Cuối năm là mùa của liên hoan, tiệc tùng. Rồi tết, nhà nhà mâm cỗ ê hề, bánh mứt bắt mắt, ngon lành, khó cưỡng.
Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều, ngay cả những món ăn bổ dưỡng nhất cũng sẽ có hại cho cơ thể. Người già, trẻ em cần được chăm sóc đặc biệt đã đành, ngay cả chị em đang phơi phới tuổi xuân cũng cần ăn cho đúng cách.
Ăn ngon vẫn "nhon"
Thực phẩm tết thường rất hấp dẫn nên đa số mọi người khó mà ép mình tuân thủ một chế độ ăn uống theo hoạch định hoặc cân đối hàm lượng. Nhưng cũng rất khó cho các chị trong việc lựa chọn loại thực phẩm sao cho cân đối bởi đa phần những món ăn tết đều rất giàu đạm, béo và ngọt. Kết quả, “hậu” tết, chị em thường đối mặt với “vấn nạn”: tăng cân, đường cong biến mất, quần áo chật ních và mặt lấm tấm “những bông hoa nhỏ”…
TS Phan Thế Đồng, Trưởng khoa Khoa học cơ bản, ĐH Hoa Sen, phân tích: Điều quan trọng là cần hiểu rõ đặc tính của các món ăn truyền thống để có cách gia giảm lượng ăn, đồng thời bổ sung thêm những thực phẩm cần thiết. Các món ăn tết truyền thống như thịt kho, bánh chưng, lạp xưởng, thịt đông… không cân đối bởi chúng vừa rất thừa vừa rất thiếu chất.
Cái thiếu đầu tiên là dầu thực vật, song song với thừa chất béo động vật nên dễ dẫn đến thừa năng lượng, thừa cholesterol. Cái thiếu thứ hai là chất xơ do thành phần rau quả trong món ăn ngày tết khá ít, trong khi chất xơ có nhiều tác dụng tốt cho cơ thể như nhuận trường, có khả năng làm giảm cholesterol trong máu.
 |
| Ảnh: Internet |
Một số chất xơ hòa tan còn có chức năng tạo điều kiện cho lợi khuẩn đường ruột phát triển. Chất xơ còn làm giảm năng lượng cho bữa ăn vì rau củ tạo cảm giác no nhưng không sinh ra năng lượng. Rau quả tươi cũng là nguồn cung cấp vitamin chủ yếu song thức ăn truyền thống lại rất ít rau xanh và rau tươi sống. Các thành phần hỗ trợ sức khỏe giúp làm giảm mỡ máu, cholesterol... như các chất chống ôxy hóa, các chất béo omega-6; omega-3… hầu như thiếu vắng trong thực đơn tết.
Vì vậy, để cân bằng dinh dưỡng, đồng thời vẫn giữ dáng trong mùa tết, bà chủ nhà cần chú trọng tăng cường lượng rau dưa các loại: rau tươi sống, các loại rau gia vị (rau thơm), dưa cải… Dùng các loại trái cây tươi: cam, bưởi… thay thế cho bánh ngọt, mứt trong các món tráng miệng.
Đặc biệt, không nên uống các loại nước ngọt và hạn chế ăn kem. Các thức uống này cung cấp năng lượng, mang đến cảm giác “giải khát” tức thì nhưng đồng thời gây mất nước nhanh chóng. Nên thay thế bằng nước lọc hoặc các loại nước trái cây ép, sinh tố nhà làm.
Mùa xuân là mùa các loại rau tươi ngon, giàu dinh dưỡng, nhiều vitamin C, vitamin nhóm B, E, tiền vitamin A… giúp đẹp dáng, đẹp da. Vì vậy, chị em nên tăng cường tiêu thụ những thực phẩm như xà lách, cà rốt, su hào, bông cải, bưởi, quýt… Chế biến dạng luộc hoặc ăn tươi, hạn chế chiên xào. Một điều rất quan trọng để giữ gìn sức khỏe và nhan sắc là vẫn duy trì tập thể dục đều đặn và uống nhiều nước. Không nên bỏ bữa hay ăn quá nhanh.
BS Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM, khuyến cáo: “Thực tế, mọi người thường mua sắm thực phẩm cũng như chế biến quá nhiều món ăn. Bỏ dư thì tiếc nên hầu hết chị em thường phải “ăn cố” những món do mình làm ra. Hậu quả là “chính chủ” bị mất dáng, da xấu”. Chị em cũng nên hạn chế những món mặn, nhiều muối như khô, tôm khô, dưa món… vì chúng khiến cơ thể dễ bị thiếu nước, da khô… Chất cồn trong bia rượu cũng sinh ra nhiều năng lượng hơn cả cơm và tích lũy chúng thành mỡ.
Ăn sao cho khỏe?
Tết được nghỉ ngơi nhiều, tâm trạng thoải mái, gia đình sum họp và có rất nhiều thức ăn nên nhiều người bị mất điều độ trong sinh hoạt, ăn uống. Người già, trẻ em hay người có bệnh lý mãn tính rất dễ bị ảnh hưởng đến sức khỏe. Với người già, người bệnh, chế độ ăn cân đối và điều độ được đặt lên hàng đầu. Vì vậy, dù đang đau ốm hoặc có sức khỏe bình thường thì cũng cần duy trì chế độ ăn, ngủ, sinh hoạt hoặc uống thuốc đều đặn như bình thường.
Do tuổi cao, chức năng gan, thận bắt đầu suy giảm theo thời gian nên việc ăn uống đúng cách, điều độ rất quan trọng. Cụ thể, khi thay thế món ăn bình thường bằng món tết, người cao tuổi cần chú ý khẩu phần, thực phẩm, năng lượng.
Ví dụ: ăn bánh chưng thì không ăn cơm, bún, miến trong cùng một bữa ăn, dễ bị thừa tinh bột. Hoặc đã ăn giò thủ thì không ăn thịt thịt kho trứng vì hai món này đều nhiều đạm. Còn như muốn thưởng thức nhiều món ăn thì chỉ có cách giảm lượng từng loại sao cho tương đương khẩu phần hằng ngày.
Theo PV/ phunuonline.com.vn
