Tác động của AI đối với báo chí - Thách thức và cơ hội

Ngày 21/8, tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức hội thảo với chủ đề “Tác động của trí tuệ, nhân tạo (AI) đối với báo chí - Thách thức và cơ hội".

Dự hội thảo có đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đại diện lãnh đạo, các nhà báo, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí-Hội nhà báo Việt Nam Nguyễn Thị Hải Vân cho rằng: Trong thời kỳ 4.0, khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, báo chí với vai trò cầu nối thông tin giữa công chúng và sự kiện không thể nằm ngoài xu thế đó.

AI không chỉ thay đổi cách thức làm báo mà còn mang lại cơ hội và thách thức chưa từng có đối với báo chí ngày nay. Về cơ hội, AI giúp cho các nhà báo tổng hợp và phân tích dữ liệu nhanh chóng hơn, giúp các nhà báo tiết kiệm thời gian và nỗ lực trong quá trình sản xuất tin, bài.

Bên cạnh đó, AI giúp cho các tòa soạn lựa chọn những nội dung phù hợp với nhu cầu từng nhóm độc giả, từ đó tăng khả năng tương tác và độ hấp dẫn của các sản phẩm báo chí. Nhờ đó, các nhà báo sẽ mang đến cho độc giả những tin tức mà họ muốn theo cách thức cá nhân hơn, bao phủ được nhiều chủ đề hơn.

Tuy nhiên, những cơ hội và thách thức của AI mang lại không hề nhỏ, đòi hỏi các cơ quan báo chí, các nhà báo và người làm báo cần có sự đào tạo và chuẩn bị kỹ lưỡng để sử dụng AI một cách hiệu quả, đồng thời bảo đảm tính tin cậy và đạo đức trong việc truyền tải thông tin.

Phân tích, đánh giá về những thách thức và cơ hội, tương lai của báo chí trong kỷ nguyên AI, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh khẳng định, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của công nghệ nói chung và AI nói riêng trong thế giới thông tin hiện đại.

Tuy nhiên, việc sử dụng AI đòi hỏi sự cẩn trọng và hiểu biết sâu sắc về các vấn đề nhân văn và đạo đức. AI dù thông minh nhưng cũng vẫn còn rất nhiều nhược điểm, một trong những điểm yếu lớn nhất chính là AI không phải lúc nào cũng cung cấp những thông tin chính xác.

Dù AI đã hỗ trợ rất nhiều trong lĩnh vực sáng tạo nội dung và thu thập tin tức, nhưng cũng mang lại rất nhiều rủi ro mà nhiều khi chúng ta không thể nào phát hiện được. Hầu hết các tòa soạn đều cho rằng họ rất muốn sử dụng AI nhưng sẽ có tác động tiêu cực đến niềm tin của công chúng đối với tin tức.

Trong vài thập kỷ qua, các cơ quan báo chí trên thế giới trải qua nhiều khó khăn vì nguồn thu quảng cáo và đặt mua báo in suy giảm. Các công nghệ AI nếu được ứng dụng và triển khai sớm để tranh thủ tối đa sức mạnh, có thể tác động tích cực giúp các cơ quan báo chí phát triển bền vững.

Có thể thấy lợi ích của công nghệ nhân tạo AI đối với các cơ quan báo chí trong việc lập trình, tìm khuôn thức trong dữ liệu, gợi ý các ý tưởng về nội dung, hỗ trợ công việc biên tập, gợi ý ý tưởng bài viết, lập danh sách bài liên quan để bổ trợ cho một bài viết, đưa ra nhiều phiên bản nội dung khác nhau cho từng đối tượng, sử dụng AI trong dẫn chương trình truyền hình…

Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh cũng đưa ra các gợi ý trong việc sử dụng AI đối với các cơ quan báo chí trong tương lai như việc xây dựng quy chuẩn đạo đức hoặc tiêu chuẩn sử dụng AI bởi có những nội dung do AI đưa ra không thể kiểm chứng được độ chính xác, gây tác động xấu, quy mô lớn đến xã hội.

Cần có sự điều phối các dự án về AI và tổ chức đào tạo về kỹ năng sử dụng AI để giúp các nhà báo, cơ quan báo chí thông tin nội dung tin cậy, đáp ứng nhu cầu của các độc giả, tránh trùng lặp và phụ thuộc vào AI.

Trong tương lai, AI nếu không còn là trung gian mà trực tiếp đưa thông tin đến thẳng độc giả thì vấn đề đặt ra cho các cơ quan báo chí, các nhà báo làm thế nào để thích ứng liên tục, cần phải có tư duy thích ứng và hiểu rõ độc giả cần gì và AI tác động đến niềm tin ra sao.

Năng suất và lợi ích của AI đối với báo chí trong tương lai sẽ như thế nào. Việc sử dụng AI có thể dẫn đến sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ, giảm đi vai trò của con người trong việc kiểm tra và xác minh thông tin.

Nhưng dù công nghệ nhân tạo có phát triển ra sao thì điều quan trọng nhất là chúng ta phải sử dụng AI một cách hiệu quả trước những cơ hội và thách thức đối với báo chí.

Tại hội thảo, đại diện các cơ quan báo chí, nhà báo, phóng viên, biên tập viên đã cùng nhau chia sẻ, trao đổi và làm rõ các nội dung liên quan đến những thách thức và cơ hội của trí tuệ nhân tạo AI đối với báo chí trong tương lai, nhằm nâng cao nhận thức và trang bị cho người làm báo các kiến thức, kỹ năng cần thiết về AI.

Hội thảo là hoạt động có ý nghĩa thiết thực để nâng cao công tác bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí cho các hội viên, nhà báo nhằm làm chủ công nghệ AI và tạo ra sản phẩm báo chí theo nguyên tắc của nghề nghiệp.

Những ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ là những tài liệu thiết thực, bổ ích đối với công tác bồi dưỡng nghiệp vụ cho các nhà báo, góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam ngày càng phát triển.

Theo Nhandan.vn