(Báo Quảng Ngãi)- Cuộc nổi dậy và tiến công chiến dịch Xuân 1975 của ta diễn ra khắp mọi nơi trong tỉnh đã khiến địch hoảng loạn, tìm đường tháo chạy. Đoán biết được tình hình, địch sẽ chạy ra hướng Chu Lai, Ban Chỉ huy chiến dịch Quảng Ngãi đã nhanh chóng triển khai đội hình tại khu vực truông Ba Gò để khóa chặt, cắt đứt đường tháo chạy của chúng.
39 mùa xuân đã trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến cuộc tháo chạy của địch ở Quảng Ngãi, nhiều người vẫn còn nhớ như in trận đánh quyết định ở truông Ba Gò (thuộc địa phận xã Bình Hiệp, huyện Bình Sơn). Đây là trận đánh có ý nghĩa hết sức to lớn trong việc giải phóng Quảng Ngãi.
Để chuẩn bị lực lượng cho cuộc tiến công địch năm 1975 trên chiến trường Quảng Ngãi, giữa tháng 2.1975, trung đoàn bộ binh của tỉnh được thành lập mang phiên hiệu Trung đoàn 94 gồm 3 tiểu đoàn 48, 83, 81, một đại đội hỏa lực, các phân đội trinh sát, thông tin và cơ quan trung đoàn bộ.
Tiểu đoàn 81 lấy đại đội 220 Đức Phổ, đại đội 65 Tư Nghĩa, đại đội Đông Sơn (hoả lực) và đại đội Tây Sơn Tịnh rút về thành lập Tiểu đoàn 81. Ông Nguyễn Hồng Huân (tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 81) - người trực tiếp tham gia trận đánh tại truông Ba Gò tự hào khi kể về trận đánh thắng địch, tiêu diệt toàn bộ ngụy quân, ngụy quyền tháo chạy khỏi Quảng Ngãi đêm 24.3.1975.
 |
| Di tích cấp tỉnh chiến thắng truông Ba Gò |
Sau khi đánh đồn Gò Sỏi, thuộc thôn Đông Thuận, xã Bình Trung (Bình Sơn) giành thắng lợi, Tiểu đoàn 81 được lệnh tiếp tục chặn đánh địch ở quận Trà Bồng chạy xuống Bình Sơn. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ của chiến dịch Tiểu đoàn hành quân về xã Tịnh Thọ. Trưa 24.3, Tiểu đoàn được lệnh xuất kích xuống đường Quốc lộ 1, tổ chức đội hình chốt chặn từ chùa Thầy Bảy (Bình Hiệp) đến cầu Ô Sông (Bình Long) để đón đánh địch tháo chạy. Trong thời gian chờ đón địch, lực lượng của ta chủ động đào chiến hào, công sự để chuẩn bị xuất kích.
Đúng như nhận định của ta, chiều tối ngày 24.3, theo hướng bắc, địch trong thị xã Quảng Ngãi kéo ra tập kết tại Bình Liên nhằm củng cố đội hình và tổ chức tháo chạy. Khi tháo chạy, chúng dùng xe tăng, xe bọc thép mở đường; tiếp theo là xe cơ giới và dùng súng bắn dọc hai bên đường để mở đường máu tháo chạy về hướng Chu Lai. Tuy nhiên, ta vẫn bí mật giấu kín đội hình phục kích không để địch phát hiện, chờ cho chúng lọt vào đội hình của ta.
Nửa đêm 24.3 đoàn xe đi đầu của địch vừa đến khu vực truông Ba Gò liền bị các chiến sĩ của Tiểu đoàn 81 dùng B40, B41 và DKZ bắn cháy 10 chiếc. Bộ đội ta thừa thắng xông lên dũng mãnh như nước vỡ bờ. Tốp địch đi đầu bị tiêu diệt, bị bắt, số khác giơ tay xin hàng.
Số còn lại băng xuống phía đông đường thoát chạy bán sống bán chết. Một số xe và bộ binh địch đi đầu chạy lọt ra tới cầu Ô Sông đã bị Đại đội 1 chặn đánh. Một chiếc xe tăng bị hỏng, nằm chắn ngang đường. Quân địch bị dồn ứ. Một số bị nhào xuống sông, khiến địch hoảng loạn bỏ xe chạy thoát thân. Một số còn lại chạy ra hướng Nước Mặn cũng đã bị Đại đội 95 và công binh chặn đánh tiêu diệt. Cuộc rút chạy của địch bị thất bại hoàn toàn.
Với lực lượng đông gấp nhiều lần quân ta, có ưu thế tuyệt đối về binh khí, kỹ thuật nhưng sau một đêm giáp trận, ta tiêu diệt hơn 600 tên, thu giữ và phá hủy hơn 400 xe quân sự, toàn bộ bọn ngụy quân ngụy quyền bị tóm gọn…
Chiến thắng truông Ba Gò đã chặn được toàn bộ địch rút chạy ở Quảng Ngãi, tiêu diệt cơ quan đầu não, thu toàn bộ vũ khí, góp phần giải phóng hoàn toàn Quảng Ngãi. Tạo điều kiện cho các đơn vị chủ lực của Quân khu nhanh chóng đánh chiếm và giải phóng hoàn toàn Đà Nẵng; cùng với cả nước làm nên đại thắng mùa Xuân 1975.
Bài, ảnh: HỒNG HOA
