Ông Nguyễn Vân (TP. Quảng Ngãi) hỏi: Tôi có cho bạn mượn 10 triệu đồng từ tháng 5. 2015, nhưng đến nay hơn 1 năm bạn vẫn không trả, mặc dù lúc mượn thỏa thuận là 6 tháng sẽ trả. Khi cho mượn do quá tin tưởng bạn bè, nên không có làm giấy tờ gì, chỉ có tin nhắn còn lưu lại trên điện thoại. Bây giờ bạn lấy cớ này nói không có chứng cớ mượn tiền của tôi. Xin hỏi tôi phải làm như thế nào để đòi lại tiền?
Trả lời:
Theo quy định tại khoản 1, Điều 401 Bộ luật Dân sự 2005 về hình thức hợp đồng dân sự thì: "Hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, khi pháp luật không quy định loại hợp đồng đó phải được giao kết bằng một hình thức nhất định".
Và Điều 474 của Bộ luật này quy định nghĩa vụ trả nợ của bên vay thì "1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác. 2. Trong trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý... 4.Trong trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi đối với khoản nợ chậm trả theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời hạn chậm trả tại thời điểm trả nợ, nếu có thoả thuận".
Như vậy, theo quy định trên thì hình thức của hợp đồng dân sự có thể thể hiện bằng văn bản, lời nói hoặc hành vi nhất định. Bạn đã cho người kia vay số tiền là 10 triệu đồng, việc vay mượn tiền không lập thành văn bản tuy nhiên, ở đây có thể xác định giữa các bên đã xác lập một hợp đồng vay tiền bằng lời nói. Giao dịch dân sự không được lập thành văn bản trong trường hợp này vẫn được pháp luật thừa nhận.
Khi quyền lợi của bạn bị xâm phạm, bạn có thể khởi kiện ra tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của người vay tiền để được giải quyết.
Để đảm bảo đơn khởi kiện của bạn được Tòa án chấp nhận và thụ lý, bạn phải cung cấp các tài liệu chứng cứ liên quan đến việc xác định đã có quan hệ giao dịch vay tiền trên thực tế, các tài liệu chứng minh có việc vay tiền, nhận tiền giữa hai bên. Trong trường hợp các bên không lập hợp đồng cho vay, cũng không có giấy biên nhận hay giấy ghi nợ thì bạn có thể xuất trình cho Tòa án các chứng cứ như bản ghi âm cuộc giao dịch vay tiền, nội dung tin nhắn vay tiền, nội dung email, người làm chứng xác nhận có việc vay tiền giữa 2 bên.
Luật gia LAN ANH
