Những người giữ lửa

01:09, 01/09/2014
.

(Báo Quảng Ngãi)- Đối với lớp người già ở Lý Sơn, mỗi gốc phong ba, từng dải san hô, từng con sóng nơi quần đảo Hoàng Sa vẫn thức ngủ đêm đêm cùng các cụ. Vì vậy, giữ một chút gì liên quan đến quần đảo ấy cũng là cách “truyền lửa” cho đời sau, để con cháu đừng bao giờ quên rằng Hoàng Sa, Trường Sa là một phần máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc.

TIN LIÊN QUAN

Phục dựng thuyền câu

Cụ ông Võ Hiển Đạt, nay đã qua tuổi tám mươi nhưng nắng gió biển khơi suốt 40 năm quăng quật với dầm chèo và sóng gió nơi Hoàng Sa đã thành “liều thuốc bổ” giúp ông khỏe mạnh, bất chấp tuổi già. Hay tin Sở VHTT&DL Quảng Ngãi có nhã ý phục dựng thuyền câu, loại thuyền mà các binh phu vẫn dùng để ra Hoàng Sa từ nhiều thế kỷ trước, ông xung phong thực hiện ngay. Chỉ là con thuyền cách điệu nhưng vật liệu gỗ, nhất là mô hình và các loại vật dụng trên thuyền thì phải giống y chang chiếc thuyền mà cha ông mình từng sử dụng.

 

Tờ lệnh được dòng họ Đặng ở Lý Sơn cất giữ gần 200 năm.                         Ảnh: T.Đ
Tờ lệnh được dòng họ Đặng ở Lý Sơn cất giữ gần 200 năm. Ảnh: T.Đ


Ông Đạt tỉ mẩn từng li từng tí một, ròng rã hơn năm trời, chiếc thuyền câu của đội “Hùng binh Hoàng Sa” mới được hoàn thành. Ông bảo: “Con cháu bây giờ nghe nói ông bà mình từng ra Hoàng Sa “theo lệnh vua” để giữ bờ cõi nhưng chúng đâu biết chiếc thuyền ấy “mặt tròn mặt dẹt” ra sao! Giờ chúng đi thuyền máy, chạy một lèo là tới Hoàng Sa nên không hình dung được ông cha mình phải đi hơn 3 ngày 3 đêm mới tới nơi, lại dùng buồm, lựa chiều gió, con nước mà đi. Trên chục người như thế, đi trên chiếc thuyền câu mỏng manh, lại phải mang theo lương thảo trong nhiều tháng liền, ăn ngủ, sinh hoạt như thế nào trên chiếc thuyền “cỏn con” ấy, là điều mà thế hệ hôm nay cần phải biết để hiểu hơn về cái giá mà cha ông mình phải trả để bờ cõi được vẹn nguyên. Tôi làm chiếc thuyền này cũng vì ý nghĩa đó”.

Ông Đạt là người giữ kỷ lục về thời gian “tại chức” gác miếu thờ lính Hoàng Sa suốt 60 năm trên đảo Lý Sơn. Ông giữ từng bài vị những binh phu Lý Sơn tử nạn trong quá trình làm nhiệm vụ ở Hoàng Sa từ thời các vua triều Nguyễn trị vì. Mãi cho đến khi đình An Vĩnh được phục dựng, các bài vị được chuyển về thờ tại đình, ông mới “về hưu”. Phục dựng thuyền câu, với ông Đạt, là một cách “giữ lửa” cho con cháu, để chúng biết thêm về công cuộc giữ nước của ông cha nơi Hoàng Sa vậy.

Tờ lệnh trong rương gỗ tra bể

Tháng 3.2009, “Tờ lệnh” từ thời vua Minh Mạng điều binh ra Hoàng Sa được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông, sau đó bàn giao cho Bộ Ngoại giao Việt Nam lưu giữ. Ông Đặng Lên ở thôn Đồng Hộ đảo Lý Sơn, người cất giữ Tờ lệnh của dòng họ Đặng, đã giao một báu vật của ông bà mình cho Nhà nước mà lòng ông vui như vừa hoàn thành lời di huấn của tổ tiên. “Ngọn lửa” mà dòng họ Đặng cất giữ và lưu truyền gần 200 năm qua, nay được nhen lên và thắp sáng cho tất cả mọi người Việt Nam yêu nước.

Hôm chứng kiến lễ bàn giao Tờ lệnh cho ngành văn hóa trước khi giao cho Bộ Ngoại giao, nhiều người chỉ quan tâm đến lai lịch của Tờ lệnh có từ bao giờ, nó được dòng họ Đặng cất ở đâu sau bao nhiêu năm binh lửa chiến tranh, nhưng không mấy người biết đến “lai lịch” chiếc rương đựng Tờ lệnh. Ông Lên tiết lộ: “Chiếc rương ấy được làm bằng một loại cây đặc biệt, dân Lý Sơn xếp vào loại danh mộc. Đó là cây tra bể, một loại cây chỉ có ở đất đảo Lý Sơn, nay chỉ còn một cây cổ thụ ở trước chùa Hang, phía đông bắc của đảo.

Ông Lên nói rằng, ông cũng chỉ nghe ông nội  kể lại chiếc rương đựng Tờ lệnh được làm bằng cây tra bể, chứ ông cũng không rõ lắm. Nhưng điều này thì chắc chắn: Chỉ có cây tra bể mới chịu được thử thách của thời gian trên một hòn đảo rất khắc nghiệt, lắm mưa nhiều bão này. Bởi thế, suốt gần 200 năm qua, Tờ lệnh đựng trong chiếc rương được làm bằng gỗ của cây tra bể vẫn vẹn nguyên như vừa được ông bà cất giữ vậy. Giữ được Tờ lệnh từ thời vua Minh Mạng, một bằng chứng về chủ quyền biển đảo Tổ quốc, cũng là một cách “giữ lửa” cho đời sau mỗi khi nhắc về Hoàng Sa vậy.
 

Trần Đăng
 


.