Nghề cửu vạn

 

(Báo Quảng Ngãi)- Trời về khuya. Khi bóng xe cộ dần thưa thớt, người dân thành phố chìm sâu vào giấc ngủ thì cũng là lúc những người làm nghề cửu vạn ở Chợ đầu mối nông sản TP.Quảng Ngãi bắt tay vào công việc mưu sinh. Công việc vất vả, nặng nhọc này không chỉ dành riêng cho đàn ông mà còn có cả phụ nữ tham gia.   

23 giờ đêm, Chợ đầu mối nông sản TP.Quảng Ngãi vào khung giờ cao điểm. Tiếng nói cười, tiếng thúc giục cùng âm thanh bốc dỡ, kéo hàng xua tan sự tĩnh lặng của màn đêm. Chiếc xe chở hàng vừa vào đến chợ, chưa kịp tắt máy, một tốp chừng 5 - 7 người đã nhanh chóng mang theo xe kéo đến phân chia bốc vác nông sản từ trên xe di chuyển đến các chủ vựa. Những chiếc xe kéo chất đầy hàng, nặng đến vài tạ khiến việc di chuyển khó nhọc, vậy mà ai nấy cũng đều cố bước đi thật nhanh để bốc được nhiều hàng, kiếm được nhiều tiền trang trải cuộc sống.

 

Khi nhiều người chìm sâu trong giấc ngủ, những người làm nghề cửu vạn tại chợ đầu mối lại bắt đầu công việc

Ở tuổi 50, bà Lê Thị Đào, ở phường Chánh Lộ (TP.Quảng Ngãi), đã có “thâm niên” 12 năm làm nghề cửu vạn. Đưa tay quệt những giọt mồ hôi chảy ròng trên trán, bà Đào cho biết, một ngày làm việc tại chợ đầu mối thường bắt đầu từ 22 giờ đêm hôm trước đến 4, 5 giờ sáng hôm sau. Mỗi đêm chúng tôi kiếm được từ 200 - 300 nghìn đồng. Ngày rằm, hàng trái cây nhiều, có thể kiếm được từ  500 - 600 nghìn đồng, làm hôm nào nhận tiền hôm đó. Với những người lao động tay chân thì đây là số tiền khá lớn, nhưng công việc nặng nhọc, tốn sức khiến nhiều người thường xuyên bị đau nhức xương khớp, bong gân. 

Bà Đào chia sẻ, ở đây mỗi người một hoàn cảnh, vì cuộc sống mưu sinh nên họ đã chọn cái nghề phải “lấy đêm làm ngày” vốn rất nặng nhọc, vất vả. Người thì ở quê không có đất làm ruộng; người nuôi vợ, nuôi chồng đau ốm... Như bà Quỳnh kia li dị chồng rồi một mình làm quần quật nuôi 2 đứa con ăn học.  

 

Bà Nguyễn Thị Quỳnh (48 tuổi), ở phường Nghĩa Chánh (TP.Quảng Ngãi). Người phụ nữ này dáng người gầy gò, ốm yếu kéo chiếc xe đẩy nép vào một góc. Khuôn mặt có phần nhăn nhó vì đau, bà Quỳnh lấy túi băng cá nhân treo trên xe kéo để băng lại một ngón chân bị trầy xước. 

 

Hỏi ra mới biết, trước đây bà Quỳnh bán bánh bèo, cuộc sống sẽ bình lặng trôi qua nếu chồng bà không thường xuyên đi uống rượu, say xỉn rồi về nhà đánh vợ con. “Cách đây 5 năm, không thể tiếp tục chịu đựng, tôi quyết tâm ly dị chồng, một mình nuôi hai đứa con. Nghề bán bánh bèo không đủ trang trải cuộc sống nên tôi chuyển sang làm bốc vác”, bà Quỳnh bộc bạch.  

Bà Quỳnh kể, ngày đầu đi bốc vác hàng, về nhà đau người suốt mấy ngày liền, phải bỏ cơm. Tôi cũng định bỏ cả nghề nhưng khi nghĩ đến hai đứa con cần tiền để đi học và nhiều khoản chi tiêu trong gia đình, nên tôi quyết tâm bám trụ với nghề cửu vạn. Bà Quỳnh chi ra hơn 1 triệu đồng để sắm một chiếc xe kéo - công cụ kiếm cơm cần phải có của mỗi người làm nghề cửu vạn... Trò chuyện trong giây lát, bà Quỳnh vội kéo xe, hòa vào tốp người đang tất bật bốc vác hàng để tiếp tục công việc mưu sinh. Từng bao tải khoai, cà chua... được bà Quỳnh vác từ trên xe tải xuống, chất đầy chiếc xe kéo để chuyển đến các vựa hàng của tiểu thương. Bóng dáng liêu xiêu, từng bước chân nặng nề của bà Quỳnh đẩy chiếc xe kéo khắp chợ đầu mối... 

Quá đêm, ông Bùi Thanh Lưu (51 tuổi), ở xã Nghĩa Thương (Tư Nghĩa), chạy chiếc xe máy cà tàng từ ngoài vào. Suốt 24 năm qua, mỗi ngày cứ đến gần 0 giờ, ông Lưu lại vượt 10km để đến chợ làm công việc bốc vác. Ông Lưu cho biết, những người làm nghề cửu vạn như chúng tôi hay đùa với nhau rằng, mình sống ở Việt Nam nhưng giờ giấc sinh hoạt như ở Mỹ. Có cái khác là lúc người ta ngủ thì mình thức nhưng lúc họ thức chưa chắc mình đã ngủ vì còn phải lo toan chuyện ruộng vườn, nhà cửa. Bởi vậy, làm việc ở chợ đầu mối đa phần là người lớn tuổi, làm lâu năm đã quen với việc thức đêm. Có nhiều người đến làm thử một vài hôm không chịu nổi vất vả, không thức đêm được nên nghỉ việc. Làm nghề này, trước hết là phải có sức khỏe, nhanh nhẹn.

 

Những người làm nghề cửu vạn đổi sức lao động để kiếm tiền mưu sinh. Tuy vậy, có những hôm bị mất hàng, tiền công lao động không đủ để bù. Mỗi thùng hàng 10kg, tiền công bốc vác, di chuyển đến thương lái chỉ nhận được 1.000 - 2.000 đồng, nhưng nếu chẳng may bị mất hàng phải đền đến vài trăm nghìn đồng. Mấy loại trái cây như táo Mỹ hay măng cụt có giá cao phải đền cả triệu đồng. Lỡ làm mất hàng thì hôm đó xem như làm cả đêm không đủ bù tiền.

 

Càng về khuya, nhịp làm việc càng tấp nập. Những chiếc xe kéo cùng những đôi chân không mỏi cứ vậy ngược xuôi đến mọi góc chợ. Một luồng gió mạnh mang theo cơn mưa mùa hè đến bất chợt khuấy động cả bầu trời đêm. Nhịp lao động tại chợ có phần bị xáo trộn bởi cơn mưa nhưng những chuyến xe chở hàng vẫn liên tục ra vào, công việc của họ vẫn tiếp tục. Tiếng kéo hàng, bước chân hối hả, tiếng hò la thúc giục bốc hàng vẫn vang lên không ngừng, bởi trì hoãn thời gian đồng nghĩa với việc tiền thù lao sẽ bị giảm. Mùa nối mùa, dẫu nắng mưa, sương gió, những người làm nghề cửu vạn ở chợ vẫn dầm mình giữa trời đêm làm việc không ngơi nghỉ. 

 

Trời tạnh mưa. Mặt trời ló dạng. Bóng xe tải thưa dần. Khi nhịp sinh hoạt ở thành phố đang chuẩn bị nhộn nhịp trở lại thì những người làm nghề cửu vạn tại chợ đầu mối nông sản sắp kết thúc công việc sau một đêm dài vất vả. Họ mang theo số tiền vừa kiếm được trở về nhà, với niềm vui gia đình sẽ có bữa ăn ngon, gánh nặng chi phí hằng ngày tạm vơi bớt... 

 

Nội dung, ảnh:  THANH NHÀN

Thiết kế, trình bày: L.H