(Báo Quảng Ngãi)- Quảng Ngãi là địa phương nằm trong vùng “rốn lũ” của miền Trung. Mỗi cơn bão tràn qua vùng đất này đều kèm theo một trận lũ. Trận lũ nào cũng để lại những hậu quả nặng nề. Cư dân sống ven các con sông lớn như Trà Bồng, Trà Khúc và sông Vệ là những nơi bị thiệt hại nặng nhất từ lũ lụt. Nhà nào khá giả, xây được nhà tầng thì còn có nơi để tránh lũ tại chỗ, nhà nào nghèo thì đành phó thác tính mạng cho thủy thần.
Nhằm hỗ trợ cho những gia đình nghèo vùng lũ có cơ may “chạy lũ tại chỗ”, Chính phủ đã có một chương trình để giúp cho những gia đình này. Theo đó, các gia đình đang gặp khó khăn, tùy theo mức độ sẽ được Nhà nước hỗ trợ từ 12 - 16 triệu đồng, vốn ngân sách tỉnh hỗ trợ 5 triệu, Mặt trận Tổ quốc VN hỗ trợ 3 triệu, Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay ưu đãi 15 triệu.
Như vậy, tổng số tiền mà những gia đình khó khăn có được để xây nhà tránh lũ với mức cao nhất là 39 triệu đồng, ít nhất là 35 triệu đồng. Toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 3.300 gia đình nằm trong diện được hỗ trợ theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Căn nhà được gọi là “tránh lũ” này là nhà cấp 4, có một gác lửng khoảng 10m2 sàn, dùng để chứa số người trong nhà mỗi khi nước dâng. Chỉ đơn sơ thế thôi, song cho đến đầu tháng 8.2016 mới chỉ có 1.090 căn nhà được xây xong, còn hơn 2.000 căn chưa động tĩnh gì, mà thời gian đến cuối năm nay là kết thúc chương trình hỗ trợ. Nói “xây xong” là trên lý thuyết, còn thực tế cũng không ít gia đình chỉ xong phần vỏ, còn cầu thang dẫn lên gác để “chạy lũ” thì chưa làm vì... hết tiền!
Không phải người dân “chê” tiền hỗ trợ, mà lý do duy nhất là với số tiền đó, nhiều người không thể xây nổi một ngôi nhà “có gác lửng”. Gia đình nào có “lực” thì mạnh dạn vay 15 triệu đồng mà ngân hàng cho vay ưu đãi, còn số khác thì không biết lấy gì trả nợ, nên họ đành chấp nhận thúc thủ trong căn nhà cũ tạm bợ, chứ không dám nhận tiền hỗ trợ lẫn tiền vay ưu đãi.
Theo tính toán của người dân, cần phải có khoảng 50-60 triệu đồng thì mới mong xây được căn nhà “tránh lũ” theo quy định của Nhà nước. Nghĩa là, mỗi gia đình chỉ cần bỏ thêm vào chừng 10-20 triệu đồng nữa là sẽ có nhà “tránh lũ”. Vậy là, cả tỉnh hiện vẫn còn 2.210 gia đình không có lấy 10 - 20 triệu đồng để “thêm vào” xây nhà.
Vì quá nghèo khó, chứ không một ai dám phó thác mạng sống của mình cho lũ lụt cả. Đây là điều mà các cấp chính quyền phải suy nghĩ và cần tìm giải pháp để hỗ trợ người dân. Trông đợi hoàn toàn vào Nhà nước là điều không nên đối với người dân, song chúng ta cũng không nên phó mặc hàng ngàn gia đình cho nước lũ đe dọa mỗi năm như thế.
TRẦN ĐĂNG
