(Báo Quảng Ngãi)- Đảo Lý Sơn không có đất lúa. Toàn bộ đất nông nghiệp ở hòn đảo này đều trồng các loại cây nông sản có giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với cây lúa. Thế mà giá đất nông nghiệp ở đây được xác định dường như chỉ tương đương đất lúa…
Chuyện mỗi hécta đất nông nghiệp cho thu nhập bình quân 250 – 350 triệu đồng, thậm chí nửa tỷ bạc trong một năm là một thực tế ở Lý Sơn. Tuy nhiên, đó lại là niềm mơ ước chẳng dễ gì đạt được trên những vùng đất nông nghiệp khác trong tỉnh. Giá đất nông nghiệp ở đảo vì thế cần phải có sự “chênh lệch” một cách hợp lý hơn.
Đảo ngọc – đất vàng
Cả đảo Lý Sơn có hơn 300 ha đất nông nghiệp. Mỗi nhân khẩu chỉ được cấp từ 100 – 120m2 để trồng trọt, chăn nuôi, lo cho cuộc sống. Bởi thế, đất nông nghiệp ở Lý Sơn được người nông dân nghĩ ra đủ cách để bắt đất “đẻ” ra thu nhập ngày càng cao hơn.
Bốn mùa ở Lý Sơn, mùa nào trên các cánh đồng cũng chật ních cây trồng. Xuân là tỏi, hè thu là hành hoặc bắp, đậu phụng, đậu xanh, dưa hấu; thu - đông lại là hành. Lão nông Dương Ngót, thôn Tây, xã An Hải nhẩm tính: "Nếu trồng 1 vụ tỏi, 2 vụ hành thì 1m2 nông dân có thể kiếm được vài ba trăm ngàn/năm. Như nhà tôi đây chẳng hạn, chỉ có 2.000m2 đất nhưng mỗi năm trồng hành, tỏi cũng kiếm được khoảng nửa tỷ đồng”.
 |
| Nông dân ở Lý Sơn đã không ngừng tìm tòi giải pháp khoa học ứng dụng vào sản xuất. |
Những năm gần đây, tại Lý Sơn, nông dân đã không ngừng tìm tòi giải pháp khoa học ứng dụng vào sản xuất hành tỏi, khiến sản lượng thu được trên cùng một đơn vị diện tích không ngừng tăng lên so với trước. Nhiều ruộng tỏi đã cho thu hoạch tới 1,2kg/m2, cao gần gấp đôi so với canh tác truyền thống. Ngoài hành, tỏi, ở đảo Lý Sơn do điều kiện “đặc biệt” của đất đai, thổ nhưỡng, nhiều loại nông sản có chất lượng vượt trội hơn hẳn, giá bán gấp đôi, thậm chí gấp 3, 4 lần so với giá nông sản cùng loại, đơn cử như dưa hấu. Thương hiệu “dưa hấu Lý Sơn” đã cho nông dân đất đảo thu về từ 8.000 đồng đến 10.000 đồng/kg dưa. Vì thế, nếu “trời thương” thì nông dân Lý Sơn thu vài ba trăm triệu mỗi hécta từ hành, tỏi hay dưa hấu, đậu phụng, đậu xanh là điều chẳng khó.
Ở đảo Lý Sơn, thu nhập trên một diện tích đất nông nghiệp tăng lên còn là nhờ… người dân liên tục gối vụ, xen canh. Lão nông Bùi Văn Sơn, thôn Đông, xã An Hải kể rằng: Hành sắp nhổ đã trộn sẵn cát, đất chuẩn bị cho mùa tỏi mới. Tỏi chín củ thì cát, giống cho mùa hành mới đã xong. “Nhổ cây này lên lại trồng cây khác xuống. Ở đảo này đất quý như vàng, đời nào nông dân để đất trống” – ông Sơn khẳng định.
"Đất vàng" giá bằng đất lúa!
Câu chuyện về thu nhập của nông dân Lý Sơn hồ hởi bao nhiêu thì khi nói về giá bồi thường đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất lại buồn bấy nhiêu. Hiện tại, giá 1m2 đất nông nghiệp “loại 1” ở Lý Sơn là 40.000 đồng. Trong khi 1m2 này mỗi năm nông dân thu nhập vài ba trăm ngàn. Tức là giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp chỉ là một phần nhỏ so với thu nhập trên cùng một diện tích trong một năm canh tác.
Chủ tịch Hội Nông dân huyện Lý Sơn Nông Văn Hồng cho rằng, Lý Sơn không có đất lúa. Đất ở đây giá trị hơn đất lúa nhiều. Thế nhưng khi xây dựng bảng giá đất nông nghiệp, Lý Sơn không có cơ chế riêng. “Nếu quy giá đất nông nghiệp Lý Sơn như giá đất lúa ở các địa phương khác trong đất liền, thì thiệt thòi cho nông dân đảo quá!” – ông Hồng nói. Việc xác định giá đất nông nghiệp chưa sát thực tế, theo ông Hồng còn khiến cho công tác thu hồi đất nông nghiệp, bồi thường giải phóng mặt bằng gặp rất nhiều khó khăn. “Nghe phối hợp đi vận động thu hồi đất trồng hành tỏi làm dự án là chúng tôi lo. Dân thường chẳng ai đồng thuận giao đất với giá bồi thường quá thấp. Tới lui, gặp gỡ, phân tích, giải thích mãi mới xuôi”.
Việc giá đất nông nghiệp do tỉnh quy định quá thấp đã được cử tri kiến nghị điều chỉnh tại rất nhiều lần tiếp xúc cử tri. UBND huyện Lý Sơn cũng đã nhiều lần có văn bản đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét, xác định, đưa ra bảng giá phù hợp thực tế hơn. Thế nhưng, kiến nghị của dân và đề nghị của chính quyền vẫn chưa được quan tâm. Mới đây nhất, ngày 4.10.2013, UBND huyện Lý Sơn tiếp tục khảo sát thực tế, đề xuất giá đất nông nghiệp năm 2014 tăng 200% so với giá hiện hành. Cụ thể: Đất nông nghiệp trồng cây hằng năm vị trí 1 từ 40.000 đồng/m2 lên 80.000 đồng/m2; đất vị trí 2 từ 32.000 đồng lên 60.000 đồng/m2; đất vị trí 3 từ 25.000 đồng lên 50.000 đồng/m2.
Việc ban hành giá đất tất nhiên phải theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đặc thù thực tế ở Lý Sơn cũng cần phải được cơ quan có thẩm quyền xem xét trước khi ban hành giá đất nông nghiệp năm 2014 và những năm tiếp theo.
THANH NHỊ
