(Báo Quảng Ngãi)- Để đẩy nhanh quá trình đô thị hóa và tạo nguồn thu cho ngân sách, phục vụ phát triển kinh tế- xã hội, nhiều địa phương trong tỉnh triển khai quy hoạch, đầu tư một số dự án khu dân cư (KDC) để bán đấu giá, thu tiền sử dụng đất (SDĐ). Tuy nhiên, do nguồn thu này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nên một số địa phương thu không đạt chỉ tiêu.
Việc một số địa phương "đặt nặng" nguồn thu ngân sách từ khai thác quỹ đất đã đặt ra nhiều vấn đề đáng lo ngại trong phát triển kinh tế- xã hội, quản lý đất ở.
Kỳ vọng quá cao
Trong những năm gần đây, chỉ tiêu thu tiền SDĐ luôn tăng hằng năm, mặc dù có năm không đạt kế hoạch. Năm 2016, chỉ tiêu thu tiền SDĐ toàn tỉnh là 500 tỷ đồng, nhưng thực hiện được 410 tỷ đồng. Năm 2017, chỉ tiêu đề ra 550 tỷ đồng, thu được 508 tỷ đồng. Năm 2018, chỉ tiêu đề ra 600 tỷ đồng, nhưng đến hết quý I chỉ thu được 75 tỷ đồng. Nhiều địa phương nhận định có lợi thế trong thị trường nhà đất đã đưa ra chỉ tiêu quá cao, nhưng rồi chỉ thực hiện chưa được 50%. Cụ thể là TP.Quảng Ngãi, năm 2017, chỉ tiêu đưa ra là 390 tỷ đồng, nhưng thực hiện được 188 tỷ đồng. Vì thế, năm 2018, thành phố chỉ đề ra chỉ tiêu thu 352 tỷ đồng và trong 3 tháng đầu năm thu được 20 tỷ đồng.
 |
| Khu dân cư ở trung tâm huyện Tư Nghĩa đang dần hoàn thiện, nhưng sức mua của người dân không nhiều. |
Với huyện Tư Nghĩa, năm 2018, huyện phấn đấu đưa 5 xã còn lại là Nghĩa Thắng, Nghĩa Trung, Nghĩa Thọ, Nghĩa Hiệp và Nghĩa Mỹ về đích nông thôn mới, nên rất cần có nguồn vốn để đầu tư hoàn thiện tiêu chí về cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, với điều kiện là huyện thuần nông, nguồn vốn đầu tư của tỉnh có hạn nên huyện phải trông vào nguồn thu tiền SDĐ.
| Phó Cục trưởng Cục thuế Quảng Ngãi Nguyễn Văn Tiếp cho biết: “Tiền SDĐ thu theo kế hoạch được giao, không đề ra chỉ tiêu phấn đấu vượt thu. Đây là nguồn thu phụ thuộc vào chính quyền địa phương rất lớn, nhất là việc thi công, tổ chức bán đấu giá các KDC. Ngành thuế có tích cực cũng không thể thu được”. |
Từ cuối năm 2017 đến nay, việc thi công các KDC được đẩy mạnh, nhưng mới chỉ đạt được chỉ tiêu tỉnh giao, còn chỉ tiêu huyện đề ra thì nhiều năm liền chưa năm nào cán đích. Cụ thể, năm 2015, huyện thu được 22,4 tỷ/kế hoạch 40 tỷ đồng; năm 2016 thu 22,6 tỷ/124,2 tỷ đồng; năm 2017 thu 102 tỷ/224 tỷ đồng. Năm 2018, tỉnh giao cho huyện thu 150 tỷ đồng, nhưng chỉ tiêu huyện đề ra là hơn 200 tỷ đồng và trong quý I mới thu được 21 tỷ đồng.
Còn đối với huyện Đức Phổ, với mong muốn có nguồn vốn để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phấn đấu đưa huyện lên thị xã, địa phương này cũng tập trung khai thác nguồn thu từ quỹ đất. Tuy nhiên, do nhiều khó khăn trong giải phóng mặt bằng, thi công và thị trường nhà đất có nhiều biến động nên nguồn thu từ quỹ đất vẫn chưa đạt như mong muốn. Trong năm 2017, huyện thu hơn 63 tỷ/chỉ tiêu tỉnh giao 43 tỷ đồng), nhưng vẫn không đạt chỉ tiêu huyện đề ra.
Không nên nghĩ trước mắt
Nguồn thu từ tiền SDĐ ở tỉnh ta nhiều năm liên tiếp không đạt chỉ tiêu đề ra đã đặt ra nhiều vấn đề mà các ngành chức năng của tỉnh cần phải tính toán. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, việc thu đạt thấp không phải do ngành thuế thiếu đôn đốc, mà là do thi công các KDC chậm tiến độ, cơ sở hạ tầng chưa hoàn chỉnh nên không đủ điều kiện để bán. Trước thực trạng đó, ngành thuế đã tách nguồn thu này để riêng, không đưa vào chỉ tiêu thu của toàn ngành, vì tiền SDĐ phụ thuộc rất lớn vào thị trường nhà đất, không phản ánh đúng thực chất hoạt động của ngành thuế.
Hiện nay, một thực tế đang tồn tại là, nhiều địa phương kỳ vọng rất lớn vào nguồn thu từ tiền SDĐ để đầu tư cơ sở hạ tầng, nên quy hoạch, đầu tư rất nhiều KDC. Thực trạng đó khiến thị trường bất động sản “cung vượt quá cầu”. Theo thống kê, hiện toàn tỉnh có khoảng 50 dự án KDC, khu đô thị, với khoảng 20.000 lô đất nền đã và đang đưa ra thị trường để giao dịch, trong khi sức mua không cao, có hiện tượng đầu cơ. Vì thế, nguồn thu từ tiền SDĐ thời gian đến sẽ có nhiều biến động giảm. Hơn nữa, đây là nguồn tài nguyên có hạn, nếu khai thác thiếu tính toán sẽ dẫn đến cạn kiệt. Đây là điều đáng lo ngại cho tương lai.
Bài, ảnh:T.NHỊ
