(Báo Quảng Ngãi)- Với quyết tâm gỡ “thẻ vàng” thủy sản, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ NN&PTNT và 28 tỉnh, thành phố ven biển xây dựng và thực hiện có hiệu quả Kế hoạch hành động 180 ngày khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), từ ngày 1/1 - 30/6/2023.
[links()]
Cùng với cả nước, Quảng Ngãi hiện đang khẩn trương triển khai các giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU đã được Ủy ban Châu Âu (EC) chỉ ra trong đợt kiểm tra vừa qua.
Khắc phục tồn tại, hạn chế
Dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng trong đợt kiểm tra tình hình chống khai thác IUU lần thứ 3 vào cuối tháng 10/2022, EC đã chỉ rõ những tồn tại, hạn chế mà các tỉnh, thành phố ven biển cần khắc phục, trong đó có Quảng Ngãi. Đó là số lượng tàu công suất lớn quá nhiều, dẫn đến cường lực khai thác vượt quá nguồn lợi thủy sản; vẫn còn tình trạng tàu chưa đăng ký, đăng kiểm nhưng vẫn vươn khơi; công tác kiểm soát tàu cá ra, vào cảng còn lỏng lẻo; việc ghi, nộp và chất lượng nhật ký khai thác chưa đáp ứng yêu cầu... Tình trạng tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS), vượt ranh giới trên biển vẫn tái diễn nhưng công tác điều tra, xử lý vi phạm hành chính tại một số địa phương chưa nghiêm.
 |
| Tàu thuyền neo đậu tại cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á, phường Phổ Quang (TX.Đức Phổ). |
Quảng Ngãi hiện vẫn còn 1.087 tàu cá chưa được cấp, cấp lại giấy phép khai thác thủy sản theo hạn ngạch (24%), trong đó có 325 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên (10%); còn 267 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên và 46 tàu cá hoạt động trong tỉnh chưa lắp đặt thiết bị VMS.
| Dự kiến tháng 6/2023, Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) trở lại Việt Nam lần thứ 4 để tiến hành kiểm tra tình hình thực hiện chống khai thác IUU. Kế hoạch hành động 180 ngày (từ ngày 1/1 - 30/6/2023), theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ được xem là giai đoạn nước rút để cả nước khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình chống khai thác IUU, nỗ lực ngăn chặn và chấm dứt tình trạng khai thác hải sản trái phép vùng biển nước ngoài trước ngày 30/6/2023. |
Trong năm 2022, qua hệ thống giám sát tại địa phương (đối với tàu cá từ 15m đến dưới 24m) đã phát hiện 503 tàu cá vượt ra khỏi sơ đồ trên phần mềm của hệ thống giám sát tàu cá và 765 tàu cá mất kết nối trên biển quá 10 ngày. Đối với tàu cá từ 24m trở lên, Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) đã phát hiện 38 tàu cá của Quảng Ngãi mất kết nối trên biển quá 10 ngày và 1 tàu cá vượt ra khỏi sơ đồ trên phần mềm của hệ thống giám sát tàu cá. Các lực lượng chức năng của tỉnh đã xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định số 42/2019/NĐ-CP là 47 trường hợp/46 phương tiện với số tiền hơn 710 triệu đồng.
Ngoài ra, vẫn còn tình trạng tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không chấp hành quy định cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ hải sản. Theo quy định của Luật Thủy sản và khuyến nghị của EC, tàu cá trước khi vào cảng cá chỉ định, chủ tàu hoặc thuyền trưởng phải thông báo trước 1 giờ để lực lượng chức năng kiểm tra, đối chiếu thông tin trong sổ nhật ký khai thác với dữ liệu giám sát hành trình; khi tàu cập cảng phải cung cấp đầy đủ giấy tờ, thủ tục nghề cá. Nếu phát hiện vi phạm, lực lượng chức năng sẽ không giải quyết thủ tục cập cảng, đồng thời lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, nhiều chủ tàu, thuyền trưởng đã cho tàu có chiều dài từ 15m trở lên cập bến tư nhân để bán hải sản, trốn tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng.
Tổng lực “180 ngày hành động”
Để chuẩn bị cho đợt kiểm tra lần thứ 4 của EC, Sở NN&PTNT đã khẩn trương, quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU, trong đó sẽ tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch hành động 180 ngày khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Thành lập và tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra thủ tục hành chính xuất nhập trạm của các phương tiện khai thác thủy sản, giám sát tình hình thực hiện các quy định chống khai thác IUU tại các cảng cá trong tỉnh. Xây dựng kế hoạch phối hợp với các lực lượng chức năng, đặc biệt là biên phòng, công an tăng cường điều tra, xác minh nguyên nhân tàu cá mất tín hiệu kết nối VMS trên biển; ngăn chặn và xử lý nghiêm những trường hợp có dấu hiệu vi phạm vùng biển nước ngoài, cũng như các hành vi gian lận trong thực hiện các chính sách hỗ trợ...
 |
| Giám sát và kiểm soát chặt chẽ tình hình xuất, nhập cảng của tàu cá, nhất là tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch 180 ngày hành động chống IUU. |
Giám đốc Sở NN&PTNT Hồ Trọng Phương cho biết, Sở NN&PTNT phối hợp với các ngành, địa phương, đơn vị thành lập các chốt kiểm soát tàu cá liên ngành tại các cửa biển trọng điểm của tỉnh; kiểm tra chặt chẽ thiết bị VMS trên tàu cá đảm bảo được niêm phong đúng quy định và trạng thái hoạt động tốt. Thiết lập đường dây nóng giữa các lực lượng tuần tra trên biển với cơ quan chức năng của địa phương trong việc theo dõi, chia sẻ dữ liệu giám sát hành trình tàu cá nhằm phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa tàu cá có nguy cơ vi phạm khai thác IUU. Quyết tâm không để xảy ra tình trạng tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài, không bị nước ngoài bắt giữ trên vùng biển giáp ranh trong quá trình khai thác hải sản.
Thực hiện khuyến nghị của EC, thời gian tới tỉnh sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp các cảng cá và cảng neo trú tàu thuyền: Mỹ Á, Sa Huỳnh, Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa. Ngoài ra, huyện Bình Sơn cũng kiến nghị tỉnh đầu tư Cảng cá sông Trà Bồng nhằm đảm bảo các tiêu chí công bố mở cảng và đáp ứng các điều kiện để Bộ NN&PTNT công nhận cảng cá chỉ định. Qua đó, tạo thuận lợi cho ngư dân hành nghề câu mực trong việc cập cảng xuất bán sản phẩm, truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác, cũng như nâng cao hiệu quả kiểm soát hoạt động tàu cá.
Bài, ảnh:
MỸ HOA
