Thu ngân sách từ khai thác quỹ đất: Nhiều thách thức

08:04, 21/04/2021
.
(Báo Quảng Ngãi)- Trong bối cảnh 2 năm liên tiếp (2019 - 2020) hụt thu ngân sách, Quảng Ngãi gặp nhiều khó khăn trong điều hành ngân sách năm 2021. Vì thế, tỉnh đang tập trung tăng thu từ khai thác quỹ đất để có nguồn chi. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra cho tỉnh nhiều thách thức không nhỏ.
[links()]
Mới đạt hơn 5% chỉ tiêu giao
 
Năm 2021, ngành thuế được HĐND tỉnh giao dự toán thu 2.600 tỷ đồng tiền sử dụng đất. Cụ thể, thu từ các dự án (DA) cấp tỉnh là 1.180 tỷ đồng, DA cấp huyện 510 tỷ đồng, các DA bất động sản 910 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong 3 tháng đầu năm 2021, thị trường bất động sản vẫn chưa có dấu hiệu khởi sắc, dẫn đến số thu tiền sử dụng đất chỉ đạt 147 tỷ đồng. Đây là con số rất thấp so với tiến độ dự toán tỉnh giao (mới đạt 5,1%). Trong đó, số thu chủ yếu phát sinh từ các DA do huyện làm chủ đầu tư và một số DA kinh doanh bất động sản, còn các DA do tỉnh làm chủ đầu tư chưa phát sinh số thu. 
Chủ đầu tư khu dân cư Sơn Tịnh (TP.Quảng Ngãi) tập trung hoàn thiện hạ tầng, khai thác hết quỹ đất trong năm 2021. Ảnh: T.Nhị
Chủ đầu tư khu dân cư Sơn Tịnh (TP.Quảng Ngãi) tập trung hoàn thiện hạ tầng, khai thác hết quỹ đất trong năm 2021. Ảnh: T.Nhị
Nguyên nhân là các DA do Công ty TNHH MTV Đầu tư xây dựng và Kinh doanh dịch vụ (QISC) làm chủ đầu tư nay chuyển sang cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh (dự kiến thu hơn 1.000 tỷ đồng) đang gặp khó khăn trong việc xác định giá, bồi thường, giải phóng mặt bằng, đấu giá đất. Riêng DA ở huyện còn một số vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, việc giao đất liên quan đến đất công... Đơn cử như DA Khu tái định cư Liên Hiệp I phục vụ giải phóng mặt bằng công trình tuyến nhánh nối từ nút giao thông đường Mỹ Trà - Trà Khúc với Quốc lộ 24B, thuộc DA đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh giai đoạn 1; DA Trục đường Bàu Giang - Cầu Mới, đoạn đường sắt đến Hoàng Văn Thụ, dù đã có giá khởi điểm trong năm 2020, nhưng giá quá cao, nên tổ chức đấu giá không thành công.
 
Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Nguyễn Văn Tiếp, áp lực thu tiền sử dụng đất trong năm 2021 là rất lớn, do đó, ngành thuế đang tập trung thực hiện nhiều giải pháp, xây dựng kế hoạch thu cho từng DA theo tiến độ; tập trung giải quyết hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính về đất trên phần mềm một cửa điện tử bảo đảm đúng thời hạn; phát hành thông báo nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất... khi nhận được quyết định phê duyệt giá đất của UBND tỉnh, hoặc thông tin địa chính từ cơ quan tài nguyên và môi trường. Mặt khác, tập trung đôn đốc các trường hợp còn nợ tiền sử dụng đất, thuê đất vào ngân sách nhà nước; tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ, nhất là các văn bản mới ban hành liên quan đến đất đai để doanh nghiệp, người sử dụng đất thực hiện.
 
Sớm hoàn thành các dự án khu dân cư
 
Trong bối cảnh hụt thu ngân sách năm 2020 lên đến 5.200 tỷ đồng, Quảng Ngãi quyết tâm đẩy mạnh tiến độ hoàn thành các khu dân cư (KDC) do tỉnh và huyện làm chủ đầu tư để thu ngân sách. Đất là một nguồn thu chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng dự toán thu ngân sách nhà nước, để có nguồn bố trí đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. 
Khu dân cư phía Bắc Huỳnh Thúc Kháng (TP.Quảng Ngãi) dự kiến đưa vào đấu giá trong quý IV/2021 để thu ngân sách. Ảnh: THANH NHỊ
Khu dân cư phía Bắc Huỳnh Thúc Kháng (TP.Quảng Ngãi) dự kiến đưa vào đấu giá trong quý IV/2021 để thu ngân sách. Ảnh: THANH NHỊ
Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh cùng các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Phiên, Trần Phước Hiền đã chủ trì cuộc họp với các sở, ngành và đơn vị liên quan tìm giải pháp đẩy nhanh tiến độ một số KDC để đưa vào đấu giá thu ngân sách, gồm: Dự án Kè và KDC Nam Sông Vệ (Mộ Đức); KDC phía Bắc Huỳnh Thúc Kháng và KDC trục đường Mỹ Trà - Mỹ Khê (đều thuộc TP.Quảng Ngãi). Theo báo cáo của Sở TN&MT, 3 DA này trước đây UBND tỉnh giao cho QISC đầu tư, khai thác. Trong đó, KDC phía Bắc Huỳnh Thúc Kháng có diện tích 10,4ha, đã giải phóng mặt bằng được 7,93ha; DA Kè và KDC Nam Sông Vệ có diện tích 19,97ha, đã giải phóng mặt bằng được 15,8ha; KDC Mỹ Trà - Mỹ Khê, giai đoạn 1 có diện tích 19,4ha, đã giải phóng mặt bằng được 14,88ha. Mặc dù phần diện tích chưa bồi thường, giải phóng mặt bằng còn ít, nhưng phần lớn là đất ở, nhà ở, nguồn gốc sử dụng đất phức tạp...
 
Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh đã phê bình Sở TN&MT và các đơn vị liên quan trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ mà UBND tỉnh giao, làm ảnh hưởng đến kế hoạch của UBND tỉnh trong việc thực hiện các DA khai thác quỹ đất. Đồng thời, yêu cầu Sở TN&MT nhanh chóng hoàn thành các nhiệm vụ được giao, phối hợp với các sở, ngành có liên quan để tham mưu UBND tỉnh về phương thức tổ chức đấu giá trọn gói, hay đấu giá theo phương thức phân lô bán nền. Cả 3 DA nêu trên phải hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục để tổ chức đấu giá chậm nhất là ngày 30.9.2021.
 
Nguồn thu bấp bênh
 
Ngoài các DA KDC do ngân sách đầu tư, thì tại Quảng Ngãi hiện có hơn 300 DA KDC, khu đô thị do tư nhân đầu tư. Trong đó, 109 DA đủ điều kiện đi vào khai thác và khoảng gần 100 DA khác đang trong giai đoạn xây dựng; 114 DA phải xem xét lại, vì phương thức thực hiện chưa đúng quy định. Tuy nhiên, trong số này, có rất nhiều DA dù chưa đủ điều kiện khai thác vẫn chào bán sản phẩm, thậm chí có DA bị hủy chủ trương đầu tư vẫn rao bán đất nền. Nhiều DA được cấp phép xây dựng chợ, với hình thức là khai thác ki-ốt, nhưng quy mô ki-ốt 2 tầng, diện tích lên đến 150m2 và rao bán nhà liên kế, shophouse. 
Dự án Chợ Đồng Cát (Mộ Đức) xây dựng ki-ốt có diện tích đến 150m2, quy mô 2 tầng.        Ảnh: TH.NHỊ
Dự án Chợ Đồng Cát (Mộ Đức) xây dựng ki-ốt có diện tích đến 150m2, quy mô 2 tầng. Ảnh: TH.NHỊ
Nhiều chủ đầu tư DA KDC do ảnh hưởng dịch bệnh, thị trường bất động sản đóng băng, khả năng tài chính đã cạn kiệt, nợ ngân hàng đến kỳ hạn thanh toán, buộc phải ồ ạt chào bán sản phẩm ra thị trường. Theo nhận định của Sở TN&MT, thị trường bất động sản hiện nay có chiều hướng ấm lên, nhưng ẩn chứa nhiều bất ổn, rủi ro, nhà đầu tư thứ cấp và cả những người có nhu cầu đất ở thực sự phải cảnh giác, chỉ nên đầu tư vào những DA đã đầy đủ pháp lý, hạn chế "hợp tác đầu tư" những DA phân lô trên giấy.
 
Hiện tỉnh đang chỉ đạo quyết liệt việc khai thác quỹ đất để thu ngân sách, các sở, ngành và chính quyền địa phương phải thể hiện quyết tâm chính trị cao nhất để bồi thường, giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các DA trong thời gian sớm nhất. Quá trình thực hiện phải chặt chẽ, đảm bảo trình tự pháp lý, không trái các quy định của pháp luật.
Gỡ khó cho dự án bất động sản 
 
Chủ tịch UBND tỉnh đã có quyết định thành lập Ban Chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện DA KDC do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Phước Hiền làm trưởng ban. Ban Chỉ đạo có nhiệm vụ tiếp nhận, tổng hợp, phân tích những thông tin khó khăn, vướng mắc liên quan đến triển khai các DA vốn ngân sách và ngoài ngân sách trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo, đôn đốc và giải quyết dứt điểm kiến nghị của doanh nghiệp, chủ đầu tư các DA KDC, đẩy mạnh nguồn thu từ khai thác quỹ đất trên địa bàn Quảng Ngãi. Tham mưu, đề xuất các biện pháp giải quyết những khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh; báo cáo đột xuất, định kỳ cho cấp thẩm quyền về kết quả thực hiện theo quy định.
T.NHỊ - H.HOA
 
 
 
 
 
 

.