(Báo Quảng Ngãi)- Say mê nghệ thuật truyền thống từ bé, ông Nguyễn Văn Thu ở xã Bình Thuận (Bình Sơn) xem những làn điệu dân ca, hát hố, bài chòi, bả trạo như "một người bạn đời" không thể thiếu trong cuộc đời của ông. Với vai trò là Chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) dân ca bài chòi xã Bình Thuận, nhiều năm qua, ông đã mang lời ca, tiếng hát ngọt ngào của mình để truyền dạy cho thế hệ trẻ.
| TIN LIÊN QUAN |
|---|
Từ niềm đam mê...
Sinh ra và lớn lên ở làng biển thôn Tuyết Diêm 2, xã Bình Thuận, tranh thủ mỗi dịp nghỉ hè, cậu thiếu niên Nguyễn Văn Thu lại theo ông, cha đi biển. Trên hành trình mưu sinh giữa biển xanh rộng lớn, trong những lúc chờ kéo lưới, Thu nghe ông và cha ngâm nga làn điệu dân ca bài chòi...
 |
| Ông Nguyễn Văn Thu được Chủ tịch UBND tỉnh khen thưởng vì có thành tích trong việc tham gia xây dựng hồ sơ trình UNESCO công nhận Nghệ thuật Bài chòi Trung Bộ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. |
Cũng từ đó, tình yêu dành cho nghệ thuật dân gian lớn dần trong ông và như ngấm vào trong máu thịt. “Giữa biển cả mênh mông, nghe các bậc cha chú hát, cảm xúc khó tả lắm. Mấy chục năm trôi qua, mỗi lần đóng vai Tổng thương trong hát bả trạo, tôi lại tưởng tượng ra khung cảnh ngày xưa”. Ông Thu trải lòng.
Với niềm đam mê âm nhạc, ngày còn học cấp 3, ông Thu theo các nghệ nhân dân gian ở địa phương học chơi các nhạc cụ truyền thống, như trống, đàn nhị, ghi-ta, kèn và các làn điệu dân ca... Năm 1983, ông Thu được tuyển chọn vào khoa Âm nhạc của Trường Trung học Văn hóa-Nghệ thuật Thừa Thiên - Huế (nay là Học viện Âm nhạc Huế). Nhưng rồi, vì điều kiện gia đình khó khăn, ông Thu đành gác lại ước mơ học tập. Ở quê, ông vừa đi biển, vừa tham gia đội văn nghệ của xã để thỏa niềm đam mê.
| Năm 2017, CLB dân ca bài chòi xã Bình Thuận tham gia trình diễn hô hát bài chòi tại “Lễ hội Fetival văn hóa biển, đảo tỉnh Quảng Nam, lần thứ VI” và được chứng nhận là đơn vị có tiết mục trình diễn xuất sắc nhất. Tháng 4.2018, CLB vinh dự được Bộ trưởng Bộ VH-TT&DL tặng bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong xây dựng hồ sơ trình UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể đối với nghệ thuật bài chòi Trung Bộ và công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, cá nhân ông Thu cũng được UBND tỉnh khen thưởng. |
Dù không theo đuổi được con đường nghệ thuật chuyên nghiệp, nhưng sau những giờ lao động mưu sinh, ông Thu vẫn hăng say luyện tập, chơi đàn, sưu tầm các lời hát dân ca, bài chòi... để thỏa niềm đam mê, nâng cao khả năng trình diễn và lưu truyền cho đời sau.
... đến sự trăn trở
Từ đội văn nghệ của xã, năm 2011, nghệ nhân ưu tú Bùi Duy Huyễn đứng ra kêu gọi và thành lập CLB đàn và hát dân ca (nay là CLB dân ca bài chòi xã Bình Thuận). Thành viên CLB tham gia biểu diễn nhiều loại hình nghệ thuật, âm nhạc truyền thống, như bả trạo, bài chòi, hát hố, dân ca.
Lúc mới thành lập, ông Thu đảm nhận vai trò là phó Chủ nhiệm CLB, với gần 30 thành viên, đi trình diễn khắp các địa phương trong và ngoài tỉnh, góp phần làm sống lại loại hình nghệ thuật truyền thống, mang đến cho đông đảo khán giả, nhất là thế hệ trẻ một góc nhìn mới về loại hình nghệ thuật truyền thống.
Tháng 7.2018, ông Thu được giao làm Chủ nhiệm CLB dân ca bài chòi xã Bình Thuận. “Thành viên CLB hoạt động chủ yếu từ niềm đam mê, nhưng việc sinh hoạt, tập luyện đều duy trì hằng tháng. Từng thành viên trong CLB luôn ý thức về việc truyền dạy cho thế hệ trẻ về loại hình nghệ thuật truyền thống này”, ông Thu chia sẻ. Ngoài việc tham gia biểu diễn với CLB, ông Thu còn là người trực tiếp tìm tòi, thu thập, chỉnh biên các lời hát bả trạo, bài chòi để làm phong phú, đa dạng trong cách trình diễn.
Trong căn nhà nhỏ chật hẹp nơi ven biển, ông Thu dành khoảng diện tích lớn, trang trọng nơi phòng khách để lưu giữ những loại nhạc cụ truyền thống, trang phục, phụ kiện biểu diễn và những bằng khen, giấy khen của CLB và cá nhân ông. Cuộc sống đời thường của ông giản dị và thầm lặng, nhưng mỗi khi ngân nga câu hát, hay bước lên sân khấu, ông lại sôi nổi và đầy nhiệt huyết. Suốt một chặng đường dài gắn bó, nuôi dưỡng và gìn giữ nghệ thuật truyền thống, ông Thu đã đi biểu diễn và truyền cảm hứng cho nhiều người, nhất là thế hệ trẻ.
Bài, ảnh: HIỀN THU
