Sau gần 3 tháng triển khai việc bán thẻ BHYT theo hộ gia đình, Bảo hiểm xã hội Việt Nam (BHXH VN) quyết định tạm lùi lùi thời gian thực hiện quy định bảo hiểm y tế theo hình thức này, chính thức áp dụng từ 1/1/2016.
 |
| Ảnh minh họa |
Ông Phạm Lương Sơn, Trưởng Ban thực hiện chính sách BHYT - BHXH VN, theo quy định của Luật BHYT sửa đổi, từ 1/1/2015 người dân muốn mua thẻ BHYT phải đăng ký theo hộ gia đình. Để hỗ trợ một phần mức đóng khi tham gia BHYT theo hộ gia đình, Khoản 3 Điều 13 của Luật đã quy định: Khi tất cả thành viên Hộ gia đình tham gia BHYT sẽ được giảm dần mức đóng từ thành viên thứ hai trở đi, người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất (hiện nay mức đóng phí BHYT chỉ bằng 4,5% mức lương cơ sở là 621.000 đồng); Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Trong một gia đình ví dụ có 10 người trong hộ khẩu (kể cả người có tên tạm trú dài hạn cũng được tính), nhưng trong đó có năm người thuộc đối tượng khác như hưu trí, công nhân viên đang đi làm, học sinh - sinh viên, trẻ em dưới 6 tuổi, người trên 80 tuổi thì không tính vào danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình, do những đối tượng này đã được ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm xã hội hoặc chủ doanh nghiệp đóng BHYT một phần hoặc toàn phần rồi. Chỉ năm người còn lại không thuộc đối tượng nào mới được tính vào số người trong hộ gia đình để được hưởng ưu đãi khi mua BHYT
Theo các nhà chuyên môn, quy định này sẽ khắc phục tình trạng cấp trùng thẻ BHYT, hạn chế tình trạng chỉ có người ốm mới tham gia BHYT, bảo đảm sự chia sẻ ngay trong hộ gia đình. Vì nếu chỉ người bệnh mới tham gia BHYT thì quỹ BHYT lấy đâu tiền mà chi trả.
Ví như người bệnh chạy thận nhân tạo, trung bình mỗi năm BHYT chi trả 50 - 60 triệu đồng, trong khi số tiền bệnh nhân đóng BHYT chỉ đủ cho một lần chạy thận.
“Mục đích bán thẻ BHYT theo hộ gia đình là rất rõ, vừa để tăng bao phủ BHYT, vừa để cộng đồng có trách nhiệm với người bệnh. Khi trong gia đình có người ốm đau thì chính những người thân trong gia đình phải có trách nhiệm tham gia BHYT. Không thể mãi tư tưởng tôi khỏe cần gì mua thẻ, chỉ mua cho người thân bị bệnh. Nếu ai cũng lựa chọn ngược, chỉ khi bệnh mới đi mua thẻ BHYT thì quỹ BHYT lấy gì để chi cho người bệnh?”, ông Sơn nhấn mạnh.
Vì thế, việc bán thẻ BHYT theo hộ gia đình được “luật hóa” nhằm khắc phục tình trạng lựa chọn ngược, chỉ người ốm mới tham gia BHYT, không có người khỏe mạnh tham gia cùng chia sẻ.
Tuy nhiên, kể từ thời điểm triển khai hôm 1/1/2015 , Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế), BHXH VN nhận được nhiều thông tin phản ánh về việc mua thẻ BHYT theo hộ gia đình rất phức tạp, thủ tục nhiều hơn khiến người dân bức xúc do phải chứng minh sự tham gia BHYT của từng thành viên, khó khăn trong việc việc xác minh tạm vắng đối với người đang công tác, du học, làm việc ở nước ngoài; xác nhận tạm vắng đối với người có hộ khẩu hoặc đăng ký tạm trú tại TP nhưng chuyển đến nơi khác làm việc, sinh sống...
Từ thực tế này, BHXH VN đã có hướng dẫn về việc thu BHYT hộ gia đình đến BHXH các tỉnh, thành phố. Theo đó, đối với hộ gia đình tham gia BHYT đã có người tham gia BHYT tự đóng 100% mức đóng, nếu sau ngày 1-1-2015 tiếp tục tham gia BHYT thì thực hiện cho cá nhân người đó hoặc theo hộ gia đình; những người còn lại chưa tham gia BHYT, khi tham gia BHYT thì bắt buộc thực hiện theo hộ gia đình.
Theo đó, từ 1/1/2016 trở đi, toàn bộ những người có tên trong hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện BHYT hộ gia đình.
Theo Tú Anh/Dân Trí
