(QNĐT)- Chúng tôi trở lại vùng biển xã Bình Châu, huyện Bình Sơn- nơi mà trong hai ngày qua, thông tin ngư dân phát hiện thêm một xác tàu cổ cùng với cổ vật đã khiến không ít người dân hiếu kỳ. Hàng chục tàu thuyền của ngư dân đã tập trung tại đây để tìm kiếm… Thế nhưng mọi chuyện không như mọi người mong đợi.
“Mò kim đáy biển”
Sáng ngày 20.8. chúng tôi có mật tại thôn Châu Me, xã Bình Châu, nơi được cho rằng vừa phát hiện thêm xác tàu cổ cùng nhiều cổ vật. Cách bờ biển chưa đầy 20 mét, trên chục chiếc tàu của ngư dân hì hục dùng máy hút cát để soi tìm cổ vật. Thấy chúng tôi chụp hình, một lão ngư đứng trên bờ lại gần và chỉ tay về những chiếc tàu đang say sưa soi tìm cổ vật, rồi nói: Tối hôm qua, cả một khu vực này dày kín tàu, giờ thì còn chưa tới 10 chiếc.
 |
| Sáng 20.8, vẫn còn nhiều ghe, tàu tập trung soi tìm cổ vật tại khu vực được xem là mới phát hiện có xác tàu cổ. |
Tôi hỏi: Thế sao mà họ không tìm nữa? “Có gì đâu mà tìm, tìm cả đêm, tốn cả triệu tiền dầu mà có thấy gì đâu, có vài mảnh gốm bị vỡ thôi. Bấy nhiêu tiền dầu, công sức cả đêm lặn hụp, nếu đi ra biển đánh bắt cá thì biết đâu kiếm được vài trăm ngàn”- lão ngư vừa nói vừa lắc đầu, rồi bỏ đi về.
Quả thật, theo quan sát của chúng tôi, không như những lần khai thác cổ vật trước, việc lặn tìm cổ vật lần này rất khó khăn. Nhiều ngư dân cũng không biết là phía dưới có xác tàu cổ hay không, họ chỉ biết rằng có người phát hiện ở đây có vài mảnh cổ vật bị vỡ, thế là kéo nhau đến để lặn tìm.
Tuy nhiên, nhiều tàu lặn tìm cả buổi chiều và đêm nhưng không tìm thấy gì. Nhiều tàu đành rút lui, nhưng cũng có nhiều tàu cố nán lại để lặn tìm với hy vọng mong manh. Nhiều ngư dân mê tìm cổ vật đến nỗi không về nhà nghỉ ngơi và được gia đình “tiếp tế” cơm nước tại trên ghe, trên tàu.
 |
| Dầu liên tục được tiếp tế cho các ghe tàu để tiếp tục tìm cổ vật. |
Không chỉ tiếp tế cơm nước, mà để soi tìm cổ vật thì các tàu cá phải cần đến dầu để chạy máy nổ. Theo các ngư dân tính, mỗi ngày, các tàu phải chi phí ít nhất hơn 1 triệu đồng tiền dầu. Chính vì vậy, thi thoảng thấy người nhà chở dầu tiếp tiếp tế các ghe, tàu để có nguyên liệu soi tìm cổ vật.
Chị Cúc, chạy chiếc xe máy chở canh dầu 20 lít đứng trên bờ rồi gọi người trên tàu bơi thúng bơi vào để chở ra. Tôi hỏi can dầu này bao tiền? Chị Cúc bảo, một can này trung bình 700 ngàn. Mua nợ ở mấy đại lý. Từ hôm qua giờ, tiêu tốn cả 2 can dầu rồi mà không thấy cổ vật đâu cả. “Lỡ ném lao thì đành theo lao thôi em à!”.
Chưa phát hiện xác tàu cổ mới
Theo quan sát của chúng tôi, cũng như hỏi thăm một số ngư dân ở xã Bình Châu, thì cả ngày hôm qua đến nay, chưa một cổ vật nào còn nguyên vẹn được phát hiện tại khu vực được cho là có xác tàu cổ bị đắm này. Anh Trung (biệt danh Trung đen), thôn An Hải, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn- một trong những ngư dân chuyên lặn tìm cổ vật chia sẻ:
Theo anh Trung thì ở đây sẽ rất khó có xác tàu cổ, bởi với những máy thổi, máy hút, máy dò tìm hiện đại của ngư dân và gần cả hai ngày lặn tìm, nếu có xác tàu cổ thì ngư dân đã phát hiện rồi. “Tôi nghĩ rằng, những mảnh vỡ của cổ vật mà ngư dân tìm thấy được có thể từ xác một con tàu nào đó bị trôi dạt đến đây.
 |
| Chưa phát hiện có cổ vật nào còn nguyên vẹn, chỉ toàn là những mảnh vỡ. |
Theo tiến sĩ Đoàn Ngọc Khôi- Phó Giám đốc Bảo tàng Quảng Ngãi cho biết: Đến thời điểm này chúng tôi chưa nhận được thông tin nào mới về xác tàu cổ mới phát hiện. Tuy nhiên với những mảnh gốm sứ mà ngư dân trục vớt được thì có khả năng có niên đại từ thế kỷ XVII. Cũng theo tiến sĩ Đoàn Ngọc Khôi, năm 1999, trong lần khai quật tàu Châu Tân, chúng tôi cũng khai quật được những mẫu gốm sứ có hoa văn giống như những mảnh gốm mà ngư dân tìm được lần này.
Như vậy một một giả thuyết được đưa ra, những mảnh gốm sứ được phát hiện có thể là những mảnh gốm còn sót lại của tàu Chân Tân. Hoặc nếu có một xác tàu cổ mới thì con tàu này có niên đại trùng với tàu Châu Tân.
Trong chiều ngày 19.8, sau khi nhiều tàu thuyền của ngư dân tạo trung tại khu vực này để lặn tìm cổ vật, lực lượng chức năng cũng cử 2 ca nô ra khu vực này để tuyên truyền người dân không tự ý thổi cát, lặn tìm cổ vật.
Bài, ảnh: M.Toàn
