(Baoquangngai.vn)- Trong khi nông dân khắp nơi trong tỉnh đang hồ hởi xuống giống vụ lúa hè thu, thì 240 hộ dân ở thôn Tân Phước, xã Tịnh Đông (Sơn Tịnh) chỉ biết thở dài ngao ngán nhìn ra cánh đồng thiếu nước, không thể gieo trồng. Gần 50ha xứ đồng này đang trơ trọi, bạc phết màu của nắng.
“Mất cả chì lẫn chài…”
Đó là câu nói của người nông dân ở xứ đồng này khi kể về những vụ lúa hè thu đã qua. Mỗi năm, 240 hộ dân nơi đây bám trụ với đồng ruộng mênh mông để có tiền trang trải cuộc sống. Đất dẫu khô cằn đến mấy cũng không phụ lòng người, trung bình năng suất vụ đông xuân của nông dân Tân Phước luôn đạt 50-60 tạ/ha.
 |
| Gần 50ha ruộng đang chịu cảnh đất bạc trắng vì hạn, không thể gieo trồng. |
Chuyện chẳng có gì đáng nói khi cuộc sống của những gia đình thuần nông lại cứ bấp bênh mỗi khi đến vụ lúa hè thu. “Cách đây chừng chục năm, đồng này đâu lo chuyện thiếu nước. Mương Cống Giang về tưới cho gần 50ha, mùa nào bà con cũng no đủ. Nhưng mấy năm nay thì…”. Bỏ lửng câu nói sau tiếng thở dài, lão nông Bùi Lộ nheo mắt nhìn ra hơn 5 sào đất nằm trơ trọi dưới nắng cháy.
Đồng Tân Phước nằm ở cuối đường kênh sông Giang. Những năm gần đây, thời tiết càng khắc nghiệt, dòng nước chảy về lại càng hiếm hoi. Có năm, đầu vụ hè thu, bà con phấn khởi thấy nước về liền chuẩn bị phân, giống để gieo sạ vụ mới.
“Chi phí đầu vụ tính ra cũng gần 500 nghìn đồng/sào. Dù ít nước, mà lúa đậu hạt ít nhiều thì bà con còn có cái ăn. Nhưng khổ nỗi, vừa xuống giống thì nước tắc. Một giọt kiếm cũng không ra. Vậy là mất cả chì lẫn chài. Như tui đây là có vụ mất toi khoảng 2-3 triệu đồng tiền phân, giống mà cũng chẳng thu về được hột lúa hè thu nào”- lão nông Bùi Lộ giãi bày nỗi khổ.
Vụ lúa hè thu này, lão nông Bùi Lộ vẫn mang hy vọng chờ con nước về tưới mát cánh đồng để bồ đầy lúa. Ông Lộ thật thà kể: “Mấy bao phân đã bỏ sẵn ngoài đồng rồi. Chỉ chờ có nước là tui xuống phân, xuống giống liền. Nhưng ngó bộ trời vầy, chắc lại bỏ đất thôi…”
 |
| Nhiều hộ dân Tân Phước đã làm sẵn đất và chuẩn bị phân, giống để gieo sạ, nhưng đành ngậm ngùi vì nước không về. |
Không riêng gia đình ông Bùi Lộ, mà 240 hộ nông dân ở xứ đồng Tân Phước đều chịu chung cảnh chờ nước. Ông Nguyễn Văn Bảy- Trưởng thôn Tân Phước bộc bạch: “Bà con toàn sống phụ thuộc vào nghề trồng lúa nhưng một năm chỉ làm được một vụ đông xuân thôi. Còn vụ hè thu có năm được, năm mất. Nhưng vài năm nay thì nông dân xứ này chịu đói, chịu khổ. Thanh niên trai tráng đi làm ăn xa hết rồi. Toàn người già với trẻ con ở lại xứ này mà cảnh mất mùa, đồng khô cứ bủa vây không tha. Chúng tôi đã kiến nghị nhiều lần lên xã, huyện mà vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng”
Đồng khô kêu cứu
Theo nhiều hộ nông dân ở xứ đồng Tân Phước, “nỗi oan ức” của ruộng đồng khô cằn càng bị đẩy lên đỉnh điểm khi nằm ngay bên dòng sông Trà, nhưng lại chẳng được thụ hưởng được giọt nước ngọt lành nào từ đây. Trong khi đó, dòng nước từ kênh sông Giang đã cạn kiệt không thấy tăm hơi.
Ông Bùi Văn Đông ở thôn Tân Phước bộc bạch: “Ruộng thì nằm ngay sông, cách chừng mười mấy mét thôi, nhưng bất lực, đất vẫn bạc màu, nước vẫn vô tình chảy về hạ lưu. Bà con kiến nghị cấp trên đầu tư cho cái máy bơm công suất lớn để đưa nước về đồng từ sông Trà Khúc mà mãi vẫn chưa thấy gì.
Cứ kiểu này hoài thì người không thu được lúa gạo. Còn trâu bò cũng không có rơm rạ hay cỏ để ăn. Riết rồi tôi ở xứ rơm rạ mà phải bấm bụng đi mua rơm, mua rạ ở nơi khác về nuôi gia súc”.
Đem câu chuyện đồng khô kêu cứu trao đổi với ông Hồng Văn Thi- Chủ tịch UBND xã Tịnh Đông, chúng tôi nhận được câu trả lời rằng: “Để cứu đồng Tân Phước, xã đã xin kinh phí từ huyện Sơn Tịnh để xây dựng kênh phục vụ chống hạn tuyến Bà Chanh- Sông Giang nhằm đưa nước từ kênh Thạch Nham về hệ thống kênh sông Giang. Nhưng đến nay, hệ thống cứu hạn này vẫn chưa được hoàn thành”.
 |
| Đường ống thuộc hệ thống kênh phục vụ chống hạn Bà Chanh- Sông Giang vẫn chưa được hoàn thiện. |
Theo ông Thi, hiện toàn xã đã xuống giống, gieo sạ hơn 177ha/250ha vụ hè thu. Riêng xứ đồng Tân Phước vụ hè thu này được khuyến cáo là không gieo trồng vì thời tiết khắc nghiệt, nước thiếu trầm trọng. “Chúng tôi sẽ cố ép nước từ kênh sông Giang ở đầu nguồn để đẩy về tưới cho khoảng 20ha ở đồng Tân Phước. Diện tích còn lại ở đồng này đành phải bỏ không”- ông Thi nói về giải pháp chống hạn tạm thời.
Tuy nhiên, điều 240 hộ dân ở xứ đồng Tân Phước cần chính là dòng nước ổn định tưới lúa trong cả hai vụ trong năm. Về lâu dài, xã Tịnh Đông đã được huyện Sơn Tịnh cho phép làm tờ trình xin kinh phí tiếp tục hoàn thiện kênh phục vụ chống hạn Bà Chanh- Sông Giang.
Ông Hồng Văn Thi tiếp lời: “Thứ nhất là rất mong cơ quan chức năng hỗ trợ xã kiên cố hóa hệ thống kênh mương để tránh tình trạng thất thoát nước hay nghẽn dòng giữa chừng, nước không về được các đồng ở cuối kênh. Thứ hai là xã xin kinh phí để thực hiện trạm bơm, bể chứa, nhằm đưa nước từ kênh Thạch Nham về tưới cho xứ đồng Tân Phước”.
Cảnh đồng cằn khô, người nông dân nhọc nhằn vì mất mùa, thiếu ăn đã diễn ra từ nhiều năm nay ở thôn Tân Phước, xã Tịnh Đông. Hơn lúc nào hết, đồng khô, đất bạc và lòng người mòn mỏi đang rất mong được thoát khỏi cảnh trắng đồng chờ nước như hiện nay.
Bài, ảnh: Thanh Phương
