(Báo Quảng Ngãi)- Có đại học đào tạo những chuyên ngành cụ thể như đại học kế toán - tài chính, thì khi sinh viên tốt nghiệp ra trường, họ cũng chưa thể trở thành kế toán viên thành thạo ngay được. Bất cứ doanh nghiệp hay xí nghiệp nào nhận sinh viên tốt nghiệp khoa kế toán, đều phải có chương trình đào tạo lại, vì trường chỉ dạy cách làm kế toán, dạy tư duy về nghề kế toán dạy những nguyên tắc của nghề kế toán ở mức chung nhất, chứ không thể dạy cụ thể kế toán của từng doanh nghiệp có những đặc thù riêng.
Việc đào tạo lại là cần thiết và bắt buộc các doanh nghiệp khi tuyển dụng sinh viên mới ra trường phải có chương trình và giáo viên đào tạo lại để sinh viên mới nhận việc nắm rõ công việc mình phải làm, và làm như thế nào tại doanh nghiệp hay xí nghiệp. Nhiều nhà tuyển dụng thường kêu ca là sinh viên Việt Nam thiếu kỹ năng thực hành, phải đào tạo lại, tốn kém.
Nhưng hầu như sinh viên nước nào cũng vậy thôi, những trường đại học chỉ dạy tư duy, dạy kiến thức ở diện rộng, chứ không thể dạy những kỹ năng làm việc cụ thể. Cái đó, khi nhận việc, sinh viên phải được đào tạo lại, kết hợp với tự mình tìm hiểu, nghiên cứu để đáp ứng được yêu cầu cụ thể của công việc.
“Không thầy đố mày làm nên”, câu đó đúng không chỉ khi ngồi trên ghế nhà trường đại học hay học ở trường dạy nghề, mà còn đúng khi đã trực tiếp nhận việc nhưng chưa thể làm thông thạo công việc mình được giao. Lại phải “học thầy”, dù thầy bây giờ dạy những điều cụ thể hơn, phục vụ ngay cho công việc mình đang làm hơn. Và một câu nữa: “Học thầy không tày học bạn”, những đồng nghiệp đi trước của mình có thể là những người thầy tốt cho mình, nếu mình biết cách học từ họ.
Như thế, bất cứ doanh nghiệp hay xí nghiệp nào cũng cần phải có bộ phận những người chuyên làm công việc “đào tạo lại” cho người mới nhận việc, dùng kiến thức cụ thể và kinh nghiệm cụ thể của mình để “truyền nghề” lại cho người mới được tuyển dụng. Không có cách nào khác, doanh nghiệp phải dạy và người mới được tuyển dụng phải học. Học thầy, học bạn và tự học.
Những nhà doanh nghiệp sẽ hỏi: “Vậy trường đại học đào tạo cái gì, mà chúng tôi bắt buộc phải đào tạo lại?”. Câu trả lời ở đây là: Trường đại học không chỉ đào tạo lý thuyết, mà còn đào tạo những phương pháp tư duy, nhưng không thể đào tạo những công việc cụ thể trong một hoạt động hết sức phong phú và phức tạp của doanh nghiệp hay xí nghiệp. Vì vậy, cần đào tạo lại như cách bây giờ người ta hay gọi là “training” - nghĩa là đào tạo ngắn hạn, trang bị kiến thức, nâng cao kỹ năng và rèn luyện kỹ năng đã có sẵn.
Như vậy, hoạt động training gần như là bắt buộc đối với người mới nhận việc, chưa có kinh nghiệm làm việc, cần được đào tạo lại. Dĩ nhiên, thời gian đào tạo lại thường ngắn hạn và có thể đào tạo (training) nhiều lần trong suốt quá trình làm việc. Doanh nghiệp, muốn được việc cho mình, thì không nên phiền hà gì về “việc cần làm ngay” là đào tạo lại đối với những người mới được tuyển dụng.
THANH THẢO
