QNg)- Từ năm 2010, Trung tâm DS - KHHGĐ huyện Tây Trà triển khai Đề án "Mô hình chăm sóc sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân" tại xã Trà Phong. Qua 2 năm triển khai, mô hình này có sự tác động rất lớn đến nhận thức, thái độ hành vi của vị thành niên, thanh niên trẻ tại địa phương.
Từ thực tiễn trong công tác DS-KHHGĐ, Đề án "Mô hình kiểm tra sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân" cho vị thành niên và thanh niên (VTN-TN) triển khai tại huyện Tây Trà, ngành dân số đã rút ra nhiều bài học kinh nghiệm. Trong đó, việc nâng cao chất lượng truyền thông nhóm nhỏ cho VTN-TN là một bài học quý. Bởi nó vừa tiết kiệm chi phí, vừa mang lại hiệu quả cao, mang tính chất bền vững.
Công tác truyền thông nhóm nhỏ cho VTN-TN được chú trọng và được coi là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nhanh chóng nâng cao nhận thức cho VTN-TN trong cộng đồng. Chính vì vậy, Trung tâm DS-KHHGĐ huyện đã tăng cường tuyên truyền, vận động thí điểm ở xã Trà Phong, bằng nhiều hình thức như phối hợp truyền thông với Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên huyện và với các xã; xây dựng các câu lạc bộ và tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về sức khỏe sinh sản (SKSS) VTN-TN... Bên cạnh đó, Đài Truyền thanh phát lại truyền hình huyện, đã xây dựng các chuyên mục, bằng tiếng dân tộc Cor để tuyên truyền về chăm sóc SKSS-VTN. Đội ngũ cán bộ chuyên trách và cộng tác viên dân số cơ sở phát huy tốt vai trò của mình trong việc truyền thông tại địa bàn dân cư, như thăm hộ gia đình, tư vấn trực tiếp, tư vấn nhóm nhỏ, nói chuyện chuyên đề, cấp phát các sản phẩm truyền thông, chiếu video… triển khai mô hình truyền thông đặc thù với hình thức tổ chức câu lạc bộ "Gia đình hạnh phúc", "Thanh niên với sức khỏe sinh sản", triển khai chiến dịch, tuyên truyền vận động DS-KHHGĐ...
Qua 2 năm triển khai (2010-2011), Đề án đã đạt kết quả đáng khích lệ: Ban Quản lý Đề án huyện đã tổ chức nói chuyện, tuyên truyền cho hơn 450 học sinh. Đài Truyền thanh huyện mỗi tháng có 2 buổi phát thanh bằng 2 thứ tiếng Kinh và Cor. Ban Quản lý Đề án huyện tổ chức tuyên truyền nhóm đối tượng tại khu dân cư trên 40 lượt, có hàng ngàn lượt người đến tham dự; phối hợp Ban DS-KHHGĐ xã Trà Phong và Xã đoàn tổ chức đến hộ gia đình có VTN-TN trẻ để tuyên truyền SKSS vị thành niên, tư vấn tiền hôn nhân được gần 300 lượt.
Hằng tháng, Trung tâm DS - KHHGĐ huyện, Ban dân số xã, Xã đoàn tổ chức sinh hoạt 4 câu lạc bộ với nội dung phong phú, thu hút sự tham gia của VTN. Các chủ đề về tình bạn, tình yêu lành mạnh, tránh có thai ngoài ý muốn, phòng chống HIV/AIDS... được truyền thông đến VTN, TN. Nhờ đó số hội viên của các CLB ngày càng tăng và hiện có trên 650 hội viên.
Đi đôi với các hoạt động truyền thông, Trung tâm y tế huyện còn tổ chức khám sức khoẻ định kỳ cho các thành viên trong các CLB; tổ chức hội thi tìm hiểu SKSS VTN-TN.
Bà Nguyễn Thị Bích Thủy - Phó Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Tây Trà cho biết: Trước đây không ít cặp vợ chồng kết hôn chỉ quan tâm đến tâm lý chuẩn bị hôn nhân mà quên đi việc khám sức khỏe tiền hôn nhân. Thời gian gần đây, khám sức khỏe tiền hôn nhân trở nên quen thuộc đối với nhiều cặp vợ chồng trẻ. Có được điều này là nhờ mô hình Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân được Trung tâm DS - KHHGĐ huyện triển khai từ hai năm nay. Mô hình đã giúp cho các em nâng cao kiến thức và kỹ năng về chăm sóc SKSS và KHHGĐ để ứng xử, giải quyết tình huống xảy ra trong cuộc sống. Đặc biệt, các em sẽ chủ động tránh tình trạng mắc bệnh qua đường tình dục, HIV/AIDS…
Qua 2 năm triển khai mô hình, bằng nhiều hình thức tuyên truyền đã có trên 50% VTN và TN đến tư vấn. Trên 80% VTN-TN được cung cấp thông tin và tư vấn các nội dung về SKSS VTN-TN. Trên 80% nam, nữ chuẩn bị kết hôn được cung cấp thông tin, tư vấn về CSSKSS/KHHGĐ và được cung cấp các dịch vụ này một cách phù hợp, an toàn, thuận lợi và thân thiện. Trên 70% nam, nữ chuẩn bị kết hôn được kiểm tra sức khỏe, phát hiện, điều trị và tư vấn về cách phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, các nguy cơ sinh con bị dị tật, khuyết tật.
Trang Tuyết
