thuộc các xã miền núi đạt chuẩn NTM và thêm 5 huyện, thị xã, thành phố đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Nhiệm vụ trong 2 năm (2024 - 2025) rất nặng nề, bởi ngoài mục tiêu trên, các xã đã được công nhận NTM, NTM nâng cao còn phải tập trung nâng cao chất lượng các tiêu chí theo quy định của Bộ tiêu chí mới. Ban Chỉ đạo Chương trình xây dựng NTM tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch và tham mưu tỉnh phân bổ nguồn vốn sớm để các địa phương thực hiện, nhất là với các xã đăng ký phấn đấu về đích NTM trong năm 2024. Đồng thời, giao nhiệm vụ, gắn trách nhiệm cụ thể cho các cơ quan, đơn vị trong việc hỗ trợ địa phương thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí NTM liên quan, đảm bảo tiến độ và chất lượng.

Không chạy theo thành tích  Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phước Hiền nhấn mạnh, mục tiêu cao nhất của xây dựng NTM là “làm mới” diện mạo nông thôn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, góp phần rút ngắn khoảng cách giữa các vùng miền núi, nông thôn và thành thị. Vì vậy, NTM phải ngày càng đi vào chiều sâu, đảm bảo thực chất, hiệu quả và không chạy theo thành tích. Đây là chủ trương, chỉ đạo xuyên suốt của Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM.  Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh chỉ xem xét, tổ chức thẩm tra, thẩm định đối với các địa phương đã đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về điều kiện, mức đạt chuẩn các tiêu chí NTM theo quy định, không để xảy ra tình trạng thiếu hoặc nợ các chỉ tiêu trong Bộ tiêu chí về xã NTM, NTM nâng cao.

 

Bài, ảnh: MỸ HOA

 

TIN, BÀI LIÊN QUAN: