Nỗ lực đạt nhiều thành tựu trong công tác dân số

(Baoquangngai.vn)- Ngành dân số Việt Nam đã trải qua chặng đường 60 năm đầy thử thách. Trong đó, ngành dân số Quảng Ngãi cũng có hơn 30 năm đồng hành. Trên chặng đường vừa qua, công tác dân số đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp chung vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

[links()]

Nỗ lực từ cơ sở

 

Làm cộng tác viên dân số từ khi mới tái lập tỉnh, chị Đinh Thị Thanh ở tổ dân phố Uy Năng, thị trấn Ba Tơ dường như chẳng mấy khi ở nhà. Chị Thanh phải thường xuyên đi từng ngõ, gõ từng nhà để nắm biến động dân số và tuyên truyền chính sách dân số của Đảng và nhà nước đến từng hộ gia đình. Khó khăn, vất vả là lẽ đường nhiên. Bởi cùng một lúc, chị phải quản lý gần 200 hộ gia đình, vừa thực hiện công tác tuyên tuyền, vừa nắm số liệu để báo cáo hàng tháng lên cấp trên một cách kịp thời, chính xác.

 

Chị Thanh chia sẻ, ngày trước, cộng tác viên dân số ít vất vả hơn, vì chỉ tập trung vào nhiệm vụ giảm sinh. Nhưng càng ngày thì công việc lại càng nhiều hơn. Ngoài việc tuyên truyền kế hoạch hóa gia đình thì chúng tôi còn phải tham gia tuyên truyền về lợi ích của sàng lọc trước và sau sinh, chăm sóc cho người cao tuổi, cách chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng, tư vấn, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân…

 

Chị Đinh Thị Thanh tích cực đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà để kiến trì tuyên truyền về công tác dân số trong hơn 30 năm qua.

 

Cũng là người có thâm niên trong ngành dân số, chị Cao Thị Thủy ở tổ dân phố Đá Bàn (Ba Tơ) vô cùng thấm thía với nỗi gian truân của nghề. “Ở miền núi, trình độ dân trí không đồng đều nên những người làm cộng tác viên như tôi lại càng phải kiên trì rất nhiều ở mọi lúc, mọi nơi thì người dân mới nghe và hiểu. Ban ngày họ đi làm nên tôi tranh thủ buổi tối đến nhà nói chuyện. Nói một lần chưa nghe thì mình tới nhiều lần. Phải như vậy thì tuyên truyền mới hiệu quả được”- chị Thủy chia sẻ. Nhờ kiên trì vận động theo phương pháp “mưa dầm thấm lâu” mà nhiều năm liền, tổ dân phố chị Thủy phụ trách không có người sinh con thứ ba. Phần lớn người dân đã hiểu và chấp nhận mô hình gia đình 2 con.

 

Chính nhờ sự có mặt kịp thời của đội ngũ làm dân số ở cơ sở như chị Thanh, chị Thủy mà rất nhiều gia đình sinh con một bề biết dừng lại ở 2 con để nuôi dạy cho tốt. Chị Lâm Thị Thanh Thúy ở tổ dân phố Đá Bàn, thị trấn Ba Tơ chia sẻ: Các chị cộng tác viên dân số rất là nhiệt tình, không kể nắng mưa, ngày đêm cũng đều tới nhà vận động, giải thích. Nhờ có những buổi tuyên truyền, nói chuyện thì vợ chồng tôi mới hiểu và chỉ sinh 2 con thôi, để tập trung làm kinh tế và đầu tư vào tương lai cho con.

 

Đội ngũ cộng tác viên dân số được xem là cánh tay nối dài của ngành dân số để thực hiện đạt những mục tiêu đề ra.

 

Toàn tỉnh có hơn 1.800 cộng tác viên dân số, phân bổ rộng khắp trên 173 xã, phường. Được xem là “cánh tay nối dài” của ngành dân số, đội ngũ cộng tác viên dân số ở cơ sở luôn nhiệt tình đi từng nhà, rà từng đối tượng để tìm ra các giải pháp tuyên truyền phù hợp và hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng dân số. Nhiệt tình, tận tâm với nghề, đội ngũ cộng tác viên dân số luôn bám cơ sở, kiên trì vận động người dân tham gia tốt các biện pháp nâng cao chất lượng dân số.

 

Những thành tựu đáng tự hào

 

Bám sát cơ sở để tuyên truyền, ngành dân số ở Quảng Ngãi đã gặt được những “quả ngọt” từ những nỗ lực không ngừng nghỉ. Đến năm 2021, toàn tỉnh có trên 1,24 triệu người. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên còn 8,4%. Quảng Ngãi đã thực hiện thành công mục tiêu giảm sinh, khống chế tốc độ gia tăng dân số, đạt mức sinh từ 2,5 con năm 1999 xuống 2,11 con năm 2021, chuyển từ mức sinh cao sang mức sinh thấp.

 

Cơ cấu dân số thay đổi tích cực, số lượng và tỷ trọng dân số phụ thuộc giảm, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh. Cùng với cả nước, Quảng Ngãi bước vào thời kỳ dân số vàng từ năm 2007. Dân số trong độ tuổi lao động chiếm 65,5% dân số. Chất lượng dân số từng bước được cải thiện. Tỷ suất chết ở trẻ em dưới 5 tuổi còn 12 phần nghìn. Tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em dưới 5 tuổi xuống dưới 13%. Hoạt động tầm soát, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh được triển khai rộng rãi, phát hiện, can thiệp kịp thời các bệnh, dị tật bẩm sinh năm sau cao hơn năm trước.

 

Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưới 5 tuổi trên toàn tỉnh còn ở mức dưới 13%.

 

Ngoài ra, nhờ nhiều hoạt động được triển khai, tầm vóc, thể lực người dân Quảng Ngãi từng bước cải thiện. Tuổi thọ bình quân đến năm 2021 lên 74,1 tuổi, 94,3% người cao tuổi có thẻ BHYT. Bà Lê Thị Một, ở phường Nghĩa Lộ (TP.Quảng Ngãi) năm nay 80 tuổi, vẫn rất khỏe mạnh vì thường xuyên được chăm sóc sức khỏe. Bà Một chia sẻ, tuổi cao thì hay bị đau xương khớp và một số bệnh khác. Nhưng vì có BHYTđược nhà nước hỗ trợ miễn phí, nên tôi thường xuyên đi khám và được bác sĩ tư vấn, cho thuốc điều trị và cả thuốc bổ để duy trì sức khỏe.

 

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác dân số của tỉnh vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Đó là, tỷ số giới tính khi sinh chưa được kiểm soát tốt. Tỷ lệ phụ nữ chưa đúng tuổi kết hôn sinh con còn cao hơn mức bình quân chung cả nước. Tốc độ già hóa dân số nhanh... Công tác truyền thông, giáo dục về dân số ở một số khu vực, nhóm đối tượng hiệu quả chưa cao, chưa toàn diện. Nguồn lực đầu tư chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ công tác dân số trong tình hình mới.

 

Những năm qua, công tác chăm sóc người cao tuổi được chú trọng.

 

Chi cục phó Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Đặng Văn Ngữ cho biết, để thực hiện tốt công tác dân số trong tình hình mới, ngành đã đặt nhiều mục tiêu giải pháp thực hiện. Trong đó, cố gắng hoàn thành những mục tiêu chưa đạt được, thích ứng với già hóa dân số. Tập trung thực hiện các chính sách an sinh xã hội cho cao tuổi. Nâng cao trình độ tay nghề cho lực lượng lao động của tỉnh. Những mục tiêu này, đòi hỏi sự nỗ lực không chỉ của ngành dân số mà còn sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của toàn dân.

 

Dân số là động lực, mục tiêu của phát triển kinh tế - xã hội. Những biến đổi về quy mô, cơ cấu, phân bổ và chất lượng dân số chính là các yếu tố quan trọng. Ngành Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh tiếp tục triển khai các giải pháp toàn diện, đồng bộ, tập trung nâng cao chất lượng dân số, góp phần vào sự phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

 

Bài, ảnh: THANH PHƯƠNG