Nhiều địa phương khó về đích nông thôn mới

(Báo Quảng Ngãi)- Năm 2023, toàn tỉnh phấn đấu có 1 huyện (Mộ Đức) và 8 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), gồm: Sơn Kỳ, Sơn Trung (Sơn Hà); Ba Điền, Ba Liên, Ba Vì (Ba Tơ); Trà Giang, Trà Tân (Trà Bồng) và Bình An (Bình Sơn). Nhưng đến thời điểm này, huyện Mộ Đức chỉ mới thực hiện 3/9 tiêu chí huyện NTM, các xã cũng chỉ đạt từ 10 - 15/19 tiêu chí.

Nhiều tiêu chí khó đạt 

Theo đánh giá của UBND huyện Trà Bồng, đến thời điểm này, xã Trà Giang đã cơ bản hoàn thành nhóm tiêu chí xã hội, đặc biệt là tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập... Đối với nhóm tiêu chí hạ tầng, địa phương này cũng đang đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án, đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ. Vì vậy, xã Trà Giang được kỳ vọng sẽ về đích NTM đúng lộ trình vào năm 2023. Tuy nhiên, sau khi rà soát lại mức độ, yêu cầu thực hiện của một số tiêu chí thành phần, xã Trà Giang đối diện nguy cơ “lỡ hẹn”.

Chủ tịch UBND xã Trà Giang Hồ Văn Thế cho biết, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhưng không bền vững, vì phụ thuộc vào cây keo. Trạm y tế được xây dựng khang trang, nhưng thiếu trang thiết bị, chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Trường học được đầu tư, nhưng cầm chừng, vì Trà Giang thuộc diện sáp nhập xã giai đoạn 2026 - 2030. Như trường Mẫu giáo xã có quy mô nhỏ (3 lớp, với 54 học sinh), cơ sở vật chất và trang thiết bị thiếu thốn. Nếu đầu tư xây dựng mới để đạt chuẩn NTM, thì “hậu” sáp nhập xã sẽ giải quyết thế nào? Nhưng nếu không đầu tư xây dựng mới, thì xã không đạt tiêu chí giáo dục.

Với các xã Ba Vì, Sơn Trung và Trà Tân thì chặng đường về đích NTM vẫn còn khá xa khi có đến 7 - 9 tiêu chí chưa đạt, nhất là nhóm tiêu chí xã hội. Riêng nhóm tiêu chí hạ tầng thì dù được bố trí nguồn lực, vẫn khó có thể thực hiện và hoàn thành trong năm 2023.  Không chỉ xã Trà Tân mà hầu hết các địa phương miền núi đều gặp khó khăn trong thực hiện tiêu chí giao thông, thủy lợi.

Giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh phấn đấu có thêm 31 xã về đích NTM, nhưng đến thời điểm này, chỉ có 5 xã đạt chuẩn NTM (đạt trên 16,2%). Riêng năm 2023, kế hoạch có 8 xã đăng ký về đích NTM cũng khó hoàn thành. Theo Văn phòng Điều phối chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh, nguồn lực đầu tư giảm là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM. Giai đoạn 2016 - 2020, ngân sách trung ương bố trí trên 1.475 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 1.392 tỷ đồng.

Tuy nhiên giai đoạn 2021-2025, dự kiến ngân sách trung ương chỉ bố trí gần 560 tỷ đồng (bằng 38%), ngân sách tỉnh trên 790 tỷ đồng (bằng 56,8%). Riêng năm 2023, tổng nguồn lực huy động  thực hiện chương trình NTM trên 403 tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương 132,6 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 270,5 tỷ đồng.  

Chủ tịch UBND huyện Mộ Đức Phạm Ngọc Lân cho biết, khi xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025, các địa phương căn cứ theo bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2016 - 2020. Tuy nhiên, Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021 - 2025 tăng cả số lượng và yêu cầu, trong khi nguồn lực đầu tư thực hiện chương trình giảm. Vì vậy, hầu hết các xã NTM giai đoạn 2016 - 2020 bị “rớt” chuẩn, xã NTM nâng cao cũng chỉ đạt 1 xã Đức Lợi (quy định tối thiểu phải 2 xã), các tiêu chí về đô thị văn minh cũng chưa hoàn thành... Vậy nên, dù đã quyết tâm và nỗ lực vượt khó, nhưng đến thời điểm này, huyện Mộ Đức chưa hoàn thành 9 tiêu chí huyện NTM.

Ngoài ra, một số tiêu chí NTM chưa phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, khu vực. Như chỉ tiêu 15.3 (tiêu chí y tế) quy định tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi phải dưới 24% đối với xã đặc biệt khó khăn, dưới 22% đối với các xã còn lại...

Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Tơ Phạm Giang Nam cho biết, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị thấp còi ở các xã miền núi khá cao, từ 30% trở lên. Việc cải thiện, nâng cao tầm vóc, thể lực con người không thể hoàn thành trong 3 - 4 năm, mà cần thời gian lâu dài, bền bỉ, quy mô thực hiện trong cả nước, chứ không riêng của địa phương nào. Vì vậy ngành y tế, Văn phòng Điều phối Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh cần tham mưu, đề xuất UBND tỉnh kiến nghị trung ương xem xét điều chỉnh chỉ tiêu này.  

Trước những khó khăn, bất cập trên, Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương đề nghị chính quyền các địa phương khẩn trương rà soát, đánh giá và làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện từng tiêu chí. Qua đó, đề xuất cụ thể biện pháp, lộ trình và nguồn lực thực hiện chương trình NTM đảm bảo hiệu quả, thực chất. Với những tiêu chí đã hoàn thành, Văn phòng Điều phối Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương tiến hành kiểm tra, thẩm định cũng như hoàn tất hồ sơ đánh giá đúng quy định, đảm bảo thời gian và đạt chất lượng.

Bài, ảnh: MỸ HOA

 

TIN, BÀI LIÊN QUAN: