(Báo Quảng Ngãi)- Hầu hết các cảng cá và khu neo trú tàu thuyền trên địa bàn tỉnh đều chưa được đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển, mà còn là một trong những rào cản, khiến các cảng cá chưa thể đạt tiêu chuẩn cảng cá loại 2.
Ô nhiễm tràn lan
Từ nhiều năm nay, Cảng cá Sa Huỳnh, phường Phổ Thạnh (TX.Đức Phổ) không chỉ là nơi cập bến của tàu thuyền, mà còn bất đắc dĩ trở thành địa điểm sơ chế hải sản của nhiều cơ sở chế biến hải sản của địa phương. Không có hệ thống thu gom, xử lý nước thải, nên toàn bộ nội tạng, nước sơ chế hải sản đều được mọi người đổ xuống biển, làm cho môi trường nước ven bờ tại Cảng cá Sa Huỳnh luôn trong tình trạng ô nhiễm, bốc mùi hôi thối.
 |
| Người dân vô tư vứt rác và rửa hải sản tại vùng nước thuộc Cảng Tịnh Kỳ. |
Tại Cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á, xã Phổ Quang (TX.Đức Phổ), sau khi cập cảng và bốc cá lên bờ, hầu hết các chủ tàu đều bơm nước biển để rửa hầm cá, vệ sinh tàu, rồi sau đó lại xả thẳng nước rửa tàu xuống khu vực biển trước cảng. Theo Ban Quản lý Cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á, vào những ngày cao điểm, lượng nước thải từ hoạt động vệ sinh tàu thuyền, sơ chế hải sản... của ngư dân có thể lên đến 10m3. Song, do chưa vận hành hệ thống thu gom, xử lý nước thải, nên toàn bộ nước thải đều đổ trực tiếp ra môi trường.
Trong khi nhiều cảng cá vì chưa được đầu tư hệ thống thu gom, xử lý nước thải nên không thể tránh khỏi ô nhiễm môi trường, thì tại Cảng cá và Trung tâm Dịch vụ hậu cần nghề cá Sa Kỳ, xã Tịnh Kỳ (TP.Quảng Ngãi), dù là công trình đưa vào sử dụng chưa đến 5 năm và đã được đầu tư bể xử lý nước thải trên diện tích gần 67m2, nhưng tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại cảng vẫn diễn ra. Nguyên nhân là do, việc thu gom và xử lý nước thải tại cảng mới chỉ dừng lại ở quá trình lắng lọc qua 3 ngăn, rồi sau đó dẫn về tuyến ống chính thoát ra sông, chưa xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra môi trường. Hơn nữa, trong quá trình hoạt động, bể xử lý nước thải thường xuyên bị đầy, dẫn đến tình trạng nước thải bị tràn ra ngoài, làm ảnh hưởng đến môi trường.
Cần giải pháp đồng bộ
Theo rà soát của Ban Quản lý Các cảng cá tỉnh, có đến 5/6 cảng cá trên địa bàn tỉnh chưa có hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn. Trong đó, dù Cảng neo trú tàu thuyền Mỹ Á là cảng duy nhất được đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, nhưng hệ thống này vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện, chưa đưa vào sử dụng.
Thiếu hệ thống thu gom, xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, nhưng các cảng này hằng năm đều “gồng mình” tiếp nhận lượng hàng hóa qua cảng lên đến hơn 30.000 tấn. Cùng với đó, là hàng nghìn chiếc tàu cập cảng để bốc dỡ hàng hóa và neo đậu, tránh trú vào mỗi mùa mưa bão. Lượng nước thải từ hoạt động sơ chế cá, vệ sinh tàu thuyền khá lớn, nên ô nhiễm môi trường biển ngày càng nghiêm trọng.
Theo kết quả quan trắc chất lượng nước biển thường niên tại một số cảng cá, bến cá, bến tàu do Sở TN&MT thực hiện, thì trong năm 2019, nước biển ven bờ tại các Cảng cá Sa Huỳnh (TX.Đức Phổ), Sa Kỳ (Bình Sơn), bến cá xã Tịnh Khê (TP.Quảng Ngãi), bến tàu xã Đức Lợi... đều có hàm lượng kim loại nặng, hàm lượng tổng dầu mỡ khoáng. Ngoài ra, hàm lượng một số chất trong nước biển đã vượt tiêu chuẩn cho phép. Chẳng hạn như, nước biển tại Cảng Sa Huỳnh có hàm lượng Coliform vượt giới hạn cho phép 4,3 lần; nước biển tại Cảng Sa Kỳ có hàm lượng Amoni - Nitơ vượt giới hạn cho phép 1,04 lần; nước biển tại bến cá xã Tịnh Khê có hàm lượng Amoni - Nitơ vượt giới hạn cho phép 1,34 lần...
Theo Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở TN&MT) Cao Văn Cảnh, chất lượng nước biển ven bờ tại các cảng cá, bến cá, bến tàu trên địa bàn tỉnh đã và đang bị ảnh hưởng bởi lượng lớn nước thải, rác thải, dầu mỡ tàu thuyền. Tình trạng này nếu không kịp thời chấn chỉnh sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường, ảnh hưởng đến sự phát triển của nhiều ngành nghề khác như nuôi trồng thủy sản, du lịch...
"Để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm nguồn nước tại các cảng cá, bên cạnh việc đầu tư hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn, các ngành chức năng và chính quyền địa phương cần có những giải pháp đồng bộ, để xử lý triệt để tình trạng người dân xả rác thải, nước thải xuống biển", ông Cảnh nói.
Bài, ảnh: Ý THU
