Mong không tái diễn những đau thương như Sơn Mỹ năm xưa

*Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Dũng

(Báo Quảng Ngãi)- Trong không khí yên bình của những ngày trung tuần tháng 3, chúng ta lại về với mảnh đất Sơn Mỹ yêu thương để nghiêng mình tưởng niệm 504 thường dân Sơn Mỹ bị sát hại cách đây tròn 50 năm (16.3.1968). Từ đây, chúng ta mong rằng sẽ không tái diễn những đau thương như Sơn Mỹ năm xưa...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Dũng.

Cách đây 50 năm, vào ngày 16.3.1968, chỉ trong một buổi sáng, 504 đồng bào Sơn Mỹ, phần lớn là người già, phụ nữ và trẻ em đã vĩnh viễn ra đi một cách bi thương, thảm khốc. Từ đó, Sơn Mỹ trở thành nỗi đau khôn nguôi của toàn thể nhân dân Việt Nam và những người có lương tri trên trái đất. Sơn Mỹ không phải là vụ việc duy nhất, nhưng là một vụ việc điển hình cho những tội ác mà các thế lực hiếu chiến gây ra cho nhân dân Quảng Ngãi, nhân dân Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh, tiêu biểu cho nỗi đau thương tột cùng mà nhân dân Việt Nam phải gánh chịu. Báo chí quốc tế lúc bấy giờ đã ví Sơn Mỹ với Auradour, Guernica, Hiroshima... là những vụ thảm sát kinh hoàng trên thế giới.

Sự thật ở Sơn Mỹ - Mỹ Lai đã được phanh phui và phơi bày qua các nhà báo, những cựu chiến binh như Rô-nan Ri-đơn-hao (Ronand Ridenhour), Xi-mua Hớts  (Seymour Hersh), Henry Kem (Henry Kamm), và hàng vạn những người yêu chuộng công lý trên khắp thế giới, trong đó có nhiều người Mỹ. Giờ đây, “Vấn đề Sơn Mỹ” không còn là sự tranh cãi về những gì đã diễn ra, những gì đã được phơi bày, mà là làm thế nào để “bóng đen” ở Sơn Mỹ, nỗi kinh hoàng ở Mỹ Lai cách đây 50 năm không bao giờ lặp lại bất cứ nơi nào trên trái đất này.

Sau ngày đất nước hòa bình, người dân Sơn Mỹ đã vượt qua nỗi đau để mở vòng tay bao dung tha thứ, chân tình đón tiếp những cựu binh Mỹ tìm về nơi đây như một chốn hành hương, để họ đối diện với sự thật, họ đối diện với chính mình và tìm thấy sự thanh thản tâm hồn ở một miền đất đang hồi sinh. Khép lại quá khứ để cùng hướng đến tương lai, kết thân bè bạn với các quốc gia, các dân tộc trong cùng khát vọng hoà bình, tiến bộ. Đó không chỉ là chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam, mà còn là lẽ sống, là đạo lý trong cách ứng xử của mỗi người dân Việt Nam, trong đó có những người dân Sơn Mỹ còn mang trên da thịt và cả tâm hồn mình những vết thương chiến tranh.

Du khách quốc tế dâng hương tại tượng đài của Khu Chứng tích Sơn Mỹ. ẢNH: P.V

50 năm trôi qua, từ sâu thẳm đáy lòng, chúng ta không một phút nguôi quên những người thân bị sát hại trong ngày 16.3.1968. Nhưng điều đáng quý, đáng trân trọng là, đồng bào Sơn Mỹ và nhân dân Việt Nam đã nén nỗi đau thương tột cùng để vươn lên, đóng góp xứng đáng vào công cuộc bảo vệ và xây dựng quê hương, đất nước. Sau ngày 30.4.1975, từ một mảnh đất bị tàn phá, cày xới tơi bời trong chiến tranh, nhân dân Sơn Mỹ đã bắt tay hàn gắn những vết thương chiến tranh, không ngơi nghỉ, chăm chút tạo dựng lại cuộc sống trong vô vàn gian nan, vất vả.

Được sự quan tâm, chăm lo của Đảng và Nhà nước, sự góp sức quý báu của đồng bào cả nước, sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, đặc biệt là sự cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó của đồng bào nơi đây, Sơn Mỹ đã dần hồi sinh. Cảm thông, chia sẻ với nỗi đau thương mất mát năm xưa của từng cá nhân, từng gia đình, dòng họ, chúng ta vui mừng trước sự đổi thay của mảnh đất yêu thương Tịnh Khê - Sơn Mỹ. Những trường học, bệnh xá, công trình phúc lợi dân sinh... được xây dựng khang trang; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân Sơn Mỹ ngày một cải thiện, nâng cao.

Du khách quốc tế tham quan Khu Chứng tích Sơn Mỹ.

Tại mảnh đất này, Nhà nước đã cho xây dựng Khu Chứng tích và tượng đài Sơn Mỹ, các địa điểm xảy ra thảm sát, các khu mộ tập thể, các di vật còn lại của các nạn nhân cũng được xây dựng, bảo quản tốt, đáp ứng nguyện vọng của bà con Sơn Mỹ- Tịnh Khê, cũng như nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế. Người đến thăm viếng, thắp hương tưởng niệm nạn nhân Sơn Mỹ ngày càng nhiều, năm sau đông hơn năm trước. Điều đó chứng tỏ niềm thương mến, sự cảm thông, chia sẻ với Sơn Mỹ không hề phôi phai theo thời gian.

Tưởng niệm 50 năm ngày 504 thường dân Sơn Mỹ bị sát hại là dịp để chúng ta bày tỏ tình cảm yêu thương, cùng thắp nén nhang tưởng nhớ đồng bào bị thảm sát, đồng thời cũng cầu nguyện cho hòa bình và có những hành động thiết thực để hàn gắn những vết thương năm xưa, xây đắp những điều tốt đẹp nhất để mọi người đều được sống trong bình yên, vui tươi và hạnh phúc.

Tôi tha thiết kêu gọi đồng bào, đồng chí trong tỉnh và cả nước, kiều bào đang sống ở nước ngoài, bạn bè quốc tế, các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước, trong đó có những cựu binh Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam... hãy dành cho đồng bào Sơn Mỹ những tình cảm tốt đẹp, sự động viên giúp đỡ thiết thực về vật chất và tinh thần, góp một phần công sức vào công cuộc hồi sinh trên mảnh đất từng gánh trên mình nỗi đau nhân loại. Mong rằng, đồng bào Tịnh Khê- Sơn Mỹ sẽ tiếp tục đoàn kết một lòng, phát huy truyền thống anh hùng và nhân ái, kiên trung, phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, trở lực để xây dựng cuộc sống hạnh phúc, ấm no. Thời gian đến, tỉnh Quảng Ngãi và Quỹ Hòa bình Mỹ Lai sẽ triển khai xây dựng Công viên Hòa Bình Mỹ Lai để nơi đây trở thành điểm đến của hòa bình và nhân ái./.