Video: Người Cor ăn Tết mừng mùa

09:12, 15/12/2014
.

(Baoquangngai.vn)- Hằng năm, cứ vào tháng 10 âm lịch, khi các gia đình thu hoạch xong lúa, nếp trên rẫy, cùng với người Cor ở huyện Trà Bồng, người Cor xã Trà Giang lại vui Tết ngã rạ. Khác với mọi năm, thay vì tự tổ chức ở nhà, năm nay mọi người cùng tề tựu về nhà văn hóa xã để tạ ơn ông bà tổ tiên, thần linh, phù hộ sức khỏe, làm ăn ngày càng khấm khá, cuộc sống an lành và mùa sau có nhiều lúa, nếp hơn. 
 
[links(37581)]
 
 
Để chuẩn bị cho Tết ngã rạ, mỗi gia đình đóng một lon gạo hoặc một lon nếp. Đêm trước khi diễn ra lễ cúng, cả làng không ai ngủ được. Các chị, các mẹ quây quần bên nhau làm bánh lá đót, một loại bánh không thể thiếu trong những ngày này. Cánh đàn ông trong làng thì chuẩn bị heo, gà cúng, một số ít cùng nhóm lửa, nấu bánh. Tất cả đều nô nức vì một cái Tết quây quần, sum họp.
 
Ngày diễn ra lễ cúng, không ai bảo ai, những người đàn ông trong làng thức dậy thật sớm chuẩn bị lễ vật. Lễ cúng của người Cor trải qua hai lần. Đầu tiên là cúng sống. Già làng sẽ ôm gà sống vào trong tay, ngồi hướng về phía bàn thờ rồi khấn, mời ông bà tổ tiên về dự. Khấn xong, con gà được đem ra ngoài cắt tiết và xuống bếp luộc chín. Sau khi gà chín, người Cor đem gà vào mâm cúng tiếp, gọi là cúng chín. Mâm cúng chín ngoài 4 con gà, con heo, còn có bánh lá đót, bánh ống, chim, sóc, rượu, trầu cau…
 
Trong lúc đợi gà để cúng chín, cùng với tiếng chiêng, những cô gái Cor trong trang phục truyền thống xinh xắn sẽ hòa mình vào điệu múa Cà- đáo. Điệu múa Cà- đáo dịu dàng, uyển chuyển hòa cùng tiếng chiêng ngân vang cả buôn làng, mời ông bà tổ tiên, thần linh cùng về ăn cúng. Không khí thật náo nức, hân hoan. Ai ai cũng thấy mình như đang góp công, góp sức để có một cái Tết thật đầm ấm.
 
Sau khi phần lễ kết thúc, vào buổi chiều, tất cả mọi người, già, trẻ, trai, gái trong làng cùng tham gia phần hội với những hoạt động dân gian hết sức đặc sắc như thi gói bánh, trưng bày mâm cúng,  vui nhộn và cuốn hút nhất là phần thi giã gạo. Tiếng vỗ tay, tiếng hò vang tạo thành không khí tưng bừng, nhộn nhịp rung động cả núi rừng.
 
Gạo sau khi được giã xong, các mẹ, các chị sẽ lấy làm nguyên liệu để tham gia phần thi gói bánh. Những chiếc bánh gói bằng lá đót được làm từ nếp rẫy gọi là Acót, bánh gói bằng lá chuối, hoặc lá dong được làm từ gạo tẻ gọi là tốp. Đây là những sản vật được làm ra từ quá trình lao động sản xuất, nay dâng cúng thần linh để bày tỏ sự biết ơn của con người đối với thần linh đã che chở, ban phúc cho dân làng được khỏe mạnh, làm ăn phát đạt.
 
Tết ngã rạ, một lễ hội mừng mùa có ý nghĩa gần như Tết Nguyên Đán của người Việt được cả cộng đồng người Cor tổ chức. Trước đây, Lễ hội này thường kéo dài nhiều ngày. Hiện nay bà con chỉ tổ chức vỏn vẹn trong khoảng 2- 3 ngày trở lại. Tùy theo mỗi địa phương sẽ có cách tổ chức khác nhau. Tuy nhiên, các phần lễ cúng chính thức như cúng chín và cúng sống vẫn như xưa. 
 
Ngoài cúng thần linh, Tết ngã rạ là dịp con cháu người Cor sum họp, vui vầy bên nhau, truyền cho nhau những nét đẹp văn hóa quý báu, đậm tính nhân văn, tha thiết tình người của dân tộc mình.
 
 
Thực hiện: Th.Hậu - Lê Danh