Nhiều người tin rằng ăn chay dẫn đến cuộc sống lành mạnh. Đúng rằng chế độ ăn chay giúp làm giảm huyết áp và lượng cholesterol.
Hơn nữa, việc ăn chay khiến ta cảm thấy nhẹ nhõm, thanh tịnh hơn. Nhưng bên cạnh đó ăn chay cũng có những mặt hạn chế nhất định. Sau đây là một số vấn đề bạn nên quan tâm trước khi quyết định trở thành người ăn chay.
Những ích lợi từ việc ăn chay mang lại
Giảm nguy cơ tử vong: Một nghiên cứu trên hơn 70.000 người cho thấy, người ăn chay có nguy cơ tử vong thấp hơn 12% so với người bình thường. Không có chất béo bão hòa và cholesterol làm tắc nghẽn động mạch, người ăn chay có nguy cơ thấp mắc bệnh tim mạch và bệnh mạn tính nói chung.
Giảm nguy cơ ung thư: Các nhà nghiên cứu tại Đại học Loma Linda ở California đã nghiên cứu các chế độ ăn khác nhau và phát hiện rằng những người ít bị ung thư, ít phát triển khối u thận nhất là nhóm người ăn chay, đặc biệt có ít nguy cơ mắc ung thư vú ở phụ nữ.
Ít mắc bệnh đường tiêu hóa: như viêm dạ dày, ruột, táo bón. Do thức ăn chay có nhiều chất xơ nên thời gian đi qua đường tiêu hóa nhanh hơn, cơ thể thải trừ được chất cặn bã tốt hơn, làm cho đường tiêu hóa sạch hơn.
 |
| Ăn chay có nhiều chất xơ giúp tránh mắc các bệnh đường tiêu hóa như viêm dạ dày, ruột, táo bón. |
Cải thiện tâm trạng: Axit arachidonic là một chất thường tìm thấy trong thịt. Vì thế không có gì ngạc nhiên khi người ăn chay không có chất này. Người ta đã tìm ra mối liên hệ giữa axit arachidonic và rối loạn tâm trạng. Ăn nhiều thịt đôi khi làm ta có cảm giác mệt mỏi, khó chịu. Những người ăn chay thực sự có sức khỏe tinh thần tốt hơn.
Ngoài ra, chế độ ăn kiêng còn hạn chế nguy cơ bị đái tháo đường.
Những mặt trái
Đối mặt với nguy cơ thiếu vitamin B và sắt: Cơ thể rất cần vitamin B để duy trì sức khỏe của tuyến thượng thận. Bất kỳ vấn đề nào xảy ra với tuyến thượng thận sẽ làm cơ thể chúng ta khó xử lý stress. Vitamin cũng đóng vai trò quan trọng với sức khỏe của não vì vitamin B12 đóng vai trò tạo ra hồng cầu. Người ăn bình thường có đủ vitamin B12 từ protein trong các thực phẩm từ động vật. Những người ăn chay hoàn toàn có thể thiếu nặng vitamin B12 vì không có trứng hoặc sữa trong thực đơn của họ (người ăn chay không hoàn toàn vẫn ăn trứng và thực phẩm từ sữa). Cơ thể không thể tự tạo ra loại vitamin này được, vậy nên khi thiếu nó chúng ta sẽ đối mặt với chứng hoang tưởng, ảo giác, trầm cảm và mất vị giác. Thêm nữa thực phẩm từ thực vật có rất ít chất sắt, lại là loại khó hấp thụ. Tình trạng thiếu sắt gây thiếu hồng cầu, làm cho người xanh xao, yếu ớt.
Rủi ro khi cholesterol thấp: Mức cholesterol xấu (LDL) và cholesterol tốt (HDL) thay đổi tùy theo thực phẩm chúng ta ăn vào. Khi ăn mỗi rau quả, có thể làm hạ thấp mức HDL vì không có chất béo tốt. Mỗi tế bào trong cơ thể đều cần HDL, sự vắng mặt của HDL đủ ảnh hưởng để tăng nguy cơ mắc bệnh tim và ảnh hưởng đến hệ thống hormon. Điều này dẫn đến làm hỏng hệ nội tiết và gây ra nhiều vấn đề.
Xương không chắc khỏe
Người ăn chay có nguy cơ cao bị bệnh loãng xương và các vấn đề khác do xương không đủ khỏe. Loãng xương nguy hiểm vì nó dễ gãy xương hơn người bình thường. Điều này thường xảy ra bởi người ăn chay có thể ăn không đủ canxi và các chất dinh dưỡng khác cần thiết cho việc hấp thụ khoáng chất này.
Lời khuyên của thầy thuốc
Để đề phòng thiếu chất đạm, khi ăn chay cần phải biết phối hợp các loại đạm thực vật một cách hợp lý sẽ đáp ứng nhu cầu đạm và các axit amin cần thiết cho cơ thể. Với những người ăn chay kéo dài, để giải quyết vấn đề thiếu các vi chất không có trong thức ăn nguồn gốc thực vật, hiện nay người ta có khuynh hướng dùng các loại thực phẩm đã được bổ sung các vi chất này hoặc sử dụng thêm vi chất dưới dạng thuốc bổ. Ngoài ra, để cơ thể nhận đủ canxi cần thiết, người ăn chay nên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời khoảng 20 phút/ngày để cơ thể tổng hợp vitamin giúp tăng hấp thu canxi, xương sẽ chắc khỏe hơn.
Với những lợi ích hạn chế của việc ăn chay, bạn hãy cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định trở thành người ăn chay.
Theo BS. Ngô Mỹ Hà/SKĐS
