Ngày 28-1, theo hãng tin Bernama, Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (ANM Retreat) khai mạc tại TP Kota Kinabalu, Malaysia, với trọng tâm là hiện thực hóa việc thành lập Cộng đồng ASEAN vào cuối năm nay. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hội nghị.
 |
| Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh (thứ tư từ trái sang) cùng trưởng đoàn các nước tại hội nghị. |
Hướng ASEAN gần hơn với người dân
Tại hội nghị, với tư cách là Chủ tịch ASEAN trong năm 2015, Malaysia trình bày 8 ưu tiên nhằm đưa ASEAN tiếp tục trở thành một hiệp hội vững mạnh về kinh tế, ổn định về chính trị trên chính trường thế giới. Một số ưu tiên này bao gồm: Chính thức hiện thực hóa Cộng đồng ASEAN; định hướng ASEAN gần hơn với người dân, xác định mục đích tối thượng của Cộng đồng ASEAN là mang đến sự thay đổi tích cực về việc làm và sự thịnh vượng cho 625 triệu người dân; tăng cường hỗ trợ phát triển đối với các công ty vừa và nhỏ (SME), vốn chiếm tới 97% tổng số các công ty trong khu vực, giúp khu vực này phát triển cùng với hội nhập khu vực; mở rộng thương mại và đầu tư trong nội khối ASEAN thông qua các hoạt động buôn bán và đầu tư xuyên biên giới.
Ngoại trưởng Malaysia Anifah cho biết chủ đề trong năm Chủ tịch ASEAN 2015 của Malaysia là “Nhân dân của chúng ta, Cộng đồng của chúng ta và Tầm nhìn của chúng ta”. Trong thời gian Malaysia giữ ghế chủ tịch, Malaysia mong muốn hướng ASEAN gần hơn với người dân, phù hợp với chủ đề bao quát của năm Chủ tịch ASEAN 2015 là tạo nên một ASEAN với nhân dân thật sự là trung tâm. Ông Anifah khẳng định ASEAN sẽ tiếp tục là nền tảng trong chính sách đối ngoại của Malaysia. Do đó, sự ổn định trong khu vực và quan điểm rõ ràng của các nước thành viên sẽ hỗ trợ Malaysia trong vai trò chủ tịch, đồng thời giúp tăng cường uy tín của ASEAN trong các vấn đề quốc tế.
Đẩy mạnh biện pháp xây dựng lòng tin
Tại hội nghị, đại diện các nước ASEAN tập trung thảo luận nhiều nội dung quan trọng bao gồm: trọng tâm và ưu tiên hoạt động của ASEAN trong năm 2015; đẩy mạnh tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường quan hệ đối ngoại của ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN. Về hình thành cộng đồng ASEAN trong năm 2015, đến nay, việc thực hiện đã đạt được khoảng 85% khối lượng công việc, trong đó trụ cột chính trị - an ninh đạt 85%, trụ cột kinh tế đạt 78% và văn hóa - xã hội đạt 97%.
Về tình hình khu vực và quốc tế, hội nghị ra Tuyên bố của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lên án hành động bạo lực và tàn bạo của các tổ chức cực đoan ở Iraq và Syria. Riêng về biển Đông, các bộ trưởng bày tỏ quan ngại trước việc bồi đắp các đảo đá quy mô lớn, đề nghị các bên liên quan kiềm chế, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, kể cả Công ước Luật Biển của Liên hiệp quốc năm 1982 (UNCLOS), thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), đồng thời thúc đẩy để sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).
Ngoại trưởng Singapore K. Shanmugam cho biết mục tiêu của COC không phải là giải quyết những tuyên bố chủ quyền chồng lấn, mà thay vào đó, ASEAN cần có lập trường trung lập, hướng đến và khuyến khích các giải pháp hòa bình. Ngoài ra, ASEAN cũng cần quan tâm đến những cách thức củng cố hoạt động ứng phó thảm họa tập thể, trong bối cảnh các sự cố gần đây cho thấy không quốc gia riêng lẻ nào có đủ nguồn lực và năng lực để đối mặt với chúng.
Về vấn đề biển Đông, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh ASEAN cần phát huy vai trò chủ đạo của hiệp hội trong việc bảo đảm hòa bình và an ninh khu vực, tập trung thúc đẩy triển khai những biện pháp cụ thể theo hướng: cụ thể hóa các biện pháp nhằm triển khai đầy đủ và hiệu quả DOC; đẩy nhanh quá trình đàm phán thực chất để sớm đạt được COC; tiếp tục tiến hành các biện pháp xây dựng lòng tin nhằm ngăn ngừa và quản lý các sự cố trên biển ảnh hưởng đến hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không trên biển Đông.
Theo THANH HẰNG/SGGPO
