Rối loạn tiêu hóa là một biểu hiện bất thường ở hệ tiêu hóa, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, gây nhiều khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh. Nguyên nhân gây bệnh có thể do: viêm đại tràng, viêm loét dạ dày - tá tràng, mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, chế độ ăn uống mất vệ sinh, sử dụng rượu bia...
Người bệnh thường có biểu hiện: chướng bụng, buồn nôn, nôn mửa, ợ hơi ợ nóng, tiêu chảy, chán ăn... Nếu để lâu không điều trị dễ gây nhiều biến chứng như đi ngoài ra máu, tiêu chảy xen kẽ táo bón, người sút cân mệt mỏi... Để hạn chế những khó chịu do bệnh này gây ra, xin giới thiệu một số món ăn thuốc đơn giản lại hiệu quả.
Cháo hạt sen gừng tươi: hạt sen cả vỏ lụa 100g, gạo 50g, gừng tươi 25g. Hạt sen bỏ vỏ ngoài, gừng tươi rửa sạch thái lát cho cùng gạo đã vo sạch vào nồi, đổ nước vừa đủ nấu cháo loãng, chia ăn ngày vài lần. Dùng tốt cho người bị lỵ mạn tính, đại tiện lỏng.
Cháo táo đỏ gạo nếp: táo đỏ 15g, gạo nếp 60g. Táo ngâm 1 giờ sau cho cùng gạo nếp vo sạch. Hai thứ nấu cháo, chia ăn ngày vài lần. Tác dụng như bài trên.
Cháo nấm thịt bò: nấm 100g, thịt bò 100g, gạo 100g, hành, gừng tươi băm nhỏ, gia vị vừa đủ. Thịt bò thái miếng mỏng, cho cùng nấm đã rửa sạch, gạo vo sạch vào nồi, thêm nước nấu cháo; cháo gần chín cho gừng hành và gia vị vào, nấu một lát là được. Chia ăn ngày 2 lần. Tác dụng như bài trên.
Cháo dạ dày lợn: dạ dày lợn 1 cái rửa sạch băm nhuyễn, cho bột gia vị vào, viên thành viên cho vào nồi nấu chín. Mỗi lần nấu cháo cho mấy viên vào vừa ăn. Món này rất thích hợp cho người viêm loét dạ dày - tá tràng.
Cháo bắp cải: cải bắp 200g, tôm nõn 25g, thịt lợn băm 50g, gạo nếp 100g, dầu thực vật, gia vị vừa đủ. Gạo nếp đãi sạch, ngâm nước. Cải bắp rửa sạch thái nhỏ. Cho dầu thực vật, thịt lợn băm, tôm nõn, cải bắp vào nồi đảo qua, cho gia vị vào xào đến khi thấy dậy mùi thơm thì đổ ra bát. Cho gạo nếp vào nồi thêm nước, nấu cháo, cháo chín cho bát thịt, rau vào đảo đều, đun qua là được. Chia ăn vài lần trong ngày. Dùng tốt cho người mắc chứng viêm dạ dày ruột, thận dương hư suy, thiếu sữa sau khi sinh.
 |
| Cháo củ mài đậu đỏ rất tốt cho người bệnh tiêu chảy, tỳ hư lâu ngày. |
Cháo củ mài, đậu đỏ: đậu đỏ nhỏ hạt 30g, củ mài 30g, đường trắng vừa đủ. Đậu đỏ rửa sạch cho vào nồi, đổ nước nấu chín rồi cho đường là được. Ăn tùy ý trong ngày. Thích hợp cho người bị lỵ, tỳ hư lâu ngày.
Cháo rau rút: rau rút 200g, đường phèn 100g, gạo tẻ 100g. Rau rút rửa sạch chần qua nước nóng, để ráo nước. Gạo đãi sạch cho vào nồi, đổ nước vừa đủ nấu cháo, cháo chín cho đường phèn, rau rút vào đun qua một chút là được. Chia ăn ngày 2 lần. Món này tốt cho người bệnh rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy.
Canh cá diếc: cá diếc 300g, trần bì 10g, hạt tiêu 10g, súc sa nhân 5g, dầu thực vật, gia vị vừa đủ. Cá làm sạch, cho các vị vào bụng cá. Bắc nồi nước lên bếp, đun nóng thì cho cá vào đun tiếp, khi thấy nước chuyển màu trắng, cho gia vị là được. Ăn cá uống canh vào lúc đói. Dùng tốt cho người đau bụng mạn tính, tả, lỵ do tỳ vị hư nhược.
Canh gà nấu nấm: gà 1 con khoảng 500g, nấm 20g, hoàng kỳ 30g, gừng 3 nhánh. Gà làm thịt rửa sạch thái miếng, hoàng kỳ rửa sạch. Tất cả cho vào nồi, đổ nước vừa đủ đun nhỏ lửa trong 2 giờ, vớt hoàng kỳ ra. Nấm rửa sạch thái nhỏ cho vào canh, nêm gia vị, sôi lại là được. Ăn kèm trong bữa. Món này tốt cho người rối loạn tiêu hóa mạn tính, tỳ vị hư nhược.
Nước ô mai: ô mai 10g, đường đỏ 150g. Ô mai rửa sạch cho vào nồi cùng với đường, đổ 500ml nước, đun to lửa cho sôi rồi nhỏ lửa 30 phút là được. Uống tùy ý trong ngày. Dùng cho người bị lỵ lâu ngày, đại tiện ra máu, lòi dom.
Nước táo tàu hạn liên thảo: hạn liên thảo tươi 50g, táo tàu 10 quả. Hai thứ rửa sạch cho vào nồi, đổ nước vừa đủ nấu chín kỹ, lọc lấy nước. Ăn táo uống nước. Dùng cho người viêm loét dạ dày tá tràng, thiếu máu.
Để phòng ngừa rối loạn tiêu hóa nói riêng và các vấn đề khác liên quan đến tiêu hóa nói chung, cần có chế độ ăn uống và lối sống khoa học: Ăn uống đủ chất, ăn chín uống sôi, hạn chế các thực phẩm gây kích thích hệ tiêu hóa, gây tiêu chảy; Hạn chế sử dụng các thức uống có cồn; Bổ sung men vi sinh, bổ sung lợi khuẩn tốt cho đường ruột; Tập thói quen đi vệ sinh khoa học, mỗi ngày đều nên đi vệ sinh một lần vào cùng một thời điểm; Bổ sung các vitamin và khoáng chất, nâng cao sức đề kháng chống các tác nhân sinh vật gây nên chứng rối loạn tiêu hóa.
Theo Lương y Đình Thuấn/SKĐS
