Khởi kiện đơn vị nợ bảo hiểm xã hội: Liệu có khó thực thi?

07:05, 26/05/2016
.

(Báo Quảng Ngãi)- Từ ngày 1.7.2016, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), công đoàn có quyền khởi kiện và tham gia tố tụng các vụ án lao động, trong đó có quyền khởi kiện đơn vị nợ BHXH. Tuy nhiên,  để thực thi điều luật nói trên, thực tế còn nhiều khó khăn, bất cập, cần sự phối hợp chặt chẽ từ nhiều phía.

TIN LIÊN QUAN

Nhiều thách thức

Kể từ khi Luật BHXH cho phép cơ quan BHXH được quyền khởi kiện các đơn vị nợ BHXH ra tòa, có thể nói tình hình nợ đọng BHXH chuyển biến khả quan. Quy định về khởi kiện có tác dụng răn đe rất lớn, nhiều doanh nghiệp sợ bị khởi kiện sẽ ảnh hưởng đến hình ảnh của công ty nên tích cực hơn trong việc thực hiện quy định của pháp luật về BHXH, BHYT. Dù vậy, vẫn còn nhiều đơn vị nợ nhưng cố tình chây ì.

Theo số liệu thống kê của BHXH tỉnh, toàn tỉnh có 119 đơn vị nợ khó đòi, đã và đang phá sản, giải thể, với tổng số tiền nợ hơn 11,8 tỷ đồng. BHXH các cấp đã khởi kiện một số đơn vị sử dụng lao động nhưng chưa giải quyết được như: Công ty TNHH Minh Tuấn (xã Tịnh Phong, huyện Sơn Tịnh) nợ 307 triệu đồng trong 19 tháng, Công ty TNHH MTV In Thành Nghĩa (TP.Quảng Ngãi) nợ 366 triệu đồng trong 26 tháng...

 

Quyền lợi của người lao động được đảm bảo khi đơn vị sử dụng lao động chấp hành nghiêm quy định của pháp luật. Ảnh: PV
Quyền lợi của người lao động được đảm bảo khi đơn vị sử dụng lao động chấp hành nghiêm quy định của pháp luật. Ảnh: PV


Vừa qua, TAND Tối cao ban hành Văn bản số 105 hướng dẫn thi hành Luật BHXH 2014. Theo văn bản này, Tòa án không thụ lý đơn khởi kiện của cơ quan BHXH đòi tiền BHXH đối với người sử dụng lao động. Đối với những vụ án đã thụ lý trước ngày 1.1.2016 mà chưa giải quyết thì Tòa án ra quyết định đình chỉ, trả lại đơn khởi kiện và hướng dẫn người khởi kiện thực hiện các quy định của Bộ luật Lao động, Luật BHXH, Luật Xử lý vi phạm hành chính. Tại tỉnh ta, hiện có 6 hồ sơ mà cơ quan BHXH các cấp đang khởi kiện bị TAND đình chỉ, với số nợ trên 1,3 tỷ đồng.

Cũng theo quy định mới, Luật BHXH chấm dứt quyền khởi kiện của cơ quan BHXH và chuyển sang tổ chức công đoàn. Ông Nguyễn Đồng - Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh, cho rằng: “Điểm mới trong Luật BHXH nêu trên góp phần tạo điều kiện để tổ chức công đoàn thực hiện tốt hơn chức năng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người lao động. Tuy nhiên, việc thực hiện quy định này trên địa bàn tỉnh sẽ gặp nhiều khó khăn”.

Với số lượng đơn vị cần khởi kiện của hệ thống BHXH quá lớn, thời gian theo đuổi các vụ kiện dài và tốn kém, nếu dồn hết về cho tổ chức công đoàn  thì sẽ rất khó xoay xở. Bên cạnh đó, nhiều cán bộ công đoàn chưa nắm chắc những quy định pháp luật tố tụng, khởi kiện nên sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH.

Mặt khác, theo ông Đồng, cơ quan BHXH kiện doanh nghiệp nợ BHXH chỉ cần dựa vào số nợ, thời gian nợ, còn khi tổ chức công đoàn kiện doanh nghiệp nợ BHXH cần phải được người lao động ủy quyền. Nếu người lao động không biết về tình trạng nợ BHXH của doanh nghiệp, không ủy quyền, công đoàn cấp trên không nắm rõ về tình hình nợ BHXH của doanh nghiệp sẽ dẫn đến tình trạng các doanh nghiệp nợ BHXH với số tiền lớn nhưng không ai đứng ra khởi kiện, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Ông Đồng cho biết thêm, đến nay Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chưa có văn bản hướng dẫn thi hành cụ thể về việc lập hồ sơ, trình tự khởi kiện, ủy quyền của người lao động.

Cần tăng cường công tác phối hợp

Trước những bất cập trong thực hiện quy định mới của Luật BHXH, các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh cần có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động. Ông Tiêu Sinh – Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, thời gian tới cơ quan BHXH sẽ tích cực phối hợp với tổ chức công đoàn để thực thi quyền khởi kiện trong việc cung cấp cho tổ chức công đoàn về số liệu, thủ tục lập hồ sơ khởi kiện cũng như quy trình khởi kiện, thi hành án, nhằm mục đích thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN để giải quyết kịp thời quyền lợi chính đáng của người lao động.

Bên cạnh đó, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh cũng sẽ tăng cường làm việc với các đơn vị nợ BHXH, BHYT, đôn đốc thu hồi nợ; kiểm tra việc thực hiện đóng BHXH và việc chấp hành pháp luật công đoàn tại các đơn vị sử dụng lao động hoạt động trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, ngành chủ động tổ chức các buổi tập huấn, phổ biến Luật BHXH sửa đổi, gắn với đối thoại giữa cơ quan BHXH với các đơn vị sử dụng lao động về những vướng mắc trong quá trình triển khai luật...

“Quy định của luật đã ban hành thì phải thực hiện. Tuy nhiên, để đạt được yêu cầu đòi hỏi phải có thời gian, sự phối hợp chặt chẽ, đầy trách nhiệm giữa công đoàn, cơ quan BHXH, TAND nhằm chống thất thu nợ BHXH và đảm bảo quyền lợi của người lao động", ông Sinh cho hay.


VŨ YẾN

 


.