Đông y cho rằng viêm tuyến tụy thuộc phạm trù "đau bụng", "triệu chứng quyết". Viêm tuyến tụy bao gồm hai thể là viêm tuyến tụy cấp tính và viêm tuyến tụy mạn tính. Viêm tuyến tụy cấp tính có thể chia thành loại phù thũng và loại xuất huyết ngoại tử. Viêm tuyến tụy mạn tính lại chia ra 3 loại là viêm tuyến tụy mạn tính tái phát, viêm tuyến tụy mạn tính dạng không tái phát và viêm tuyến tụy mạn tính dạng không đau.
Nguyên nhân bệnh do ăn uống, bệnh đường mật, uống nhiều rượu... Biểu hiện trong giai đoạn cấp là phần bụng trên đau dữ dội kéo dài và tăng nặng thành cơn kèm buồn nôn, nôn mửa, sốt nhẹ. Trường hợp xuất huyết hoại tử thì có thể đau cả phần bụng trên, mức độ rất nghiêm trọng, nhịp tim tăng nhanh, nhiệt độ cơ thể tăng cao, sốc, bụng trướng, xuất huyết đường tiêu hóa trên, phần eo xuất hiện các ban da màu lam, lục, nâu, quanh rốn xuất hiện các biến đổi màu lam.
Bên cạnh việc dùng thuốc thì chế độ ăn uống cũng rất quan trọng đối với người bệnh bị viêm tụy. Dù viêm tuyến tụy cấp hay mạn tính đều nên ăn lượng ít, nhiều bữa, kiêng tuyệt đối bia rượu, thức ăn mềm, hạn chế mỡ...
Sau đây là một số món ăn bài thuốc có tác dụng hỗ trợ trị bệnh, bạn đọc có thể tham khảo:
Bài 1: Xích đậu 150g, đậu xanh 150g, sinh ý dĩ nhân 50g, thêm nước vừa đủ, nấu canh uống nhạt, mỗi giờ 50ml, cả ngày đêm, dùng cho người viêm tuyến tụy cấp tính loại phù và viêm tuyến tụy mạn tính phát cơn tái phát cấp tính, có công dụng giải nhiệt, giải độc thông ẩm.
Bài 2: Mướp già 1.500g, rửa sạch, giã lấy nước uống, mỗi giờ 50ml, cả ngày đêm, dùng cho người viêm tuyến tụy phát cơn cấp tính.
Bài 3: Lông ngỗng 20g, trong nồi nhôm sao xém (không cho mỡ), nghiền bột, đậu phụ 50g, sắc nước chiêu uống, chia 2 lần uống hết, dùng cho người viêm tuyến tụy phát cơn cấp tính.
Bài 4: Miết giáp (mai ba ba) 1 cái, đốt tồn tính, nghiền bột mịn, uống với dầu vừng, mỗi lần 0,3g, ngày 3 lần, sau bữa ăn, dùng cho người bệnh viêm tuyến tụy mạn tính.
Bài 5: Khoai môn 250g, rửa sạch, giã sống lấy nước, dùng nước sôi ngâm nóng, mỗi lần uống 50ml, số lần dựa theo tìnha trạng bệnh mà xác định. Hoặc khoai môn thêm nước đun kỹ lấy nước, uống, dùng cho người bệnh viêm tuyến tụy cấp, mạn tính, loại xuất huyết hoạt tử giai đoạn thuyên giảm, nếu không có cấm kị, cũng có thể chọn dùng.
Nguyên nhân bệnh do ăn uống, bệnh đường mật, uống nhiều rượu... Biểu hiện trong giai đoạn cấp là phần bụng trên đau dữ dội kéo dài và tăng nặng thành cơn kèm buồn nôn, nôn mửa, sốt nhẹ. Trường hợp xuất huyết hoại tử thì có thể đau cả phần bụng trên, mức độ rất nghiêm trọng, nhịp tim tăng nhanh, nhiệt độ cơ thể tăng cao, sốc, bụng trướng, xuất huyết đường tiêu hóa trên, phần eo xuất hiện các ban da màu lam, lục, nâu, quanh rốn xuất hiện các biến đổi màu lam.
Bên cạnh việc dùng thuốc thì chế độ ăn uống cũng rất quan trọng đối với người bệnh bị viêm tụy. Dù viêm tuyến tụy cấp hay mạn tính đều nên ăn lượng ít, nhiều bữa, kiêng tuyệt đối bia rượu, thức ăn mềm, hạn chế mỡ...
 |
| Canh đậu đỏ |
Bài 1: Xích đậu 150g, đậu xanh 150g, sinh ý dĩ nhân 50g, thêm nước vừa đủ, nấu canh uống nhạt, mỗi giờ 50ml, cả ngày đêm, dùng cho người viêm tuyến tụy cấp tính loại phù và viêm tuyến tụy mạn tính phát cơn tái phát cấp tính, có công dụng giải nhiệt, giải độc thông ẩm.
Bài 2: Mướp già 1.500g, rửa sạch, giã lấy nước uống, mỗi giờ 50ml, cả ngày đêm, dùng cho người viêm tuyến tụy phát cơn cấp tính.
Bài 3: Lông ngỗng 20g, trong nồi nhôm sao xém (không cho mỡ), nghiền bột, đậu phụ 50g, sắc nước chiêu uống, chia 2 lần uống hết, dùng cho người viêm tuyến tụy phát cơn cấp tính.
Bài 4: Miết giáp (mai ba ba) 1 cái, đốt tồn tính, nghiền bột mịn, uống với dầu vừng, mỗi lần 0,3g, ngày 3 lần, sau bữa ăn, dùng cho người bệnh viêm tuyến tụy mạn tính.
Bài 5: Khoai môn 250g, rửa sạch, giã sống lấy nước, dùng nước sôi ngâm nóng, mỗi lần uống 50ml, số lần dựa theo tìnha trạng bệnh mà xác định. Hoặc khoai môn thêm nước đun kỹ lấy nước, uống, dùng cho người bệnh viêm tuyến tụy cấp, mạn tính, loại xuất huyết hoạt tử giai đoạn thuyên giảm, nếu không có cấm kị, cũng có thể chọn dùng.
Theo BS. Thu Hương/SKĐS
