(Báo Quảng Ngãi)- Đất tái định cư (TĐC) là đất do Nhà nước cấp cho hộ dân thuộc diện bị thu hồi đất để thực hiện các công trình, dự án. Về mặt pháp lý, đất TĐC được cấp cho chủ sở hữu mới với thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) khá đơn giản. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, việc cấp giấy CNQSDĐ cho người dân TĐC trên địa bàn tỉnh vẫn còn chậm.
[links()]
Chậm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Thời gian gần đây, việc giải quyết cấp đất TĐC, di dời người dân về nơi ở mới để thu hồi đất phục vụ công trình, dự án có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều khu TĐC đầu tư từ ngân sách được tỉnh ưu tiên đưa vào diện "dự án đặc biệt" để chỉ đạo sớm hoàn thiện hạ tầng, bố trí sắp xếp dân cư đúng cam kết với người dân có đất bị thu hồi. Đơn cử như 5 khu TĐC được đầu tư (tổng vốn hơn 500 tỷ đồng) phục vụ di dân dự án Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ xây dựng tại các xã Hành Thuận, Hành Dũng (Nghĩa Hành) và Nghĩa Điền, Nghĩa Kỳ (Tư Nghĩa); Khu TĐC Vạn Tường, ở xã Bình Hải (Bình Sơn) tổng mức đầu tư hơn 350 tỷ đồng, để thực hiện di dời người dân bị ảnh hưởng bởi các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư tại KKT Dung Quất.
 |
| Người dân đã về khu tái định cư Vạn Tường, xã Bình Hải (Bình Sơn) xây dựng nhà, nhưng vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ảnh: PV |
Tuy nhiên, chính quyền huyện Tư Nghĩa và huyện Bình Sơn cho biết, việc cấp giấy CNQSDĐ cho người dân chưa thể thực hiện cùng lúc với giao đất TĐC. "Việc cấp giấy CNQSDĐ đối với đất TĐC thủ tục rất đơn giản, không có biến động về diện tích, cũng không phải xác minh nguồn gốc đất. Toàn bộ hồ sơ thủ tục ngay từ khi thực hiện dự án TĐC đều do các cơ quan nhà nước làm, đồng bộ, thống nhất, rất thuận lợi cho việc cấp CNQSDĐ. Tuy nhiên, hiện chưa thể cấp giấy CNQSDĐ được là do vướng cơ chế, cụ thể là giá đất làm cơ sở tính tiền SDĐ chưa ban hành. Khi nào giải quyết được ách tắc này thì mới trình UBND huyện cấp giấy CNQSDĐ được", Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bình Sơn Nguyễn Tân cho biết.
Đại diện Phòng TN&MT huyện Tư Nghĩa cũng cho biết, hiện tại các hộ dân TĐC thuộc dự án Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ được bố trí TĐC năm 2022 chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Ngoài ra, trên địa bàn huyện có một số dự án đầu tư công hiện đã xây dựng, bố trí TĐC cho người dân vào ở; người dân kiến nghị cấp giấy CNQSDĐ nhiều lần, nhưng Phòng TN&MT huyện chưa tham mưu giải quyết được. Nguyên nhân chậm trễ tương tự như huyện Bình Sơn. Cụ thể, theo văn bản quy định của UBND tỉnh thì thẩm quyền ban hành giá đất để làm cơ sở tính tiền sử dụng đất thuộc cấp UBND huyện, song đối chiếu với Luật Đất đai thì thẩm quyền này thuộc UBND tỉnh. Huyện đang đề nghị tỉnh xem xét, tháo gỡ mới có cơ sở để cấp giấy CNQSDĐ cho người dân TĐC.
Cần tháo gỡ vướng mắc
Mới đây, tại buổi tiếp xúc cử tri của Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh với cử tri hai xã Tịnh Hòa, Tịnh Long (TP.Quảng Ngãi), cử tri xã Tịnh Long đã kiến nghị dự án TĐC đưa người dân vào ở nhưng chưa cấp giấy CNQSDĐ. Nội dung này đã được Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh trả lời thẳng thắn vướng mắc này là do chưa có cơ sở pháp luật. UBND tỉnh đã nhận được báo cáo của UBND TP.Quảng Ngãi về việc giải quyết các vướng mắc, tồn tại trong cấp giấy CNQSDĐ của 10, 20 năm về trước chứ không riêng gì dự án này. Trong đó có 121 trường hợp vướng cơ chế trước đây phê duyệt phương án bồi thường thu hồi đất, nhưng chưa có đất bố trí TĐC cho người dân. Trong khi đó, quy định của pháp luật hiện hành là thu hồi đất và bố trí TĐC là cùng thời điểm để xác định giá đất bồi thường và giá đất TĐC cùng thời điểm. Nếu bây giờ xác định giá đất TĐC tại thời điểm này thì cao so với khi thu hồi đất, người dân chịu thiệt, còn nếu xác định giá đất tại thời điểm phê duyệt TĐC trước đây thì làm thất thoát ngân sách.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn nhiều dự án TĐC tương tự nêu trên, nhiều nhất là TX.Đức Phổ, TP.Quảng Ngãi và các huyện Tư Nghĩa, Sơn Hà... Thiết nghĩ, những vướng mắc trong việc cấp giấy CNQSDĐ cho người dân TĐC trên địa bàn tỉnh cần sớm được tháo gỡ, để người dân yên tâm, ổn định cuộc sống.
THANH NHỊ
