(Báo Quảng Ngãi)- Tôi có hai đứa cháu. Một đứa sau khi đi bộ đội về đã chọn học nghề điện. Một đứa không đi bộ đội đã quyết chọn thi vào đại học. Năm trước thi hỏng, ở nhà cha mẹ nuôi cơm, dùi mài kinh sử để năm sau thi đại học tiếp, và... đỗ. Như thế, coi như cả hai đứa đều đạt mục tiêu mình mong muốn.
Đứa học nghề điện khi ra trường có việc làm. Nhiều năm sau, việc làm vẫn ổn định. Lương không cao, nhưng tay nghề thì ngày càng chắc, ngày càng nhuyễn. Bây giờ, thì không còn lo thất nghiệp. Còn đứa cháu thứ hai, học đại học, thì tương lai vẫn còn mịt mờ. Tốt nghiệp, chưa biết xin làm việc ở đâu. Bây giờ, nếu muốn làm nghề, thì phải học lại. Coi như tiền cha mẹ bao năm cho ăn học đại học, bỗng chốc trôi sông, trôi biển. Tấm bằng đại học bây giờ thật dễ kiếm, nhưng công việc từ tấm bằng ấy thì ngày càng khó tìm.
Vẫn có những trường đại học đào tạo nghề. Như trường đại học y khoa, trường đại học bách khoa, trường đại học kỹ thuật, trường đại học kế toán-tài chính, trường đại học ngân hàng... Đó là những trường đào tạo nghề ở cấp đại học. Nhưng thí sinh bây giờ rất nhạy cảm. Họ biết vào thời điểm nào thì nên chọn ngành nào vừa với sức học của mình. Hồi xưa hay có câu “Nhất Y, nhì Dược, tạm được Bách khoa”, bây giờ thì đó vẫn là ba trường lớn, nhưng quả thật không dễ để được chọn vào học. Đại học công an hay đại học quân sự cũng có thời rất “hot”, nhưng bây giờ thí sinh cũng đã bình tĩnh hơn, để chọn lựa, nhất là khi điểm xét tuyển ở những trường này rất cao.
Nếu để học nghề, thì học đại học nghề cũng là học nghề, mà học trung cấp hay cao đẳng nghề cũng là học nghề. Thậm chí, học nghề ngay tại các cơ sở sản xuất hay sửa chữa nhỏ cũng là học nghề. Miễn ở đâu học được nghề mình yêu thích, khi có tay nghề lại làm được tốt nghề mình học, có thu nhập tốt từ công việc mình làm, là thành công rồi.
Thành công bây giờ không đo theo thước đo bằng cấp, mà đo theo thước đo nghề nghiệp. “Một nghề cho chín, hơn chín mười nghề”. Câu ấy từ ngày xưa, bây giờ vẫn đúng. Chỉ cần giỏi thật sự một nghề, là đủ kiếm sống bằng chính tay nghề của mình, thậm chí, khá giả hay giàu có lên từ tay nghề của mình, điều mà xã hội bây giờ tôn vinh nhất. Nhiều học sinh, sau khi học có bằng đại học, đã về quê làm nông nghiệp công nghệ cao, làm những việc trước chưa có, nhưng bây giờ có, bây giờ gọi là “khởi nghiệp”, và thành công.
Đó chính là thước đo sự thành đạt cho mỗi con người trong cuộc sống. Tôi nhớ, có những em sau khi học xong chỉ làm một việc ít người nghĩ tới là cung cấp cây xanh cho các văn phòng. Vậy mà thành công, có thu nhập tốt. Với người trẻ bây giờ, có thu nhập tốt từ một công việc lao động lương thiện, chính là thành công, thành đạt.
Cuộc sống luôn tạo ra rất nhiều công việc, mà có “cầu” thì tất có “cung”. Hãy học, thậm chí, hãy tự học những nghề mà cuộc sống yêu cầu, hãy làm những việc mà cuộc sống đặt hàng, các bạn trẻ sẽ thấy có rất nhiều công việc mở ra trước mắt mình. Và nhiều khi, mình học chuyện này, nhưng lại làm chuyện khác, cũng chẳng sao. Miễn là mình làm tốt, và có thu nhập tốt.
THANH THẢO
