(Báo Quảng Ngãi)- Mặc dù Nghị định 26/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều, biện pháp thi hành Luật Thủy sản, đã quy định cụ thể về thời gian cấm khai thác cá niên là từ ngày 1.4 - 31.8 hằng năm. Nhưng trên thực tế, cá niên vẫn đang bị người dân khai thác và bày bán khá nhiều trên thị trường.
Để bảo vệ nguồn lợi cá niên, một loại cá đặc sản sinh sống ở thủy vực sông, suối khu vực miền Trung - Tây Nguyên đang dần cạn kiệt, Nghị định 26 (có hiệu lực thi hành từ tháng 4.2019) đã nghiêm cấm mọi hoạt động đánh bắt loài cá này trong khoảng thời gian từ ngày 1.4 - 31.8 hằng năm. Đồng thời, kích thước tối thiểu được phép khai thác phải là những con cá niên có chiều dài thân từ 30cm trở lên.
Quy định là vậy, nhưng cá niên vẫn đang bị săn bắt, tiêu thụ trên thị trường. Không chỉ bán trực tiếp tại cửa hàng, nhiều cá nhân còn quảng cáo cá niên trên mạng xã hội kèm theo dịch vụ giao hàng tận nhà để thu hút khách hàng.
 |
| Cá niên có chiều dài thân dưới 30cm vẫn đang bị người dân khai thác, mua bán. |
Theo chia sẻ của chị V.N.D, chủ một cơ sở chuyên thu mua cá niên tại huyện Sơn Tây, vài năm trở lại đây, cá niên là mặt hàng rất được thị trường săn đón. Hiện tại, giá cá niên dao động từ 400 - 500 nghìn đồng/kg. Do đó, người đánh bắt cá niên cũng như người thu mua, ai nấy đều tranh thủ tìm kiếm, gom đủ hàng để cung cấp cho thị trường; chứ không quan tâm và cũng không biết đến những quy định về hạn chế đánh bắt từ tháng 4 đến tháng 8 hằng năm.
Không chỉ đánh bắt, tiêu thụ cá niên trong thời gian cấm đánh bắt, người dân còn khai thác cá niên theo kiểu tận diệt, thay vì khai thác chọn lọc theo kích thước mà luật đã quy định. “Do thị trường “chuộng” cá niên nhỏ bằng ngón tay cái hơn cá niên lớn, nên mấy năm nay, chúng tôi thường dùng loại lưới mắt nhỏ để “săn” cá niên. Cá lớn hay nhỏ đều bắt hết, người đánh bắt cá ngày càng đông nên có ngày, cực khổ lội sông lội suối cả buổi, tôi cũng chỉ bắt được từ vài lạng đến nửa ký cá niên”, anh Đinh Văn Nhim, người có thâm niên đánh bắt cá niên hơn chục năm qua tại xã Sơn Kỳ (Sơn Hà), cho hay.
Theo nhiều người dân sống tại một số huyện miền núi như Ba Tơ, Sơn Tây, cá niên là loại cá bản địa thường sống nhiều ở vùng sông, suối có nước chảy xiết. Song, vài năm trở lại đây, khi cá niên có giá lên đến gần nửa triệu đồng một ký, thì nguồn lợi cá niên đã trở nên cạn kiệt do bị con người khai thác quá mức.
Trước việc mua bán cá niên công khai bất chấp lệnh cấm, đã đến lúc các ngành chức năng, nhất là các địa phương miền núi cần kiểm tra, quản lý chặt chẽ vấn đề này. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền các quy định của pháp luật liên quan đến với nhiều người dân, kể cả người tiêu dùng. Có như thế, mới bảo vệ, phục hồi được nguồn lợi cá niên đang dần suy kiệt.
Bài, ảnh: ĐÔNG YÊN
