(Báo Quảng NgãI)- Nhận thấy việc trồng keo “ăn xổi” (chưa đến tuổi đã thu hoạch) đã để lại hệ lụy về môi trường nghiêm trọng, nhiều năm qua, Công ty TNHH Một thành viên lâm nghiệp Ba Tơ đã hướng đến việc trồng rừng thân thiện với môi trường.
Quản lý rừng bền vững
Ông Lê Văn Ninh – Phó Giám đốc Công ty tự hào: Hằng năm, Hội đồng quản lý rừng (FSC) – một tổ chức phi Chính phủ đã đến kiểm tra các tiêu chuẩn quản lý rừng bền vững do công ty quản lý, nhưng đến nay đã hơn 2 năm kể từ ngày công ty được cấp chứng chỉ rừng bền vững vẫn còn nguyên giá trị. Theo ông Ninh rừng bền vững phải đạt 10 nguyên tắc, 56 tiêu chí và 236 chỉ số, nhằm mục đích bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường.
 |
| Công ty lâm nghiệp Ba Tơ thành lập vườn ươm cây keo cấy mô tế bào. |
Đạt được chứng chỉ rừng bền vững, Công ty đã thực hiện các nguyên tắc trồng và bảo vệ rừng. Trong khi một số hộ dân trong vùng trồng và sau 3 - 4 năm đã khai thác hàng loạt làm vỡ hệ sinh thái môi trường đất rừng, hiệu quả kinh tế không cao thì công ty đã có cách trồng và khai thác khác. Trên tổng diện tích công ty trồng và quản lý hơn 2.600ha, thì sau 7 năm công ty mới thu hoạch. Trong đó có 200ha công ty kéo dài chu kỳ khai thác đến 9-12 năm. Quá trình thu hoạch cũng trải đều hằng năm chứ không khai thác hàng loạt. Với cách khai thác này, cây cũng kịp trả lại độ dinh dưỡng cho đất, gỗ đạt chất lượng. Khi bán cho các doanh nghiệp xuất đi các nước EU, Mỹ đều đảm bảo “thuận buồm xuôi gió”, bởi không chỉ gỗ đạt chất lượng mà có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Trong quá trình khai thác, công ty cũng đã tạo công ăn việc làm cho dân trong vùng. Nhiều hộ dân cũng đã biết kỹ thuật trồng keo phát triển kinh tế. Đây là hiệu ứng xã hội mà công ty đã mang lại.
Lập vườn ươm keo cấy mô tế bào
Trên cơ sở duy trì trồng và quản lý rừng bền vững, Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Ba Tơ đang hướng đến trồng rừng theo mô hình trồng keo cấy mô. Theo ông Ninh, kỹ thuật trồng và chăm sóc keo cấy mô phức tạp hơn gấp 3 lần cây keo giâm hom nhưng đem lại hiệu quả kinh tế cũng cao gấp 3 lần các loại keo trồng lâu nay, và ít gây tác hại đến môi trường đất rừng.
Biết được thông tin này là năm 2013, trước thực trạng môi trường đất rừng trồng keo bị phá vỡ do mưa lũ gây ra, cùng với cây keo bán ngày càng tụt giá, nhân viên công ty đã lặn lội vào các tỉnh phía Nam để tìm hiểu cách ươm giống keo cấy mô tế bào để thực hiện trên vùng đất Ba Tơ, qua đó đã nhận thấy trồng keo cấy mô tế bào đã cho hiệu quả bất ngờ. Như, một chu kỳ trồng keo lai giâm hom 7-9 năm, khi khai thác chỉ thu được khoảng 120 – 130m3 gỗ, trong khi đó trồng keo cấy mô tế bào kéo dài từ 9-12 năm thì thu được khoảng 250m3 gỗ.
Thấy được lợi ích của việc trồng keo cấy mô tế bào và tận mắt chứng kiến cách gieo ươm trồng ở một số mô hình trong Nam Bộ, mùa trồng rừng năm 2014, Công ty lâm nghiệp Ba Tơ đã mua giống về trồng thử nghiệm trên 10ha đất rừng. Qua một năm cây phát triển nhanh chóng. Biết đất rừng Ba Tơ chịu với kỹ thuật ươm cấy mô tế bào, nên Công ty quyết định trồng trên diện rộng trong mùa trồng rừng năm 2015. Tuy vậy, vì cây giống quá đắt và dự định mua cây với một số lượng lớn để trồng nên qua tính toán khâu vận chuyển quá bất tiện và tốn kém, công ty đã quyết định mua giống về lập vườn ươm để chăm sóc.
Bây giờ, trên diện tích khoảng 200m2 đất, Công ty đã mua bao ni lông, chặt cây làm thành vòm phủ kín để đặt 300.000 cây keo giống cấy mô tế bào mua từ miền Nam về chăm sóc trong mùa nắng nóng này. Anh Lê Văn Ninh – Phó Giám đốc Công ty cho rằng: Chăm sóc cây keo cấy mô tế bào tuy khó, nhưng cây giống này luôn chịu nhiệt độ cao. Thời điểm này ươm trồng là thích hợp, nhưng khó là để vòm ni lông bung ra, không khí bên ngoài ùa vào là cây chết hàng loạt. Ngày nào anh em trong công ty cũng phải túc trực để chăm sóc cây đạt chất lượng. Dự kiến mùa mưa năm nay, công ty sẽ trồng trên diện tích 150ha.
Trồng được cây keo cấy mô tế bào, không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn bảo vệ được môi trường. Bởi, lâu nay, nạn khai thác keo ồ ạt trước một vòng đời của cây keo nên dẫn đến nạn sạt lở núi, phá vỡ môi sinh đất rừng. Bây giờ, trồng keo cấy mô tế bào, chu kỳ khai thác tuy lâu hơn nhưng hiệu quả kinh tế cao gấp 2 lần cây keo giâm hom. Theo ông Ninh, qua nghiên cứu việc khai thác keo đúng độ tuổi, cây keo sẽ kịp trả lại độ dinh dưỡng cho đất, đồng thời đảm bảo được kinh tế bền vững lâu dài.
Bài, ảnh: MAI HẠ
