(QNĐT)- Ngày 6/5, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức hội thảo với chủ đề bảo tồn và phát huy di tích Trường Lũy Quảng Ngãi gắn với du lịch, với dự tham gia của các giáo sư, chuyên gia đầu ngành của Vương quốc Anh và Việt Nam.
Thêm một lần nữa, Trường Lũy Quảng Ngãi được đánh giá là công trình mang nhiều ý nghĩa không chỉ về mặt lịch sử, văn hóa mà còn góp phần đáng kể phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương nếu biết phát huy những giá trị của nó, nhất là với du lịch.
 |
| Các đại biểu tham dự hội thảo. |
Trường Lũy Quảng Ngãi chính thức được các nhà khảo cổ học, các nhà lịch sử, nhà nghiên cứu phát hiện và bắt đầu nghiên cứu từ năm 2005. Sau gần 5 năm miệt mài nghiên cứu, năm 2010 các nhà khảo cổ, nhà khoa học đã công bố kết quả của mình.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, Trường Lũy Quảng Ngãi là công trình trường lũy dài nhất Đông Nam Á. Trường Luỹ được xây dựng từ trước thế kỷ XVII-XIX, có chiều dài khoảng 127 km, kéo dài từ huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) đến huyện An Lão (Bình Định), riêng địa bàn tỉnh Quảng Ngãi dài 110km. Trường Lũy đi qua địa phận tám huyện, gồm: Trà Bồng, Sơn Tịnh, Sơn Hà, Tư Nghĩa, Minh Long, Nghĩa Hành, Ba Tơ, Đức Phổ (Quảng Ngãi) và hai huyện: Hoài Nhơn, An Lão (Bình Định),
Trường Lũy Quảng Ngãi là một công trình có giá trị văn hóa đặc biệt, được xây dựng bằng mồ hôi, công sức và sự hợp tác giữa hai cộng đồng người H’rê và người Việt. Trường luỹ chạy dọc theo dãy Trường Sơn và đi qua nhiều địa hình khác nhau, chính vì vậy việc xây dựng nó cũng rất đa dạng. Ở địa hình bằng phẳng, luỹ đơn giản chỉ được đắp bằng đất, nơi sườn núi có độ dốc vừa phải, luỹ được đắp cốt đất ở trong và ốp đá ở ngoài.
 |
| Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia Trường Lũy Quảng Ngãi. |
Ở những vị trí dốc lớn, hay núi, luỹ được đắp hoàn toàn bằng đá để tránh sạt lở, chiều cao thông thường từ 1 đến 3 mét, có điểm cao 4 m; mặt Trường Lũy rộng 2,5 m, chân dày tới 4m. Nhiều nơi, Trường Lũy gần như còn nguyên vẹn. Ngày 10/3/2011, Bộ VHTT&DL đã ký quyết định xếp hạng di tích cấp Quốc gia đối với công trình di tích lịch sử văn hóa Trường Lũy Quảng Ngãi.
Tại hội thảo, các giáo sư, chuyên gia đều nhận định rằng, di tích Trường Lũy Quảng Ngãi là công trình hết sức đặc biệt không chỉ của Việt Nam mà của thế giới. Việc Trường Lũy Quảng Ngãi được công nhận là di tích lịch sử văn hóa quốc gia là điều kiện rất thuận lợi để Quảng Ngãi đẩy mạnh phát triển kinh tế và du lịch, chính vì vậy nó cần được bảo tồn và phát huy đúng tầm.
Đồng chí Nguyễn Hoàng Sơn-Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho rằng: Trường Lũy Quảng Ngãi là công trình lịch sử văn hóa có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với Quảng Ngãi. Đã có nhiều cuộc nghiên cứu, nhiều hội thảo về công trình đặc biệt này. Tuy nhiên để công trình Trường Lũy Quảng Ngãi này được bảo tồn và phát huy giá trị của nó, đặc biệt là gắn việc bảo tồn với phát triển du lịch… Hội thảo này là cơ hội để Quảng Ngãi lắng nghe những ý kiến đóng góp của chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực để từ đó tỉnh sẽ đưa ra kế hoạch bảo tồn và phát triển di tích Trường Lũy một cách bền vững.
 |
| Giáo sư Christopher Young |
Cũng theo Giáo sư Christopher Young, Trường Lũy Quảng Ngãi có một đặc điểm khá độc đáo là chạy dài theo những sườn núi, một bên Trường Lũy thường là những con suối. Chính vì vậy, Trường Lũy Quảng Ngãi luôn gắn liền và rất hài hòa thiên nhiên. Đây cũng là một lợi thế trong phát triển du lịch.
 |
| Bà JaneBrantom |
Để phát triển du lịch thì Quảng Ngãi cần phải làm rất nhiều điều, từ việc phát triển hạ tầng, in những tờ rơi, bản đồ, tranh ảnh, phim tư liệu, những thông tin hướng dẫn cho du khách, những điểm lưu trú, trong đó chú trọng phát triển mô hình lưu trú tại nhà dân, đặc biệt phải xây dựng trung tâm giới thiệu Trường Lũy Quảng Ngãi đặt tại trung tâm thành phố Quảng Ngãi… Tuy nhiên trước mắt tỉnh Quảng Ngãi cần xây dựng thương hiệu cho Trường Lũy Quảng Ngãi thông qua truyền thông, báo chí…
 |
| Giáo sư Trần Đình Cường |
Đối với Quảng Ngãi có rất nhiều địa điểm hấp dẫn để phát triển du lịch, tuy nhiên chúng ta chưa biết khai thác. Trường Lũy Quảng Ngãi là một địa điểm du lịch theo tôi là rất hấp dẫn du khách. Song nếu ta chỉ tập trung một điểm là Trường Lũy Quảng Ngãi thì du lịch sẽ “chết” ngay, ta phải biết gắn kết giữa các điểm du lịch trong tỉnh lại với nhau, tạo thành tour du lịch hấp dẫn.
Ngoài ra ra phải liên kết được với các tỉnh trong khu vực để tạo thành những điểm du lịch hấp dẫn du khách như Quảng Nam, Đà Nẵng, Bình Định…Nếu biết kết hợp hài hòa giữa những điểm du lịch trên thì có lẻ Quảng Ngãi sẽ là một trong những điểm du lịch hấp dẫn không chỉ ở khu vực miền Trung mà của cả nước
 |
| Tiến sĩ Nguyễn Tiến Đông |
Hiện nay, Trường Lũy nhiều nơi đang bị xâm hại do nhiều người trồng cây, sản xuất ngay trong khu vực Trường Lũy. Để tránh được điều này thì chúng ta phải mang lại quyền lợi cho người dân trong khu vực. Sau này khi du lịch Trường Lũy phát triển, người dân sẽ phát triển kinh tế từ Trường Lũy này và chính họ là những người gìn giữ Trường Lũy, bởi nó sẽ gắn liền với lợi ích của họ.
Bài, ảnh: M.Toàn
