(Báo Quảng Ngãi)- Trong chuyến sang thăm và làm việc tại Việt Nam vào tháng 6/2012, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Leon Panetta đã trao cho Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh một số kỷ vật của một chiến sĩ quân đội ta đã hy sinh. Kể từ đó, nhiều kỷ vật thời chiến đã trở về Việt Nam sau nhiều năm lưu lạc. Trong đó, có kỷ vật của gia đình Mẹ Việt Nam Anh hùng (VNAH) Nguyễn Thị Cọng.
Mới đây, qua con đường ngoại giao, các cựu binh Mỹ đã trao cho Bộ Quốc phòng Việt Nam một số kỷ vật của liệt sĩ, trong đó có những kỷ vật của liệt sĩ quê Quảng Ngãi. Đó là, Bảng Gia đình vẻ vang của Chính phủ Việt Nam dân chủ Cộng hòa, do đồng chí Nguyễn Duy Trinh ký ngày 2/9/1954, khen tặng gia đình bà Nguyễn Thị Cọng, ở xã Phổ Cường (Đức Phổ), vì đã có 2 con nhập ngũ. Giấy chứng nhận tùy thân số 468, cấp năm 1953 của bà Nguyễn Thị Cọng. Bằng Tổ quốc ghi ơn, do Bộ Tư lệnh Liên khu 5 ký ngày 19/6/1953, ghi ơn tử sĩ Võ Chinh, quê quán xã Phổ Cường, hy sinh ngày 24/5/1953. Bảng Tuyên dương công trạng, do đồng chí Nguyễn Chánh - Chính ủy Liên khu 5 ký ngày 11/6/1953 khen tặng chiến sĩ quân đội Võ Chinh, vì có thành tích tốt trong chiến đấu.
 |
| Một số kỷ vật của gia đình Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Cọng. |
Theo thông tin gia đình cung cấp, bà Nguyễn Thị Cọng sinh năm 1906, lập gia đình với ông Võ Văn Thúy là người cùng quê. Bà sinh được 3 người con trai là Võ Hòa (Cọng), Võ Danh (Hiền) và Võ Chinh (Chính). Trong 9 năm kháng chiến chống Pháp, cả 3 người con bà Cọng đều tham gia cách mạng. Trong đó, ông Võ Chinh hy sinh năm 1953. Sau năm 1954, ông Võ Hòa tiếp tục ở lại miền Nam hoạt động cách mạng, làm cán bộ nông hội xã Phổ Cường. Bị máy bay Mỹ bắn, ông Hòa hy sinh năm 1967.
Còn ông Võ Danh di cư vào Đắk Lắk sinh sống và qua đời ở đó. Với công trạng có 2 con là liệt sĩ, năm 2015 bà Nguyễn Thị Cọng được Nhà nước truy tặng danh hiệu cao quý Bà Mẹ VNAH. Hiện nay, việc thờ cúng Mẹ Nguyễn Thị Cọng và 2 liệt sĩ do anh Võ Cọt, là con út của liệt sĩ Võ Hòa, đảm nhậm.
Khi tiếp nhận những kỷ vật do chúng tôi trao lại, những người cháu của Mẹ Nguyễn Thị Cọng rất xúc động. Họ nâng niu những mảnh bằng đã ố vàng, lòng nhớ về những người thân yêu đã đi xa.
Theo nguyên Bí thư Đảng ủy xã Phổ Cường Võ Ký, trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, nhà bà Nguyễn Thị Cọng 3 lần bị Mỹ - ngụy càn quét và đốt phá. Bà Cọng và gia đình vẫn kiên trì bám trụ hoạt động cách mạng. Những kỷ vật này có lẽ do lính Mỹ thu giữ trong những lần càn quét đốt phá đó.
Những kỷ vật đó là minh chứng cho một thời kỳ lịch sử đấu tranh cách mạng dũng cảm, kiên cường của người dân Phổ Cường nói riêng và người dân Quảng Ngãi nói chung. Sau thời gian lưu lạc nửa vòng trái đất, cuối cùng những kỷ vật đó đã quay về với gia đình có công với cách mạng.
Bài, ảnh:
VŨ QUANG
