Bếp quê ngày Tết

06:02, 09/02/2019
.
(Baoquangngai.vn)- Củi cháy đượm, lửa tí tách reo vui. Thức ăn tỏa hương thơm quyện với mùi khói cay nồng lãng đãng trong gian bếp. Mẹ lúi húi chế biến món ăn, con trẻ tíu tít nói cười đơm ra đĩa để dâng cúng tổ tiên. Bếp quê ngày Tết đầm ấm yêu thương, hằn sâu trong ký ức bao người.
TIN LIÊN QUAN

Thuở trước, cuộc sống của người dân quê tôi, vùng đất phía nam tỉnh Quảng Ngãi, rất khốn khó. Bữa cơm thường ngày với những món ăn đạm bạc từ rau trái vườn nhà hay mớ cá, cua đánh bắt trên đồng làng. Và, gian bếp ngày ấy cũng khá đơn sơ với vài chiếc nồi treo trên vách cùng chiếc kiềng ba chân bằng sắt hay ba hòn đá đặt trên nền đất.
 
Vớt bánh tét ra khỏi nồi vào sáng ngày 30 Tết
Vớt bánh tét ra khỏi nồi vào sáng ngày 30 Tết

Nguyên liệu để đun là rơm rạ, lá cây và củi khô được chặt trên những ngọn núi cạnh làng. Sớm mai, bếp lửa bập bùng cho con trẻ dăm củ khoai nóng hổi lót dạ rồi tung tăng chân sáo cắp sách đến trường. Buổi ban trưa, mẹ nhọc nhằn bên bếp cho bữa cơm gia đình thêm ấm cúng. Khi bóng tà dương gác đầu non, bếp lửa ấp iu nồng đượm tỏa khói sương bảng lảng giữa trời chiều nơi làng quê yên bình.

Với tôi, dẫu tóc đã nhuốm màu sương gió vẫn luôn hoài niệm về những ngày thơ ấu bên gian bếp nồng ấm mỗi khi Tết đến, xuân về. Để bếp “đỏ lửa” trong ngày Tết, mẹ phải tất bật lo toan tìm mớ củi khô chất gọn gàng trong góc, mua những loại thực phẩm đặt trên chạn gỗ xinh xắn. Đêm 29 Tết, anh em tôi ngồi quây quần bên bếp lửa canh chừng nồi bánh tét mẹ vừa gói ban chiều.

Ánh lửa bập bùng soi sáng gian bếp nhỏ, mùi bánh chín tỏa hương trong đêm trừ tịch như giục giã những nụ mai khoe sắc áo vàng đón xuân sang. Hơi ấm xua đi rét lạnh cuối đông còn quẩn quanh trong đêm xuân vừa chạm ngõ. Bên cạnh, mẹ bận rộn với nồi thịt kho nước dừa với trứng vịt, xoong cá tràu um cho mâm cỗ cúng tất niên vào chiều 30 Tết.
 
Bếp nhiều nhà trong xóm cũng đỏ lửa cùng tiếng rì rầm trong đêm tối. Đấy là lời chỉ bảo của bà, của mẹ với cháu con và chuyện kể về những thế hệ đi trước, chuyện cứ lặp lại vào đêm cuối năm nhưng vô cùng hấp dẫn con trẻ.

Sớm tinh mơ ngày 30, không khí Tết tràn ngập khắp xóm làng. Nhà nhà tất bật sửa soạn mâm cỗ cúng tất niên, rước vong linh tổ tiên về chung vui với cháu con trong ba ngày tết. Tôi lăng xăng quanh gian bếp nhỏ giúp việc mẹ chiên, xào, nấu, nướng. Củi cháy đượm, lửa tí tách reo vui. Thức ăn tỏa hương thơm quyện với mùi khói cay nồng trong gian bếp.

Mâm cỗ được cha đặt lên bàn thờ rồi đốt hương rì rầm khấn nguyện cầu mong gia đình đầm ấm yên vui. Nhang trầm tỏa hương thơm dìu dịu. Khói hương vấn vít bên ngọn đèn dầu tạo nên khung cảnh trang nghiêm lạ thường. Khi những nén hương tàn, mâm cỗ được dọn xuống khỏi ban thờ, cả gia đình quây quần, bữa cơm thêm phần ấm cúng. Con trẻ ăn những món ngon mà thường ngày hiếm khi được thưởng thức.

Cuộc sống hiện đại với những chiếc bếp điện, bếp ga dần thay thể cho bếp củi thuở trước. Nhưng nhiều gia đình nơi làng quê vẫn lưu giữ bếp củi với ngọn lửa tí tách mỗi sớm chiều. Dẫu bếp đơn sơ nhưng nồng ấm yêu thương và có lẽ hương vị món ăn cũng đậm đà hơn. Hình ảnh bếp lửa bập bùng ngày Tết sưởi ấm cõi lòng người xa xứ, dìu hồn người về những xuân xa.

Trang Thy

 

.