Nhớ gian bếp "nhọ nồi"...

02:10, 19/10/2017
.

(Báo Quảng Ngãi)- Tôi nhớ về căn bếp ấm cúng của ngày xưa. Ngày ấy nhà nhà đều chụm trấu, chụm củi nên tường bếp lúc nào cũng đen kịt mụi than, chứ không sạch bong như căn bếp hiện đại xài bếp gas, bếp từ, bếp điện như bây giờ...

Căn bếp của ngày ấy vốn đã nhỏ lại chứa đủ thứ, từ cái chạn bát mà mọi người vẫn thường gọi là chiếc gạc – măng – rê, cho đến bã mía, lá dương liễu khô dùng để mồi lửa và lỉnh kỉnh đủ loại xoong nồi, chiếc nào chiếc đó đen thui nhọ nồi.

 Gian bếp của những ngày còn dùng củi, trấu lúc nào cũng nồng mùi khói và đen kịt nhọ nồi.                                                 Ảnh: Ý THU
Gian bếp của những ngày còn dùng củi, trấu lúc nào cũng nồng mùi khói và đen kịt nhọ nồi. Ảnh: Ý THU


Những vật dụng trong căn bếp ấm cúng ngày ấy, cái nào cũng được làm nên từ những vật liệu thật giản đơn. Ấy là cái ống tre rỗng hai đầu được tận dụng dùng làm ống thổi lửa. Ấy là những lỗ gạch được biến tấu thành thứ để cắm những chiếc đũa cả mà mẹ vẫn thường dùng để xới cơm. Rồi khoanh gỗ mít méo mó phút chốc cũng trở thành cái thớt cho mẹ xắt thịt, cắt cá. Cả chiếc rế lót nồi cũng được đan từ những nan tre mềm dẻo, đơn sơ...

Bên bếp lửa tí tách của những ngày xưa cũ, mẹ tôi tỉ mỉ ngồi nướng cá trên than hồng và lùi cà xuống tro nóng, để chuẩn bị cho những bữa cơm yêu thương. Là tôi của thuở ấu thơ, ngồi co ro cạnh bếp lửa để sưởi ấm mỗi khi đông về. Là tôi của những giờ cơm sôi, háo hức chờ mẹ chắt nước cơm ra chén, thêm vào tí đường rồi ngồi uống ngon lành như thức quà gì quý giá lắm. Cũng nhờ góc bếp xài củi, xài trấu ấy, mà những lúc đói bụng, chỉ cần chạy xuống bếp, là có ngay mớ cơm cháy, cơm nguội ăn kèm với mắm ớt hoặc xì dầu. Rồi những buổi trưa hè nghịch ngợm, cả bọn chỉ cần chạy xuống bếp, lựa ra chiếc nồi nhiều nhọ nhất là có thể cười nắc nẻ cả buổi trưa với trò oẳn tù tì quẹt lọ lên mặt...

Ngày nay, trong những gian bếp hiện đại xài bếp gas, bếp điện, lò nướng, không còn thấy bóng dáng của than hồng, khói bếp. Bếp bây giờ cũng sạch bong chẳng còn thấy nhọ nồi, người nội trợ cũng chẳng còn mấy ai phải hì hụi dùng ống thổi lửa nhóm bếp như ngày xưa.

Dẫu biết, cuộc sống ngày càng tiến lên phía trước, những vật dụng hiện đại rồi sẽ dần thay thế những thứ cũ kỹ, lạc hậu của ngày xưa. Nhưng sao lòng cứ nhớ, cứ thương và vương vấn mùi khói bếp trong gian bếp cũ. Nhớ những vệt nhọ nồi, nhớ ống thổi lửa và mùi thơm của cà lùi, khoai lang nướng than hồng trong gian bếp củi ngày xưa...


Bài, ảnh: ĐÔNG YÊN


 


.