Ấm lòng nơi đèo Chim Hút

(Báo Quảng Ngãi)- Sau gần 60 năm nằm lại trong hang đá tại đèo Chim Hút, xã Hành Dũng (Nghĩa Hành), gần 100 cán bộ, chiến sĩ của Tiểu đoàn 83 đã có nơi hương khói. Đó là Nhà bia tưởng niệm các liệt sĩ đã được xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng trong tháng Bảy này.

 

[links()]

 

Mộ chung là hố Ka La

 

Theo tài liệu của Ban Liên lạc Tiểu đoàn 83 - Tỉnh đội Quảng Ngãi, sau Khởi nghĩa Trà Bồng và miền tây Quảng Ngãi (năm 1959), các đơn vị vũ trang của tỉnh lần lượt ra đời. Ngày 3/8/1963, Tiểu đoàn 83 được thành lập. Đây là đơn vị vũ trang tập trung cấp tiểu đoàn đầu tiên của tỉnh Quảng Ngãi. Tiểu đoàn 83 gồm 3 đại đội bộ binh và 1 đại đội hỏa lực. Quân số của Tiểu đoàn hơn 300 cán bộ, chiến sĩ.

 

Lãnh đạo Bộ CHQS tỉnh, Ban Liên lạc Tiểu đoàn 83 và huyện Nghĩa Hành dâng hương các liệt sĩ tại nhà bia tưởng niệm.

Mùa thu năm 1964, Tiểu đoàn 83 được lệnh hành quân từ phía bắc vào hỗ trợ nhân dân Mộ Đức, Đức Phổ đấu tranh. Tiểu đoàn 83 từ vùng núi xã Nghĩa Lâm (Tư Nghĩa) vượt dãy núi Kỳ Lân vào các huyện phía nam của tỉnh. Trong quá trình hành quân, 3 đại đội bộ binh của tiểu đoàn vào trước. Còn đại đội hỏa lực với nhiều khí tài nặng nên vào sau. Trên đường hành quân, khi đến đèo Chim Hút thì trời mưa lớn. Đại đội hỏa lực dừng chân để trú mưa.

 

Khu vực đèo Chim Hút có nhiều hang đá, trong đó lớn nhất là hố Ka La (hố Bà Năm). Lợi dụng địa hình này, phần lớn bộ đội của Đại đội hỏa lực trú mưa ở đây. Đêm 9/11/1964, một trận lở núi kinh hoàng đã vùi lấp gần 100 cán bộ, chiến sĩ đại đội hỏa lực tại hố Ka La...

 

Theo Ban Liên lạc Tiểu đoàn 83, thời điểm ấy, đa số quân nhân mới tập trung về đơn vị, chưa kịp nhận mặt ghi tên và bị vùi lấp trong đêm nên không thể tìm kiếm được thi hài trong điều kiện chiến tranh. Đến nay vẫn chưa có được danh sách đầy đủ các liệt sĩ.

 

Ấm lòng người nằm lại

 

Thời gian qua, những đồng chí, đồng đội Tiểu đoàn 83, thân nhân liệt sĩ và nhân dân huyện Nghĩa Hành đã đề nghị các cấp xây dựng bia tưởng niệm để tưởng nhớ, tri ân những liệt sĩ nằm lại tại hố Ka La, đèo Chim Hút. Sau một thời gian xây dựng, ngày 9/7 vừa qua, UBND huyện Nghĩa Hành phối hợp cùng Bộ CHQS tỉnh và Ban Liên lạc Tiểu đoàn 83 tổ chức Lễ khánh thành công trình Nhà bia tưởng niệm các liệt sĩ Tiểu đoàn 83 hy sinh trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Từ nay đã có nơi hương khói, tưởng nhớ các liệt sĩ...

 

Nhà bia tưởng niệm xây dựng trên một khu đồi gần hang núi Ka La, thuộc xóm Đèo, thôn Trung Mỹ, xã Hành Dũng. Công trình có tổng diện tích xây dựng gần 600m2, gồm các hạng mục là nhà bia, bia ghi công liệt sĩ... Đây là công trình tôn vinh và tri ân gần 100 liệt sĩ, trong đó có 74 người con quê hương Quảng Ngãi. Vậy là, huyện Nghĩa Hành đã có thêm một "địa chỉ đỏ" để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ về lòng yêu nước và truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

 

Bài, ảnh: X.THIÊN