Miếng ăn nghèo cũng là văn hóa

10:11, 18/11/2021
.
(Báo Quảng Ngãi)- Với tôi, ẩm thực chính là sự trải nghiệm. Vì không ai nói được về ẩm thực nếu chưa từng ăn những món mà mình nói tới. Cứ phải ăn đã, rồi mới nói. “Học ăn, học nói, học gói, học mở” cơ mà! Nghĩa là, phải ăn trước rồi mới nói sau, phải biết gói trước rồi mới biết mở sau.
 
Chỉ có điều, tôi vốn nghèo, nên thường ngày chỉ quen “trải nghiệm” những món ăn ít tiền, riết rồi quen. Tôi còn nhớ, vào một dịp lễ hội pháo hoa ở Đà Nẵng mà tôi được là khách mời, trong bữa tiệc rất “hoành tráng” đãi khách của thành phố, khi những món như tôm hùm được bày ra ngồn ngộn, tôi chỉ biết ngồi nhìn. Không quen thì không ăn, thế thôi.
 
Cửa hàng ăn uống mậu dịch số 37 ở  Hà Nội thu hút thực khách bởi nét hoài niệm xưa. Ảnh: Internet
Cửa hàng ăn uống mậu dịch số 37 ở Hà Nội thu hút thực khách bởi nét hoài niệm xưa. Ảnh: Internet
Cách đây chục năm, ở Hà Nội xuất hiện một nhà hàng ăn uống đặc biệt. Đó là nhà hàng mang tên: “Cửa hàng ăn uống mậu dịch số 37”. Hình thái “mậu dịch quốc doanh” quay trở lại chăng? Không, đây là một nhà hàng “đương đại”, nhưng từ hình thức tới nội dung đều mang đậm tính chất của một nhà hàng ăn uống mậu dịch quốc doanh thời bao cấp. Mục đích mà chủ nhân nhà hàng này muốn và đã ấp ủ qua rất nhiều năm, là tái hiện lại những ký ức thời bao cấp gian khổ với những món ăn “đạm bạc” theo nghĩa “nghèo đạm và ít... tiền”. 
 
Những ai tới nhà hàng này có thể được thưởng thức món “phở không người lái” nổi tiếng thời chiến tranh phá hoại ở miền Bắc. Gọi là phở “không người lái” từ gợi ý là thời đó Mỹ hay dùng máy bay không người lái do thám miền Bắc Việt Nam, nhưng phở “không người lái” thì đơn giản hơn nhiều. Đó là món phở mà nước dùng chỉ là nước sôi nêm bột ngọt và không hề có một miếng thịt nào, dù là thịt xắt mỏng “gió thổi bay”, tạm gọi là “người lái”, phơ phất trên bát phở. Phở ấy giá 1 hào rưỡi, theo thời giá đầu những năm 70 thế kỷ trước tại miền Bắc. Còn ăn có ngon hay không thì hoàn toàn phụ thuộc vào người ăn chứ không phải vào bát phở. Nếu thực khách đang quá đói (mà thời ấy thì đói thường trực), bát phở “không người lái” sẽ “trên cả tuyệt vời”. Nó ngon quá vì người ăn đang đói quá. 
 
Bây giờ, thực khách hết chê ỏng lại chê eo các quán phở nổi tiếng, không hẳn vì phở ấy dở, mà chính vì bụng các thực khách lúc nào cũng... đầy. Đã no, làm sao ăn thấy ngon!
 
THANH THẢO
 
 
 
 

.